Tarihi cari fazla

Cari işlemler dengesi ağustos ayında ithalatın azalması ile ihracatın artması sonucu dış ticaret açığındaki daralması sayesinde turizm gelirlerindeki artışın da desteğiyle 2.6 milyar dolarlık cari fazla verdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan Ağustos 2018 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, üç yıl aradan sonra ilk kez cari fazla verirken, bu rakam tarihinin en yüksek miktarı olarak kaydedildi. Ekonomistler kurdaki yüksek seviye ve buna bağlı olarak zayıflayan iç talep ve azalan ithalatın etkisiyle cari açıktaki düşüşün önümüzdeki aylarda da devam etmesini bekliyor.Öte yandan TCMB, ödemeler dengesi istatistikleri veri setine, Ağustos 2018 yayınından itibaren "Cari İşlemler Hesabı, Parasal Olmayan Altın ve Enerji Dış Ticareti" tablosu ekledi.

ALTIN VE ENERJİ HARİÇ ‘FAZLA’ DAHA YÜKSEK

Buna göre altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı bir önceki yılın ağustos ayında 2.44 milyar dolar fazla vermişken, bu yılın ağustos ayında 5.11 milyar dolar fazla verdi. Cari denge geçen yılın ağustos ayında 923 milyon dolar, 2017'nin tamamında ise 47.48 milyar dolar açık vermişti. Türkiye ekonomisi en son 2015 yılı eylül ayında 218 milyon dolar ile cari fazla vermişti.

TCMB verilerine göre 12 aylık cari işlemler açığı ise temmuzdaki 54.64 milyar dolardan ağustosta 51.13 milyar dolara geriledi. Halk Yatırım notunda dış açıktaki sert düşüş, bavul ticareti ve taşımacılık gelirlerinde iyileşme, güçlü turizm gelirleri, doğrudan yatırımlarla ilgili kar transferlerinin azalışta olmasının cari fazlayı desteklediği, dış borç faiz ödemeleri ve portföy yatırımlarına ait giderlerin ise dengeyi olumsuz etkilemeye devam ettiği belirtildi.

GELECEK YIL BEKLENTİ 25 MİLYAR DOLAR

Cari dengedeki iyileşmenin devam edeceği belirtilen notta, "Eylül'de de ilk tahminlerimiz, aylık cari fazlanın devam edeceği öngörüsüyle, yıllık açığın 45 milyar dolar seviyesine düşüşünü hızlandırabileceği yönünde" denildi.

Halk Yatırım kur ve talep gelişmelerine ek olarak, ihracatı destekleyici yeni program anlayışı doğrultusunda, yıllık cari açıkta 2019 yılının ilk yarısı sonuna doğru 25-30 milyar dolar bandına inilebileceğini tahmin ediyor.

Hizmetlerden destek
TCMB’nin cari fazla açıklamasında, “Ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3.07 milyar dolar azalarak 1.28 milyar dolara gerilemesi ve hizmetler dengesinden kaynaklanan net girişlerin 741 milyon dolar artarak 4.63 milyar dolara yükselmesi etkili olmuştur” denildi. Seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de, bir önceki yılın aynı ayına göre 461 milyon dolar artarak 3.7 milyar dolara yükseldi.

İhracatta toparlanma

Cari açığın gelecek aylarda daha fazla daralmasını bekleyen Capital Economics kıdemli gelişmekte olan piyasalar ekonomisti Jason Tuvey, “İç talep zayıflamaya ve ithalatı baskılamaya devam edecek. Atıl kapasitenin kullanılmaya başlanmasıyla zayıf TL’nin de desteğiyle ihracat toparlanacak” dedi. Öte yandan TCMB verilerine göre net hata noksan kaleminde Ağustos’ta 3.67 milyar dolarlık giriş oldu.