Dünyanın en büyük siteleri neden ücretsiz?

Yeni Şafak
12:556/11/2018, Salı
G: 6/11/2018, Salı
Yeni Şafak
Sosyal medya uygulamaları kişisel verileri topluyor.
Sosyal medya uygulamaları kişisel verileri topluyor.

Dünya üzerinde milyarlarca aktif kullanıcıya sahip Google, Facebook, Twitter, WhatsApp ve Instagram gibi internetin vazgeçilmez platformları çıktığı ilk günden beri ücretsiz olarak kullanıma sunuldu. Bizlerin daha eğlenceli vakit geçirmesi, kolay iletişim kurabilmemiz ve bilgi alış verişi yapabilmemiz için sunulan iyi niyetli hizmetler gibi görülse de işin aslı böyle değil. 2000'ler sonrası hayatımıza giren ve adı "sosyal medya" olan Facebook, Twitter, WhatsApp ve Instagram gibi internet siteleri neden ücretsiz olduğunu ve bizimle ilgili hangi verileri topladığını gelin hep birlikte öğrenelim.

Sosyal medyanın gelecekte bir tehdit unsuru olabileceği ve doğru kullanılmazsa insan hayatını olumsuz etkileyeceği uzun yıllar önce söylenmişti. Bizler birer sosyal medya bağımlısı olup bu gibi uyarılara kulak asmadığımız için bu zamana kadar gerçekleri görememiştik.

Ta ki geçtiğimiz yıl patlak veren ve
234 bini Türkiye'den
olmak üzere toplamda
50 milyon Facebook
kullanıcısının
kişisel bilgilerinin toplanıp işlendiği
Facebook-Cambridge Analytica
veri ihlali gerçeği ortaya çıkana dek.
Facebook-Cambridge Analytica veri skandalının ne olduğunu merak edenler aşağıdaki videoyu izleyebilir.
Yaşanan bu olay
Facebook, Google, Twitter, WhatsApp ve Instagram
gibi uygulamaların neden ücretsiz sunulduğu gerçeğini ortaya koyuyor. Evet, kişisel bilgilerimiz toplanıyor. Toplanmakla kalmayıp bu veriler işlenip ve tekrar önümüze konuluyor.
  • Bu yılın ilk yarısında gerçekleşen veri ihlalleri ile ilgili hazırlanan bir rapor, dünya genelinde 945 veri sızıntısı, 4,5 milyardan fazla verinin açığa çıktığı gerçeğini ortaya koydu. Rapor hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.
WhatsApp
ilk çıktığı yıllarda bazı kullanıcılarından yıllık ücret talep ediyordu. Buna rağmen kullanıcı sayısında yaşanan artış
Facebook’un
dikkatini çekti ve 2014 yılında
19 milyar dolara
satın aldı. Daha sonra tamamen ücretsiz oldu.

Facebook topladığı verilerle ne yapıyor?

Hakkımızda daha fazla bilgi toplamak isteyen Facebook, sık kullanılan
WhatsApp
ve
Instagram
'ı da bünyesine katarak yoluna devam ediyor.

Nerede olduğumuzu, kredi kartı bilgilerimizi ve telefon verileri gibi kritik bilgileri toplayan şirket, yapay zeka desteğini de arkasına alarak kullanıcı davranışlarını daha iyi çözümlemek istiyor. Facebook'un topladığı verilerle daha başka neler yaptığını
okuyabilirsiniz.

Ortam dinlemesi gerçek mi?

Akıllı telefon ve tabletinize yüklediğiniz uygulamaların
istediği izinleri
hiç kontrol ettiniz mi? Eğer cevabınız hayır ise hemen uygulama ayarlarından kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Bakın bakalım farkında olmadan hangi uygulamalara hangi izinleri (özellikle mikrofon izni) vermişsiniz.
  • Eğer basit bir oyun bile sizden
    mikrofon izni
    istediyse ki, bazı uygulamalar izin almadan zorunlu olarak kendi izin veriyor, işte o zaman ortam dinlemesi kurbanı olmuş olabilirsiniz.

Her ne kadar Apple, Google, Facebook, WhatsApp ve Amazon gibi dev şirketler ortam dinlemesi yapmadığını iddia etse de, aşağıdaki görsel dinlendiğimizin en büyük ispatı.



Arkadaşıyla birlikte İtalya'da bir şehir olan Perugia üzerine konuşan bu kişi bir süre sonra
Perugia şehrinde son dakika fırsatları var!
reklamıyla karşılaşıyor.

Mikrofon izni isteyen ve hatta çalışması için zorunlu tutan uygulamalar, ortam sesi dinleyerek size uygun reklamları bir fırsatmış gibi sunuyor.

Siri gerçeği

Hoşsohbet bildiğimiz Siri bile sizin ona sorduğunuz her şeyi kayıt altına alıyor. O yüzden Siri ile her şeyi paylaşmayın. Sonra karşınıza reklam olarak çıkar.


Siri ilk çıktığı yıllar da şimdiki kadar başarılı değildi. Sorulan sorulara doğru cevap veremiyordu. Yapay zeka özelliğine sahip olması, onu her geçen gün daha iyi bir konuşmacı yaptı.

Facebook, WhatsApp, Instagram, Twitter neden ücretsiz?

Toplanan kişisel bilgilerimizin işlenmesi ve satılması, bize uygun reklamların sunulması, telefona yüklediğimiz uygulamalar ve internette yaptığımız her paylaşım Facebook, WhatsApp, Instagram ve Twitter'ın ücretsiz olmasını sağlıyor.

Reklamları engelleme yöntemleri

Dev şirketlerin ortam dinlemesi yaparak bizlere reklam sunmasının önüne geçmek tamamen mümkün değil. Google Play ve App Store'da yer alan her uygulamayı yüklemeyerek ve uygulama izinlerini kontrol ederek, reklam hedefleme sürecini geciktirebilirsiniz. Onun dışında markalardan gelen can sıkıcı reklam SMS'lerini engellemek mümkün.

Yalan haberle mücadele

Başta Facebook olmak üzere, Twitter ve WhatsApp, dünya genelinde yalan haberlerin kolay yayılması için en uygun 3 mecra.

Kişisel verilerimizin toplanıp işlendiği yetmiyormuş gibi, bir de ortaya çıkan ve insanları tedirgin eden yalan haberler internetin her köşesini sarmış durumda. Önüne geçebilmek yine sizin elinizde. Sadece 4 adımda şüphe ettiğiniz bir haberi doğrulayın.

#Facebook
#Twitter
#WhatsApp
#Google
#Kişisel Veri
#Cambridge Analytica
#ücretsiz