Kriz değil fırsat

'Doğu Akdeniz', 'Suriye kuzeyi', 'PKK/PYD', 'FETÖ', 'finansal saldırılar' gibi başlıkların ardından Ankara-Washington hattındaki kırılma noktalarına 'F-35 savaş uçağı' da eklendi. Hemen her konuda düşmanca tavır alan ABD, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alımı bahanesiyle Türkiye'yi ortağı olduğu F-35 projesinden dışladı. ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon) önceki akşam tek taraflı ilan ettiği karara göre Türkiye, şimdiye dek 1 milyar 250 milyon dolar para yatırdığı F-35 programından çıkarıldı. Ayrıca uçaklar için Türkiye'den parça alımı da durdurulacak.

Karar, savunma sanayii ürünlerinin ihracatı için olumsuz gibi gözükse de uzmanlar, yaptırımın uzun vadede Türkiye'nin yararına olacağını söylüyor. Geçmişte F-16 ve F-35'lerin orta gövde üretiminde görev alan isimlerden İstinye Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Melih Bulu, Türkiye'nin F-35 macerasının tüm detaylarına vakıf emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş ve isminin yayınlanmasını istemeyen Hava Kuvvetleri eski mensubu emekli bir komutan aynı fikirdeler: "Hem bir sürü para verecektik hem de ABD'ye tam bağımlı olacaktık. ABD uçakları vermezse bize iyilik yapmış olur."

Toplamda 4 bini aşkın uçak üretiminin planlandığı devasa projeyi durdurmak, gelinen noktada artık imkansız gibi. Zira F-35, bakım ve yedek parça gelirleriyle birlikte ABD'ye trilyonlar kazandırmasının yanında 'ortak' ve 'müşteri' ülkeleri de sisteme bağımlı hale getiriyor. Öte yandan tasarım ve üretimin başladığı 90'lar ve 2000'ler boyunca tartışmaların odağındaki F-35 projesinin birçok handikapı bulunuyor. İşte F-35'e ilişkin çok tartışılan olumsuzluklardan birkaçı...

UÇAKLARIN MENZİLİ ÇOK KISA

* F-35 tek motorlu. Bu nedenle diğer 5. nesil çift moturlu uçaklara kıyasla harekât yarıçapı yarı yarıya daha az.

* Radar izini azaltmak için tüm silahların gövde içerisinde bulunduğu uçak, tek motorlu olduğundan ötürü kalın ve şişkin. Hantal yapısından ötürü manevra kabiliyeti az.

* Sürati, dönüş yarıçapı, G kuvveti, akselerasyonu ve tırmanış sürati düşük.

* ABD'li askerler de F-35'lerden memnun değil. TIME dergisindeki bir makalede ABD Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanları, harekât yarıçapı kısa olan F-35'lerin, konuşlu olduğu uçak gemisini sahile yakın seyretmek zorunda bırakacağını, uçağın havada yakıt ikmali yapmaya gerek kalmadan uzak mesafeye gidebilmesi için harici yakıt tanklarına ihtiyaç duyacağını, ancak o zaman da uçağın savaşta ihtiyaç duyacağı stealth (görünmezlik) özelliğinin ortadan kalkacağını kaydetmişti.

SAKIN SESTEN HIZLI UÇMAYIN!

* The Daily Beast dergisi F-35'lerin adeta 'döküldüğünü' ortaya koyarak, "Amerika, 400 milyar dolara mâl olan ama savaşamayan hayalet uçaklarla çıkmaza saplandı" başlıklı haberinde şöyle yazmıştı: “F-35 düşman saldırısını savuşturmak için dik açıda yükselmek zorunda kalırsa, tasarım kusurları yüzünden aniden kontrolden çıkabilir ve düşebilir. Ayrıca uçak ses üstü hıza çıkmaya çalışırken kuyruklarında erime meydana geliyor ya da radar emici kaplamaları dökülüyor.”

* Savunma dergisi Defence News ise F-35C'lerin motorunda aşırı ısınmadan kaynaklı yapısal hasarlar oluştuğunu, bu nedenle ABD ordusunun benzeri hasarların oluşmasını sınırlandırmak için pilotlara "Ses üstü hızda bir dakikadan fazla uçmayın" talimatı verdiğini yazmıştı.

F-35 çok sorunlu

Prof. Dr. Melih Bulu (1996 yılında TAİ'de F-16 üretiminde Savunma Sanayi Müsteşarlığı adına son kontrolleri yapan isim / İstinye Üniversitesi Rektörü):
* F-16 ve F-35'in orta gövdesi aynıdır. Projeden kesinlikle çıkmalıyız. O uçak bizim başımıza bela; işletemeyeceğiz, her seferinde ABD'ye döneceğiz, onların keyfine göre hareket edeceğiz.
* Uçaktaki her şey elektronik, şimdiden birçok sorun yaşanıyor. Ayrıca uçağı aldığımızda bir manyetik alana girecek, anlamayacağız ne olduğunu. ABD'den uzman gelecek, çözecek, bir tomar para vereceğiz. Uçağı almak için bir para vereceğiz bir de çalıştırmak için bir sürü para verilecek.
* O sistemden çıkmak yararımıza olacaktır. F-35'in asıl işi yazılım, biz o kısma giremiyoruz. Aynı F-16'da yaptığımız gibi orta gövdesini, kanadını üretiyoruz. Yani işin kaportacılığı.
* Bizim uçağa ihtiyacımız var mı? Asıl önemli olan o... Eğer bir yerleri fethetmek istemiyorsak savaş uçağına ihtiyacımız yok. Bizim ihtiyacımız olan çok iyi bir füze sistemidir. O yüzden F-35 değil, S-400...
* Sadece S-400'e bağlı kalmamalı, milli füzeleri de üretmeliyiz. Bu noktada ürettiğimiz füzeler de mevcut. Hatta kullanılıyor. Mesela BORA, Pençe Harekâtı'nda kullanıldı. Hassas nokta atışına sahip olan BORA, 300 km uzaktakini vuruyor.
* Dış harekâtlar için elimizdeki uçaklar yeterli. Yurtiçinde Hürkuş, sınır dışında da F-16'larımız bizim için yeterli. Bizim yapmamız gereken HİSAR savunma sistemini geliştirmek olmalıdır. Ayrıca güdümlü bombalarımız var.
* Uçaklar, 10 bin metreden bırakıyor bombayı, sonra gidiyor. İlk bırakma hızı ve yükseklikten kilometrelerce gidiyor, bir binanın penceresinden giriyor, o kadar hassas vuruyor. Artık uçaklara da gerek yok, füzeler var. Bir uçağa göre bir füze yapmak çok daha ucuzdur. Ve bunu mutlaka kendimiz yapmalıyız.
* Füze savunma sistemini kurduktan sonra dünyada kimse Türkiye'yle kolay kolay mücadeleye girmeyi göze alamaz. Bizim tamamlamamız gereken, uçak değil hava savunma sistemidir. Hem ekonomik açıdan hem de milli güvenliğimiz açısından F-35'i almamak bizim için büyük bir kâr olur.

Defteri kapatma zamanı

Türk Hava Kuvvetlerinin muharip jet filolarında savaş pilotluğu ve uçuş öğretmenliği yapan emekli bir komutan:
* Türk Hava Kuvvetleri, F-35'in lojistik desteğinin taşıdığı özellikler açısından ABD'ye tamamen bağımlı olacaktı.
* Dünyadaki bütün diğer F-35 kullanıcı ülkeleri gibi Hava Kuvvetlerimiz de F-35'in ikmal ve bakım faaliyetlerini ALIS (Autonomic Logistics Information System) sistemine bağlanarak yerine getirmek zorundadır. Bakım, prognostics (geleceğin planlanması) ikmal bağlantısı, destek hizmetleri, eğitim ve teknik data gibi bütün lojistik faaliyetler ALIS ağı içinde yerine getirilmek zorundadır. Bu da F-35 lojistik sistemimizin ABD'ye tam bağımlılığı anlamına gelmektedir.
* Bütün gayret ve faaliyetlerimiz Milli Muharip Uçağın bir an önce imal edilerek muharip filolardaki yerini alması yönünde teksif edilmelidir.
* ABD'nin Türkiye'ye F-35'leri vermekten vazgeçmesi Türkiye için çok isabetlidir. Böylece Türkiye, kendi 5. nesil muharip uçağı MMU/TF-X'i imal etmek imkânına bir an önce kavuşmuş olacaktır.
* Ben F-35'lerin alınmamasıyla Türkiye'nin büyük bir dertten kurtulacağına ve böylece F-35'ten daha iyi performansta imal edeceğimiz Milli Muharip Uçağımız TF-X'le güzel yurdumuzun semalarının çok daha başarıyla savunulacağına inanıyorum.
* Artık cin şişeden çıkmıştır ve Türkiye'nin bundan böyle muharip jet uçağı tedariki konusunda ABD ile defteri kapatmak zamanı gelmiştir. MMU'nun geçiş döneminde F-16'larımız, silahlı HÜRKÜŞ-C uçaklarımız ve silahlı SİHA'larımızı kullanarak harp görevlerimizi yerine getirebileceğimizi ve yabancı bir muharip jet uçağının alınmasına gerek duyulmayacağı düşüncesini taşıyorum.

ABD uçakları vermezse bize iyilik yapmış olur

Emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş (F-35 anlaşmalarının imzalandığı dönem Milli Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı idi):
* ABD uçakları vermezse bize iyilik yapmış olur. F-35 ve buna benzer silah sistemleri ABD'nin saadet zinciridir.
* F-35'ler yedek parça ve yazılım açısından Türkiye'yi, Türk Hava Kuvvetleri'ni ABD'ye tamamen bağımlı hale getirir.
* Uçağın tüm bilgileri ABD'de toplanıyor. ABD şirketinden bu hizmeti aldığınızda Suriye'de, Doğu Akdeniz'de, Karedeniz'de uçamazsınız; en can alıcı noktası bu, onu söylüyorum. Öncelik Türkiye'nin egemenliği, çok önemli bir karar verdik S-400'leri getirerek. ABD'nin başına çuvalı geçirdik.
* Karar memleketin hayrına olacaktır. Kendi milli uçağımızı geliştirmek için çok iyi oldu. Türkiye, milli unsurlarımızı geliştirerek ABD'nin baskılarına boyun eğmeden yoluna devam etmeli. Aksi takdirde uzun yıllar baskılara maruz kalırız.
* F-35'in mutabakat metninde, mali yükümlülükler belgelerinde 'S-400 alırsak F-35 vermem' diye bir madde yok. Yani bunun için bize engelleme yapamaz.