Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, geçtiğimiz haftanın 'yalan' olarak değerlendirdiği haberlerini paylaştı. 6 maddelik listenin başında "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, ‘Muhalif’ Olduğu İçin Gözaltına Alındı" iddiası" yer aldı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, sosyal mecralarda dezenformasyonu engellemeyi öngören yasayla birlikte Ekim 2022’de “Dezenformasyon Bülteni” paylaşmaya başladı. Söz konusu bülten, Başkanlık tarafından “Yalan” olarak değerlendirilen haftanın haberlerini konu alıyor, bu değerlendirmenin ardındaki gerekçelere yer veriyor.
İletişim Başkanlığınca paylaşılan ve yalan olarak değerlendirilen haberlerin bulunduğu en güncel bülten, 24-30 Ekim haftasında paylaşılan haberlere yer verdi. Başkanlık tarafından yalan olarak değerlendirilen haberler ve gerekçeleri şu şekildeydi:
1) "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, ‘Muhalif’ Olduğu İçin Gözaltına Alındı" İddiası
2) Basın İlan Kurumu’nun Yetki ve Yaptırımlarına Yönelik İddialar
3) “Türkiye’nin Hava Savunma Sistemi Yok” İddiası
4) TOKİ’nin Konut Projelerinin Finansmanına İlişkin İddia
5) “Hükümet Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarını (KARDEMİR) Kapattı” İddiası
6) “Yunanistan’a Ait Askeri Araçların Türkiye Sınırına Sevk Edildiği” İddiası
1. "TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, ‘Muhalif’ Olduğu İçin Gözaltına Alındı" İddiası
Türk Tabipleri Birliği Başkanı Şebnem Korur Fincancı’nın ‘muhalif’ olduğu için gözaltına alındığı iddiası doğru değildir. Fincancı, terör örgütü PKK’nın kanalına bağlanarak, örgütün ortaya attığı, “Türk askeri kimyasal silah kullanıyor” iftirasını dillendirmiş ve desteklemiştir. 17-23 Ekim 2022 tarihli bültenimizde, söz konusu iddiaların gerçek dışı olduğuna yer verilmiştir.
19 Ekim 2022’de, PKK’nın yayın organı Medya Haber TV’de, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti kimyasal silah kullandı” şeklinde asılsız iddialarda bulunan Fincancı, PKK/ KCK terör örgütü propagandası yapma suçundan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan 2022/235179 sayılı soruşturma kapsamında, 26 Ekim 2022 günü gözaltına alınmıştır.
2. Basın İlan Kurumu’nun Yetki ve Yaptırımlarına Yönelik Asılsız İddialar
“Dezenformasyonla Mücadele Yasası” olarak bilinen, Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında, Basın İlan Kurumu’nun yetki ve yaptırımlarına yönelik çeşitli iddialar ortaya atılmıştır.
Basın İlan Kurumu’nun, internet haber sitesi veya sosyal medya hesaplarını doğrudan kapatacağı ya da kapatılmasını talep edebileceği iddiası doğru değildir. Kurumun süreli yayınlar ile sosyal medya hesaplarını kapatma veya kapatılmasına ilişkin mahkemeden talepte bulunabilme görev ve yetkisi bulunmamaktadır.Basın beyannamelerini alma yetkisinin Cumhuriyet Başsavcılıkları yerine Basın İlan Kurumuna verildiği iddiası da gerçek dışıdır.
- 5187 sayılı Basın Kanunu gereği, süreli yayınların beyannamelerinin alınmasına Cumhuriyet Başsavcılıkları aracılığıyla devam edilmektedir.
Basın İlan Kurumu’nun süreli yayınlara para cezası verebildiği de iddialar arasındadır. Mevzuatın yüklediği sorumlulukları yerine getirmeyen süreli yayınlara mahsup ve telafi uygulanır. Mahkeme yolu açık olmak üzere ilan kesme müeyyidesi uygulanabilir. Ancak BİK, süreli yayınlara para cezası veremez. Bu nedenle söz konusu iddia yanıltıcı ve gerçek dışıdır.
3. “Türkiye’nin Hava Savunma Sistemi Yok” İddiası
Katıldığı bir televizyon programında, Türk savunma sanayisindeki gelişmeleri değerlendiren Yunan Savunma Analisti Costas Iatridis’in, “Türkiye’nin hava savunma sistemi yok” iddiası doğru değildir.
Atılgan/Zıpkın (Kaideye Monteli Stinger Sistemi) Korkut Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi
Gökdeniz Yakın Hava Savunma Sistemi (Yakın bir tarihte hizmete girmesi bekleniyor)
35 MM Modernize Çekili Top Gökdoğan-Bozdoğan hava-hava füzeleri (Yakın zamanda envantere girecek)
Sungur Portatif Hava Savunma Sistemi
HİSAR A+ Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi
HİSAR O+ Orta İrtifa Hava Savunma Füze Sistemi
SİPER Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi (Yakın zamanda hizmete alınacak)
Türkiye’nin sahip olduğu bazı yabancı menşeli hava savunma sistemleri:
HAWK Orta İrtifa Hava Savunma Sistemi
MIM-14B/C Nike Hercules Uzun Menzilli Hava Savunma Füze Sistemi
RAPIER Kısa Menzilli Kısa Menzilli Hava Savunma Füzesi
SM-1 Gemi Konuşlu Orta Menzilli Hava Savunma Füzesi
RIM-162B ESSM Su Üstü Platformlara Konuşlu Orta Menzilli Hava Savunma Sistemi
PHALANX Kısa Menzilli Savunma Sistemi (Gemi konuşlu)
SEA RAM Kısa Menzilli Hava Savunma Sistemi (Gemi konuşlu)
S-400 Triumph, orta menzilli hava ve füze savunma sistemi
4. TOKİ’nin Konut Projelerinin Finansmanına İlişkin İddia
Bazı basın yayın organlarında yer alan, “TOKİ’den sosyal konut bekleyenlere kötü haber. 125 bin sosyal konut yapacağı söylenen TOKİ’ye bütçeden 14 bin konut yapacak kadar kaynak ayrıldı.” iddiası, çarpıtmadır. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, konut proje finansmanını kendi dinamikleri ile gerçekleştirmektedir. Bu kaynaklar arasında konut, işyeri ve arsa satışları, kredi geri dönüşleri ile kamu kurumları için gerçekleştirilen yapım işleri hizmet payları yer almaktadır.
Şu an TOKİ tarafından finansmanı gerçekleştirilen ve inşaatı devam eden konut sayısı 127 bindir. 2023 yılı genel bütçesinden ayrılan pay, TOKİ’nin 250 bin konut projesinin tamamı için bir bütçe değil, devlet katkısı niteliğindedir. Konutların finansmanı yine TOKİ tarafından gerçekleştirilecektir.
5. “Hükümet Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarını (KARDEMİR) Kapattı” İddiası
Bir televizyon programında ortaya atılan, “Hükümet Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarını (KARDEMİR) kapattı” iddiası doğru değildir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla 3 Nisan 1937’de temeli atılan KARDEMİR, ülkenin ilk ağır sanayi fabrikası olma unvanına sahiptir. Fabrika, 10 Eylül 1939’da ilk Türk demirini üretmiştir.
KARDEMİR, 1989’da 137 gün süren grevle zorluklar yaşamaya başlamış, istihdam yükü ve yüksek üretim maliyetleriyle ciddi zarara uğramıştır. 1994’te dönemin hükümeti tarafından, KARDEMİR’in kapatılmasına karar verilmiştir. Bunun üzerine bölge halkı Çelik-İş Sendikası öncülüğünde karara tepki göstermiştir.
Tepkiler üzerine, fabrika özelleştirilerek 1 lira gibi sembolik bir rakama yöre halkına devredilmiştir. Sonraki hükümetlerin desteğini de alan KARDEMİR, şu anda 5 bin personelle faaliyetlerini sürdürmeye devam etmektedir.
Geçen yıl 3,85 milyar lira net kar elde eden KARDEMİR, 2021 yılını tarihinin en yüksek net kar oranıyla kapatmıştır.
6. “Yunanistan’a Ait Askeri Araçların Türkiye Sınırına Sevk Edildiği” İddiası
Yunanistan Ordusu’na ait bazı görüntüler, “Bir sonraki durak İstanbul” başlığıyla paylaşılmıştır. Görüntüler kısa sürede Türkiye’deki sosyal medya kullanıcıları arasında yayılmış, “Yunanistan Ordusu’nun Türkiye sınırına askeri yığınak yaptığı” iddiası ile paylaşılmıştır.
Yunan medyasında da yer alan görüntülerin, 28 Ekim 2022’de Selanik’te düzenlenecek askeri geçit töreni öncesi hazırlıklara ait olduğu, söz konusu hazırlıkların Türkiye sınırına 358 kilometrelik mesafede yapıldığı tespit edilmiştir.
Yunan medyasının 24 Ekim’de yayımladığı haberlerde, askeri konvoyun Selanik-Moudanion yolunda, Ohi Günü’nde gerçekleştirilecek tören için hazırlık yaptığı belirtilmiştir.
