15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye’nin “dönün” emrine uymayan 19’u ataşe ve 54’ü NATO’cu subay olmak üzere 73 kaçak FETÖ’cü hakkında “kırmızı bülten” ve “iade” dosyası hazırlandı. FETÖ üssüne dönüşen NATO ve Türkiye’nin yurt dışındaki temsilciliklerinde görev yapan kara, deniz, hava ve idari ataşelerinden örgüt şüphesi olanların görevleri, darbe girişiminin püskürtülmesinin hemen ardından sonlandırıldı. Hakkında adli ve idari işlem yapılan 500 civarındaki NATO subayı ile ataşeden yaklaşık 280’i verilen emre uymayıp Türkiye’ye dönmedi.
FETÖ’nün yurt dışındaki mahrem yapılanmasına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında, Türkiye’ye dönmediği gibi iltica talebinde bulundukları ülkelerde Türkiye aleyhine faaliyetlerde bulunan kaçak örgüt üyelerinin yakalanması için önemli bir adım atıldı. Firarilerin FETÖ bağlantısını ortaya koyan delilleri toplayan Ankara Cumhuriyet Savcısı Mustafa Gökçe, ilk aşamada 73 şüpheli hakkında “kırmızı bülten” ve “iade” dosyası hazırladı.
Kırmızı bülten ve iade dosyası hazırlanan 73 şüpheli arasında 54 NATO subayı ile 19 ataşe bulunuyor. Her biri için tek tek hazırlanan dosyalarda FETÖ yapılanması ve 15 Temmuz darbe girişimi anlatıldı. Şüphelilere, “Silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlaması yöneltilirken, suç tarihi 15 Temmuz 2016 olarak belirtildi. Sonuç bölümünde, “Ülkenizde olduğu belirtilen şüpheli hakkındaki soruşturmanın sonuçlandırılabilmesi için Türkiye’ye iade edilmesini rica ederim” ifadesinin yer aldığı dosyalar gereğinin yapılması için Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’ne gönderildi.
Adalet Bakanlığı, kırmızı bülten çıkarılmasıyla ilgili resmi yazıyı da Emniyet Genel Müdürlüğü Interpol/Europol Daire Başkanlığı’na iletecek ve buradan da kırmızı bülten çıkarılması talebiyle Interpol’ün Fransa’nın Lyon kentindeki merkezine başvuru yapılacak. Interpol Genel Sekreterliği kırmızı bülten çıkarılmasına karar verdikten sonra FETÖ’nün 73 NATO subayı ve ataşesi, Interpol’e üye 190 ülkede iade amaçlı olarak aranmaya başlanacak. Şüphelilerden birisinin yakalanmaları durumunda yakalayan ülke durumu Türkiye’ye bildirecek ve sonrasında iade süreci işleyecek. Türkiye, tedbir amaçlı olarak kırmızı bültenin çıkmasını beklemeden söz konusu 190 ülkeye Interpol Genel Sekreterliği’ne başvurulduğu bilgisini içeren mesaj geçebilecek.
Öte yandan kırmızı bülten ve iade dosyasının yanı sıra firari NATO subayı ve ataşelerin mal varlıklarına da Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 248. maddesi uyarınca el konuldu. Söz konusu maddede, “Kaçak sanığın duruşmaya gelmesini sağlamak amacıyla Türkiye’de bulunan mallarına, hak ve alacaklarına amaçla orantılı olarak mahkeme kararıyla elkonulabilir ve gerektiğinde idaresi için kayyum atanır. Elkoyma ve kayyum atama kararı müdafiine bildirilir” deniliyor.
Hakkında kırmızı bülten çıkarılması talep edilen ve iade talepnamesi düzenlenen firarilerin arasında kritik isimler bulunuyor. Bunlardan birisinin ihraç edilmeden önce Almanya’da Ramstein Üssü’nde görev yapan NATO’cu Tuğgeneral Mehmet Y.’nin olduğu ortaya çıktı. FETÖ’nün TSK sözcüsü gibi birçok yayın kuruluşuna röportajlar vererek TSK’yı kötüleyen ve Almanya’ya sığınma talebinde bulunan firari Y.’nin dosyasında dikkat çekici ayrıntılar yer aldı. Şüpheli Y.’nin, zaman zaman Pensilvanya’ya giderek teröristbaşı Fetullah Gülen’i ziyaret ettiği belirtildi. Şüpheli Mehmet Y.’nin, 15 Temmuz gecesi Akıncı Üssü’nde darbeyi yöneten ve hala yargılanmasına devam edilen sivil imamlardan Harun Biniş’e bağlı olarak oluşturulan hücresel yapılanma içerisinde yer aldığı bilgisi de dosyada yer aldı. Mehmet Y., 2014 YAŞ’ında Balyoz ve Ergenekon’dan tutuklu isimler emekliye sevk edilirken, dönemin Hava Kuvvetleri Komutanı Akın Öztürk tarafından birinci sırada tuğgeneralliğe terfi ettirildi ve Almanya Ramstein’daki NATO Üssü'ne gönderildi.