Marmara'da 1999 yılında yaşanan deprem felaketlerinin ardından, devletin deprem bölgelerinde yaptırdığı, ancak talep görmeyen iş yerleri halkın yararına kullanılacak.
Marmara bölgesinde devletin yaptırdığı ancak çeşitli nedenlerle depremzedeler tarafından ilgi görmeyen iş yerleri ile bazı imar adaları, kentsel yenileme ve dönüşüm kapsamında kullanılma, üniversitelerin hizmetine sunulma, huzur evi yapımı ya da Toplu Konut İdaresinin (TOKİ) konut ihtiyacı için kullanılma gibi şekillerde, kamu yararına değerlendirilecek.
Bu kapsamda, elde kalan iş yerleri ile imar alanları büyükşehir belediyelerine, il özel idarelerine ya da valiliklere bedelsiz devrediliyor.
Gölcük'te 17 Ağustos 1999 ve Düzce'de ise 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen depremler nedeniyle konutları ve iş yerleri yıkık-ağır ve orta derecede hasar gören aileler için 7269 sayılı kanun hükümlerine göre konut ve iş yerleri yapıldı.
Marmara deprem bölgesinde toplam ihaleli 43 bin 53, evini yapana yardım yöntemi ile 8 bin 619 konut yapılırken, Kocaeli'nde 2 bin 362, Yalova'da 423, Sakarya'da 1276, Düzce'de 1697, Bolu'da ise 108 adet olmak üzere toplam 5 bin 866 adet iş yeri yapıldı.
Bakanlar Kurulu kararlarıyla da Kocaeli ili ve çevresindeki 372 iş yerinin Kocaeli Belediyesine, Düzce'de yaptırılan 50 iş yeri adedi huzur evi binası olarak kullanılmak üzere Düzce İl Özel İdaresi'ne, Gölcük'teki 106 iş yerinin Gölcük belediyesine bedelsiz devredildi.
Sakarya ili ve çevresindeki 76 iş yerinin Sakarya Valiliğine bedelsiz olarak devredilmesi için gerekli hazırlıklar devam ediyor.
Bu arada, Kocaeli ile Bekirpaşa Deretepe ve Gündoğdu Daimi İskan alanlarından toplam 171 bin 655 metre kare büyüklükte 5 adet imar adası yine Bakanlar Kurulu kararıyla kentsel yenileme ve dönüşüm kapsamında kullanılmak amacıyla Kocaeli Büyükşehir Belediyesine devredilirken, Düzce'de daimi iskan alanındaki toplam 92 bin 76 metre kare büyüklüğünde 3 adet imar adası da "Gecekondu Önleme Amaçlı Kanun" kapsamında kullanılmak üzere Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğüne devredildi.
Bu araziler dar gelirli vatandaşlar ile kurulan kooperatiflere konut yapmak üzere faizsiz 10 yıl vadeli olarak satılıyor.
Kocaeli'nde 6 adet imar adasının Bayındırlık ve İskan Bakanlığı adına olan tahsisi kaldırılarak, TOKİ'nin konut açığınını kapatılması amacıyla devredilirken, Düzce'de de 5 adet imar adası konut yapmak üzere TOKİ'nin hizmetine verildi.
Toplam 14 bin 720 metre karelik bir adet imar adasının kentsel yenileme ve dönüşüm kapsamında kullanılmak amacıyla Düzce Belediyesine devrinin yapılması için de kararname teklifi hazırlandı.
Öte yandan Başbakanlık Proje Uygulama Birimi (PUB) tarafından yaptırılan 5 bin 866 iş yerinin büyüklüklerinin konut büyüklüklerinden az olmasına rağmen fiyatlarının neredeyse konutların 3 katı olması ve iş yerlerinin yapıldığı yerlerin cazibesinin olmaması gibi nedenlere oluşabilecek adaletsizliğin önüne geçmek amacıyla, borçlandırma ve maliyet bedellerine yüzde 50 indirim yapılmıştı.
Böylece iş yeri hak sahiplerinin borçlarından yaklaşık 61 milyon 89 bin YTL tutarında indirim yapılarak, 20-25 bin YTL arasında olan iş yerleri maliyetleri 10-12,5 bin YTL arasında bedele çekilirken, iş yerlerinin borç ödeme vadeleri de 5 yıldan 10 yıla çıkarılmıştı. Böylece hak sahiplerinin iş yerlerinin ticari faaliyete geçerek borçlarını 10 yılda ödemeleri sağlandı.
Buna göre de her hak sahibinin ödeyeceği taksit miktarı da yarıya indi. Yani yıllık taksit miktarı 2 bin-3 bin YTL iken 1000 YTL ile 1500 YTL'ye geriledi.
İş yerlerinin bazılarının talep görmemesi bunların uzak yerleşim yerlerinde bulunması, büyüklüklerinin yeterli görülmemesi, bazı meslek gruplarına uygun olmaması ya da daha önce talepte bulunan hak sahiplerinin sonradan talebinden vazgeçmesine bağlanıyor.
