Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, 7. Din Şurası’nın sonuç bildirgesini açıklarken, yapay zeka tabanlı entegre bir platformun oluşturulması ve sahih dini bilgileri içeren "yapay zeka chatbotlar" geliştirilmesinin önemine dikkat çekti.
Diyanet İşleri Başkanlığı Konferans Salonu'nda düzenlenen 7. Din Şûrası tamamlandı.
Şuranın, "Dijitalleşen Dünyada Diyanet Hizmetleri: Etkililik-Verimlilik-Sürdürülebilirlik" temasıyla gerçekleştirildiğini anımsatan Erbaş, 328 katılımcıyla, 5 tematik komisyonda eş zamanlı düzenlenen oturumlar sonucunda alınan kararları açıkladı.
"Çağın gerekleri dikkate alınmalı"
Tekno-bilişim alanındaki hızlı gelişmelere bağlı, insan olmanın anlamını yitirmeye başladığına şahit olunduğunu söyleyen Erbaş, "İslam, insan fıtratını esas alan ve insana erdemli bir hayat yolunda rehberlik etmek üzere Yüce Allah tarafından gönderilen bir dindir. Dini, milli, ahlaki ve kültürel değerlerimizin doğru bir şekilde anlaşılmasında da İslam'ın insan anlayışı önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle dijital mecralar başta olmak üzere yürütülen bütün çalışmalarda İslam'ın insan tasavvuruna özel bir önem verilmelidir." diye konuştu.
Dijitalleşen dünyada etkin, verimli ve sürdürülebilir din hizmeti sunumunun nitelikli dini bilgi üretimi ve üretilen bilginin toplumsal ihtiyaçları karşılamasıyla yakından bağlantılı olduğunu belirten Erbaş, "Başkanlık, teknolojik ve dijital olarak değişen dünya şartlarını göz önünde bulundurarak her alandaki hizmetlerini dijital içeriklerle çeşitlendirmeye ve artırmaya devam etmelidir. Bu çerçevede Başkanlık, çağın gereklerini dikkate alarak bilgi üretimi ve yayın politikalarını periyodik aralıklarla güncellemelidir." ifadesini kullandı.
"Yapay zeka tabanlı bütünleşik bir platform kurulmalı"
Erbaş, "Diyanet hizmetlerinin kalitesini artırmak, modern teknolojilerle güçlendirmek ve dijital dönüşümünü hızlandırmak amacıyla çağrı merkezi, içerik takip ve yayın analiz sistemi, yapay zeka asistanı gibi teknoloji destekli hizmetlerin sunumuna imkan veren yapay zeka tabanlı bütünleşik bir platform kurulmalıdır." dedi.
Başkanlığın, yurt içi ve dışındaki tüm birimlerini entegre eden, vatandaşların dini bilgi ve danışmanlık taleplerine anında cevap verebilecek şekilde yapılandırarak, çok dilli hizmet sunabilen bir çözüm merkezi kurması gerektiğini dile getiren Erbaş, "Bu merkez fetva, dini rehberlik ve destek alanlarında uzman personel ile 7/24 hizmet verecek şekilde planlanmalı ve dijital teknolojilerle desteklenmelidir." diye konuştu.
"Doğru dini bilgileri içeren 'yapay zeka chatbotlar' geliştirilmeli"
Diyanetin, bilginin üretimi, paylaşımı ve hizmetlerinin sunumunda yeni teknolojilerden yararlanması gerektiğinin altını çizen Erbaş, şöyle devam etti:
Başkanlık tarafından sunulan içerikler, yapay zeka algoritmaları dikkate alınarak yeniden planlanmalı ve kullanıcıların dini konularda bilgi edinebilecekleri sahih dini bilgileri içeren ve kültürel hassasiyetleri gözeten yapay zeka chatbotlar geliştirilmelidir.
Başkanlığın ürettiği içerikler, modern bilgi teknolojileriyle kurumsal veri ontolojisine göre yapılandırılmış bir bilgi ağına dönüştürülmelidir. Bu ontolojinin inşasıyla, kurumun ürettiği dini içeriklerin tüm unsurları, sistematik bir yaklaşımla işlevsel bir varlık ağacını oluşturacaktır.
Bununla bağlantılı veri platformu, başta kurul fetvaları ve Dini Yayınlar Genel Müdürlüğünün ürettiği zengin içerikler olmak üzere tüm verileri tek bir sistemde toplayarak erişilebilir, taranabilir ve makine/yapay zeka tarafından işlenebilir hale getirmelidir.
Engelli, bağımlı ve dezavantajlı gruplara yönelik manevi destek hizmetleri için üretilen dijital uygulama ve içeriklerin sürekli güncellenmesi ve bu içeriklere erişim kolaylığının sağlanması gerektiğine dikkati çeken Erbaş, aile, gençler, çocuklar gibi kesimlere yönelik ideal düzeyde din hizmeti sunmak amacıyla Başkanlık bünyesinde manevi danışmanlık ve rehberlik kadrosunun ihdas edilmesinin zorunlu olduğunu dile getirdi.
Dijital dini medya okuryazarlığının önemi
Dini bilgi üretmek, paylaşmak ve din hizmeti sunmanın din alanında olduğu gibi dijital ortama dair de yeterli donanımı gerektirdiğini vurgulayan Erbaş, şunları söyledi:
Bu amaçla medya okuryazarlığı, dijital medya okuryazarlığı ve dijital dini medya okuryazarlığı gibi çoklu okuryazarlık türlerine dayalı becerilerin geliştirilmesi önemli hale gelmektedir.
Başkanlığın tüm hizmetlerinde olduğu gibi Diyanet Akademisi eğitim programlarında da söz konusu okuryazarlık türleri, müstakil dersler olarak okutulmalıdır. Bu dersler ilahiyat, iletişim, insan, toplum, davranış ve mühendislik bilimleri başta olmak üzere disiplinler arası işbirliğiyle gerçekleştirilecek projeler, uygulamalı eğitim ve seminer faaliyetleriyle de desteklenmelidir.
