Ukrayna savaşında Rusya’yı yarışmadan diskalifiye eden Avrupa Yayın Birliği (EBU), aynı tutumu İsrail konusunda göstermedi. Finlandiya gibi ülkelerdeki sanatçı birlikleri, İsrail’in imaj düzeltme projesine alet olunmaması çağrısı yapıldı. Birçok şehirde Eurovision protestoları artarken, sanatçı birlikleri de sert bildiriler yayınlıyor.
Siyasi tartışmalarıyla her zaman adından söz ettiren Eurovision Şarkı Yarışması’nda İsrail krizi yaşanıyor. Birçok ülke, İsrail’in Eurovision’dan diskalifiye edilmesi çağrısı yaparken, organizasyonu düzenleyen Avrupa Yayın Birliği’ne (European Broadcasting Union EBU) buna yanaşmıyor. Hem Tel Aviv yönetimi hem de EBU bu isteği reddedince aralık ayından itibaren büyüyen kriz derinleşti. Avrupalı müzisyenler ve sivil toplum örgütleri, İsrail’in kültürel etkinliklerle imajını düzeltmeye çalıştığını ve bunun için de Eurovision’u kullandığını söylüyor. Rusya’nın Ukrayna saldırılarının ardından yarışma dışı bırakılması ve hatta EBU üyeliğinden çıkarılması örnek gösterilirken, İsrail’e karşı tavır takınılmaması üzerine farklı ülkelerde Eurovision protestoları başladı. EBU’ya İsrail konusunda en sert tepkiyi gösterenlerin başında İzlanda geliyor.
İzlanda’yı Filistinli sanatçı temsil etsin
İzlanda Besteciler ve Şarkı Yazarları Derneği, Aralık 2023’te Eurovision İzlanda yayıncılarına ve yarışmacılarına İsrail yarışmadan men edilmedikçe katılmamaları çağrısı yaptı. İzlanda Yazar ve Bestekarlar Topluluğu (FTT), RUV’dan “masum çocukların ve sivillerin öldürülmesine ve savaşa karşı durmasını” talep etti. FTT, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş nedeniyle 2022’de Eurovision’dan men edildiğini hatırlatarak, İsrail’in katılması halinde 2024 Eurovision’un boykot edilmesini istedi.
Favori şarkı gösteriliyor
EBU’daki adaletsizliğe karşı çıkan İzlanda, bir ara Eurovision’a katılmamayı tartışsa da geçtiğimiz günlerde bombayı patlatarak Avrupa’yı karıştırdı. Filistinli şarkıcı Bashar Murad’ın İzlanda ulusal finali olan Songvakeppnin’e katılacağı açıklandıktan sonra ülke bahislerde ve Eurovision sitelerinde favori olarak ilk sıraya yükseldi. Yarışmaya katılan Bashar Murad’ın Wild Wild West (Vahşi vahşi Batı) şarkısı ise şimdiden favoriler arasında gösterilirken, İsrail yanlısı EBU’nun olası müdahalesinden korkuluyor.
Fin şarkıcılar ayaklandı
Finlandiyalı bin 400’den fazla sanatçı ise, İsrail’in Eurovision 2024’den men edilmesi gerektiğini ifade ettikleri bir mektup imzaladı. Finli yarışmacı Jesse Markin, İsrail’in yarışmaya katılması halinde yarışmadan çekileceğini belirtti. Sanatçıların imzaladıkları mektupta, “Savaş suçları işleyen ve askeri işgali sürdüren bir ülkeye imajını parlatmak için müzik adına halka açık bir sahne verilmesi değerlerimize uygun değildir. Aynı zamanda diğer katılımcı ülkeler de İsrail’in müdahalesine destek veriyorlar” ifadeleri kullanıldı. Mektupta İsrail’in yarışmadan çekilmesi gerektiğini 2022’de Rusya’nın Ukrayna’daki saldırıları sebebiyle yarışmadan men edilmesi ile aynı gerekçelere sahip olduğuna dikkat çekildi. Fransa’yı 2023 Eurovision şarkı yarışmasında temsil eden Kanadalı şarkıcı La Zarra, İsrail’in 2024 Eurovision şarkı yarışmasından men edilmesi çağrısında bulunarak, “Maalesef bir kez daha Filistin halkına yönelik katliamla, soykırımla, Batı Şeria ve Lübnan’da saldırılarla karşı karşıyayız. Bölgenin kontrolünü ele geçirmeye yönelik hesaplı ve kasıtlı bir girişime tanık oluyoruz” yorumunu yaptı.
HANGI YÜZLER SAHNE ALACAK
İzlandalı grup Hatari, sosyal medya hesaplarından boykot çağrılarını yineledi. Hatari, 2019 yılında israil’in Tel Avis şehrinde yapılan tartışmalı Eurovision’un finalinde Filistin bayrağı açarak Gazze’ye destek vermişti. Benzer bir tepki Danimarkalı şarkıcılardan gelirken, ülkenin resmi kanalı Eurovision’dan çekilmeyeceğini bildirdi. Slovenya devlet kanalı RTV SLO’nun ise, EBU’ya İsrail’in Eurovision’dan çıkarılmasını isteme çağrısında bulunması tartışılıyor. RTV SLO Genel Müdürü Ksenija Horvat, Eurovision’a katılan tüm ülkelerle ilgili EBU’nun eşit bir tutum sergilemesi gerektiği konusundaki herhangi bir tartışmada aktif bir şekilde yer alacağını belirtti. Yönetim Kurulu üyesi Tadej Troha da, “Şu anda Gazze’de neler olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu masum bir konu değil. Savaştaki bir ülkenin, Avrupa’daki bir eğlence programında farklı bir yüzle ortaya çıkması en azından garip” ifadesini kullandı.
EN ÜST SEVIYEDE GÜVENLIK
Mayıs ayında İsveç’İn Malmö kentinden düzenlenecek olan Eurovision’u protesto edenlerin sayısı giderek artıyor. İzlanda, Norveç, İsveç, Finlandiya, Danimarka, Belçika ve Slovenya gibi ülkelerde gösteriler düzenlenirken, yarışma haftası olan mayıs başında Malmö’deki güvenlik seviyesinin en üst seviyeye çıkarılması bekleniyor.
