CHP'li Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin niye battığı belli oldu: İhalelerin yüzde 91'i adrese teslim

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş

CHP'li Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin 2023 Mali Yılı Denetim Raporları, Başkan Mansur Yavaş’ın iddia ettiği şeffaf belediyecilik anlayışının gerçek yüzünü gözler önüne serdi. Yavaş’ın canlı yayınlanan ihalelerle oluşturduğu iyi niyetli imaj, rakamların diliyle oluşturduğu şeffaflık algısı denetim raporlarıyla yerle bir oldu. Denetim raporuna göre 2023 yılında yapılan ihalelerin yüzde 91’i doğrudan temin şekilde adrese teslim yapıldı. Öte yandan 2021 ve 2022 yıllarına ait raporlarda da durumun bundan farklı olmadığı tespit edildi.

CHP’li Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, ihalelerin canlı yayınlanacağını söylemiş hatta bazı ihaleleri canlı olarak yayınlayarak iyi bir göz boyamaya yapmıştı. Seçim süreci döneminde ise 4 bin ihaleyi canlı yayınladıklarını da bir propaganda aracı olarak kullanmıştı. Ancak Yavaş’ın 4 buçuk yıllık ihale karnesi söylediğinin tam tersini yaptığını ortaya çıkardı. “64 yaşındayım, bu yaşıma kadar haram yemedim. Bu yaştan sonra haram yemeye de yedirmeye de niyetim yok" diyen Yavaş’ın özellikle 2023 yılında gerçekleştirilen 2 bin 210 ihale içinde sadece 202’sini açık ihale olarak yaptığı ve geri kalan ezici çoğunluğun doğrudan temin yöntemiyle, yani adeta ‘kapalı kapılar ardında’ adrese teslim edildiği belirlendi. 2023 yılında tam 12 Milyar TL’lik bir kaynak yönetiminin, kamunun gözünden uzakta gerçekleştiği anlamına geliyor.

2023 yılında yüzde 91 doğrudan temin

Ankara Büyükşehir Belediyesi 2023 Mali Yılı Denetim Komisyonu verilerine göre: 2023 yılında yapılan 2 bin 210 ihalenin yalnızca 202 tanesi açık ihale olarak yapıldı. Böylece yapılan ihalelerin yüzde 91’i doğrudan temin usulü ile gerçekleştirilmiş oldu. Rakam olarak 2023 yılında 12 Milyar TL üzerinde adrese teslim ihale gerçekleştirildiği tespit edildi. Dürüstlük ve şeffaflık algını oldukça başarılı yöneten Mansur Yavaş’ın, “Yemedi, yedirmedi' desinler, 'Çalmadı, çaldırmadı' desinler bana yeter. Sokağa çıkınca, rahat rahat, başım dik gezmek istiyorum.” sözleri de akıllara geldi.

2021 ve 2023 yıllarında yapılan ihaleler

Ankaralılara şeffaf ve hesap verilebilir bir belediyecilik anlayışıyla hizmet ettiğini iddia eden ABB Başkanı Mansur Yavaş’ın,

“Benim herhangi bir yakınım, tanıdığım usulsüz olarak ihale alamaz belediyenin önünden dahi geçemez.”

sözleri halen tazeliğini korurken, 2021 yılında Mal ve Hizmet Alımlarının yüzde 71,84’ünün de “Doğrudan Temin Yöntemi” ile gerçekleştiği de tespit edildi. 2022 yılında ise Yavaş’ın yaptığı ihalelerin yüzde 76’sı 2022 yılı itibariyle “adrese teslim ihaleler” olarak kayıtlara geçti.

Tüm rakamların ortalaması: Yüzde 80,66

Yavaş’ın diğer bir cümlesi ise, “Hangi dönemde olursa olsun yetimin malını yedirmeyeceğiz bu konuda kararlıyız.” ifadeleri idi ancak, Ankara Büyükşehir Belediyesi 2020-2021- 2022 ve 2023 Mali Yılı Denetim Komisyonu verilerine göre, Yavaş’ın “adrese teslim” yani doğrudan temin yoluyla yaptığı ihalelerin ortalaması yüzde 80,66 olarak belirlendi.

Sayıştay raporları ve Yavaş'ın ihale oyunları

Mansur Yavaş’ın ABB meclis toplantısında kendi grubuna dönerek,

“Benim herhangi bir yakınım, tanıdığım usulsüz olarak ihale alırsa ve susarsanız sizi suçlarım Mansur Yavaş’ın en ufak bir yakını belediyenin önünden dahi geçemez.”

şeklinde konuşmuştu. 2022 Sayıştay raporlarına göre, şeffaflık ve hesap verilebilirlik vaadiyle yola çıkan Yavaş’ın, ihaleleri EKAP’a yüklemek yerine vatandaşın gözünden sakladığı ortaya çıktı. Mevzuata göre, doğrudan temin yoluyla yapılan alımların EKAP üzerinden kayıt altına alınması zorunlu iken, bu adımların atılmaması ciddi bir kontrol riski oluşturuyor.

Raporda konuya ilişkin şu ifadelere yer verildi;

“Doğrudan temin yoluyla yapılan alımların, takip eden ayın onuncu gününe kadar “Doğrudan Temin Kayıt Formu” doldurularak EKAP üzerinden kayıt altına alınması gerekir. Doğrudan temin yoluyla yapılan alımların mevzuatın öngördüğü şekilde elektronik olarak EKAP üzerinden Kamu İhale Kurumuna bildirilmemesinin kontrol riski oluşturacağı değerlendirilmektedir.”