Lise, bireyin mesleki kimliğini ararken geleceğine büyük ölçüde yön veren değişkenlerin başında yer alıyor. Birey, kariyer tasarımıyla ilk defa hayatının bu döneminde bilinç düzeyi artmış bir şekilde karşılaşıyor. Bu yönerge, sınav sonucuyla yerleşmek isteyen öğrenciler için başlangıçtaki ilk adım. Sınavla oluşan sıralama sonrasında ortaya çıkan seçenekler doğrultusunda öğrenciler tercih listelerini nasıl oluşturmalı, hangi kriterlere dikkat etmelidirler? konusunda Mektebim Koleji Rehberlik Koordinatörü Tuba Kıncak, açıklamalarda bulundu.
LGS tercih sisteminin teknik şekil yönüyle iki farklı yerleştirme alternatifi sunduğunu hatırlatan Kıncak, ‘’Yerel (adrese dayalı) yerleştirme, sınava girmeyen öğrencilerinde yararlanacağı yerleştirme türüdür. Öğrenciler yerel yerleştirme tercihinde adreslerine yakın konumlanan en az 1 en fazla 5 okulu -sınav sonucuyla yerleşmek isteseler dahi- öncelikle tercih etmek zorundadır. Ayrıca bu okullardan en fazla aynı türden 3 tanesini yazabilirler. Örneğin 5 tercihini doldurmak isteyen bir öğrenci 3 tane Anadolu Lisesi, 1 Meslek Lisesi, 1 Anadolu İmam Hatip Lisesini tercih olarak yazabilir’’ şeklinde konuştu.
’’Yerleştirme sisteminin ikinci alternatifinde sınav sonucu ile tercih ekranı oluşmakta ve öğrenci yine 5 tercih hakkına sahip olmaktadır. Öğrenci, sınav puanı ile okul tercihi yaptığında öncelikli yerleşim bu liste üzerinden şekillenmektedir. Öğrenci bu tercih listesindeki okullardan birine yerleşemediği takdirde yerel yerleştirme devreye girmektedir. Bu listede 5 tercihi de aynı türden lise olarak konumlanabilir. LGS sisteminde yer alan sınav, sıralama ölçütüyle tercih sistemini şekillendirmektedir. Öğrencilerin sınavdan aldıkları puanlar değil, sınav sonucunda içinde yer aldıkları yüzdelik dilim lise yerleştirmelerini şekillendirmektedir.
Peki, yüzdelik dilim ne demektir? Sınava giren öğrenci sayısının 100’e bölünmesi ile elde edilen değerdir. MEB’in açıklamalarına göre 1 milyon 472 bin 303 öğrenci bu yıl sınava girmiştir. Bu veri, bir yüzdelik dilim de yaklaşık 14 bin 723 öğrencinin yer aldığı anlamına gelir.2020 verilerine göre bir yüzdelik dilimde yer alan öğrenci sayısı 2019 verilerine göre yüzde 43’lük bir artış göstermiştir. Bilindiği üzere bu durumun temel nedeni 8 yıl önce 60-66 aylık çocukların 1’nci Sınıfa başlaması uygulamasının başlatılıp sonra kaldırılmasıdır. MEB, tercih sistemine büyük etkisi olan bu duruma sınavla öğrenci alan okulların kontenjanlarını artırarak ve bu nitelikte yeni okullar açarak çözüm üretmiştir. Fakat çözümüm net etkisi, yerleştirmeler sonrasında değerlendirilebilir. Aileler bu kısımda LGS tercih kılavuzuna hakim olmalı, okullarıyla iş birliği içinde ilerlemeli ve olası durumlar için nakil süreçlerini takip etmelidirler. Tercih listesinin diğer önemli kriterleri seçilen okulların ulaşımı, bulunduğu konumun güvenliği, sosyal, kültürel ve sportif faaliyet imkânları olarak bahsedilebilir. Listede yer alan okullar fiziki olarak ziyaret edilmeli ve çocuğun ilgisine yönelik özellikler göz önüne alınmalıdır.’’
Özetle tercih listesini oluşturmanın üç adımdan oluştuğunu vurgulayan Kıncak, ‘’İlk adım, tercih sistemini iyi bilmektir. İkinci adım, sınav sonucuyla tercih yaparken okulların bulunduğu sıralama ile çocuğun sıralamasının uyumuna göre listeleri oluşturmaktır. Tercih listesinde yapılan 5 tercihten en az 3’ü öğrencinin yerleşme ihtimalinin yüksek olduğu ve bir tanesi ise kendi sıralamasından düşük olan, kesin yerleşebilir gözüyle baktığımız okul olarak konumlandırılmalıdır. Üçüncü ve son adım ise bu listedeki okulları seçerken 21.yyteknolojisi ve pedagojisine uyum sağlayan, çocuğu mesleki kariyer hedeflerine ulaştırabilen, becerilerini geliştirebilmelerine olanak sunan, uluslararası alanda projelerle var olan, yabancı dil öğretiminde nitelikli bir kimlik sergileyen ve çocuğunuz için güvenli bir ortam sunan okulları konumlandırabilmektir’’ açıklamasında bulundu.
’’Öğrencilerimiz için kritik olan bu planlama sürecinde yanlarında olmak, ülkemize kendini gerçekleştirmiş bireyler kazandırmak ve ebeveynlerin kaygılarına gidermek için Mektebim Koleji Ailesi olarak okullarımızda rehber öğretmenlerimizin iş birliği ve tercih danışmanlığı sistemiyle yanınızdayız. Bu hizmeti almak isteyen öğrencilere öncelikle çeşitli mesleki ilgi envanterleri uygulayarak tanıma çalışmaları gerçekleştirmekte, aileleri ile görüşerek bilgi toplamakta ve sonrasında tercih listesini oluşturmaktayız’’.