Soçi’de hassas ayar

Türkiye, Rusya, İran garantörlüğünde Astana’da sağlanan çatışmasızlık kazanımı, Soçi’de siyasi çözüm adımlarıyla devam ettirildi. Önceki gece geç saatlerde tamamlanan Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nde Türkiye bir kez daha ağırlığını koydu. Türkiye’nin desteklediği Suriye muhalefetinin katılmadığı kongrede çok az sayıda muhalif yer aldı. Rejim yanlılarının yoğun olarak katıldığı kongrede, salonda protestolar sınırlı kaldı, çatlak sesler çıkmadı.

Muhalifleri kongreye gelmeye ikna çabaları dolayısıyla 3 saat geciken toplantı, planlandığından 4 saat sonra, yaklaşık 24.00 sıralarında tamamlanabildi. Kapanış seramonisinde konuşan BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, bildiride uluslararası topluma yapılan çağrıya atıfta bulunarak “Çağrınızı duyduk” mesajı verdi. Suriye halklarının bazı temsilcileri de mikrofonu alarak, Suriye’de çözüm çağrıları yaptı.

Sonuç bildirgesi ve yapılan çalışmalarda, Türkiye bir kez daha ağırlığını koydu. Suriye muhalefetinin büyük endişe ettiği Anayasa Komisyonu’nun kimlerden oluşturulacağı konusunda “eşit temsil” öngören ve Cenevre’de netleşecek bir süreçte karar kılındı. Muhalifler artık BM nezdinde daha fazla temsil için çalışmalarını hızlandıracak. Anayasa Komisyonu için 150 kişilik aday listesi de kongerede açıklanırken Staffan De Mistura, BM’de 45 kişiden oluşturulacak komisyonda bu 150 kişi dışından da temsil olacağını söyledi ve bu durum kongreye katılmayan kesimlerde olumlu yankı buldu. Yine Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, kongre salonuna girmeyi reddeden Suriye muhalefetinin Cenevre’de olacağını söyledi. Suriye muhalefeti, üçte biri rejim, üçte biri teknokratlar, sivil toplum kuruluşlarından uzmanlar, üçte biri ise muhalefetten oluşacak Anayasa Komisyonu'nda yer alacak isimler konusunda “hangi muhalefet” endişesi yaşıyor. Bu doğrultuda komisyonun teşkilinde endişeler tamamen giderilemedi.

Türkiye’nin Afrin harekatının kongreye gölge düşüreceği iddiaları karşılık bulmadı. Türkiye’nin Afrin harekatına ilişkin herhangi bir ifade resmi açıklamalarda geçirilmedi. Soçi’ye gölge düşüren tek olay, Reyhanlı saldırısının zanlısı THKP-C’li terörist Mihraç Ural’ın kongrede yer aldığı fotoğrafı oldu. Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki Türk heyet, ismi listelerde yer almayan terörist liderin delege olarak ve Türkiye’den gizlenmek suretiyle davet edilmiş olmasının yarattığı infiali net olarak iletti. Henüz Rusya’nın konuya ilişkin verdiği izahata yönelik bir açıklama yapılmadı.

15 milyon dolarlık zirve
Soçi’de Suriye Ulusal Diyalog Kongresi bin 500 delegenin katılımıyla yapıldı. Kongre ve konuklara olimpiyatlar için inşa edilen oteller ve salonlar hazırlandı. Çok sayıda özel uçak kaldırıldı, transfer ve konaklamalar ayarlandı. Bu büyük organizasyonun Rusya’ya yaklaşık 15 milyon dolara malolduğu konuşuluyor. Suriye halklarını aynı çatı altında buluşturan Rusya, tam bir gövde gösterisi yaptı. Lavrov’un kongrenin açılışındaki “Yaşasın Rusya Yaşasın Suriye” sözleri de ABD’ye ve BM’ye “Suriye’de asıl güç Rusya’dır” mesajı olarak yankı buldu.