Batıya giden sermaye güvende değil: “Avrupa’da malım güvende” devri sona erdi

Yaptırım bahanesiyle Rus iş insanlarının milyar dolarlık servetlerine el konması Batı’nın sermaye ve yatırım güvenliği konusunda güvenirliğini sorgulatıyor. Yeni Şafak’a konuşan Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yücel Acer, Batı’nın yaklaşımının, ‘Ne olursa olsun benim malım korunacaktır’ anlayışını yıkacağını söyledi. Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Fikret Eren ise yaptırımların hukuki dayağı ve örneği bulunmadığını söyledi.

Eren, “Uluslararası kanunlar incelendiğinde yine böyle bir uygulama yok” diye konuştu. Avukat Serkan Yardımcı da yaptırıma uğrayan kişilerin AHİM’e başvurma hakları bulunduğuna dikkat çekti.

SAVAŞA DESTEĞİ YOKSA HUKUK DIŞI

Prof. Dr. Yücel Acer, “Rusyalı kişilere ve şirketler uygulanan yaptırımların hukuki bir dayanağı var mı” sorusunu cevaplandırırken “Normalde bu tür yaptırımların hukuki dayanağı için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin karar alması gerekiyor” dedi.

Acer, “Birleşmiş Milletler Antlaşmasının 41. maddesi saldırgan devlete karşı alınacak ekonomik ve benzeri ticari tedbirleri düzenliyor. Ona ilişkin karar aldığı zaman bütün ülkeler bu yaptırımları saldırgan devlete karşı uygulamak zorunda. Fakat Güvenlik Konseyi karar alamadı. Bazı yorumcular o yüzden bu yasal değildir, diyorlar. Ama aynı antlaşmanın 51. maddesi meşru müdafaa hakkını düzenliyor. Saldırıya uğrayan ülke kendini savunma hakkına sahiptir. Burada Rusya’ya yaptırım uygulayan ülkeler Ukrayna’nın meşru müdafaa hakkına destek vermiş oluyorlar. Bunların meşruiyeti var. Rusya’nın saldırgan ülke olduğu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda teyit edildi. Ukrayna’nın meşru müdafaa hakkına destek verilebilir. Ancak hiçbir desteği yoksa o zaman hukuk dışı bir yaptırımdır” ifadelerini kulandı.

BATI’YA GÜVENİ SARSIYOR

Yaptırımların Batı’ya olan güveni zedeleyip zedelemeyeceği konusunda ise Prof. Acer, “Bir ülke Rusya gibi bir politika izlerse yaptırımla karşılaşabilir. Hiçbir meşruiyeti olmadan kişilerin mallarına el koyulmuş değil. Eğer öyle olmuş olsaydı güveni büyük oranda sarsmış olurdu. Büyük boyutta bir güvensizlik olacağını sanmıyorum. Ne olursa olsun benim param korunacaktır anlayışını yıkabilir sadece” dedi. Yaptırımların tarihteki yeri ve yaptırıma uğrayanların hakları konusunda bilgi veren Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tevfik Fikret Eren, “Uluslararası suç işleyen bir devlete caydırıcı bir yaptırım uygulamak için vatandaşının malına, mülküne, bankadaki mevduatına el koymanın hukuki bir dayanağı yok. Uluslararası kanunlar incelendiğinde yine böyle bir uygulama yok. Batı’ya ve Avrupa’ya yönelik güveni de sarsıyor bu durum” diye konuştu.

AİHM’E GİDEBİLİRLER

Ankara Barosu Avukat Serkan Yardımcı da “Her kimin mal varlığına el konulursa konulsun yaptırım uygulanan kişilerin önce ulusal mahkemelerde ardından da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AHİM) gibi uluslararası mahkemelere başvurma hakları var” diye konuştu.