Boşanmalarda eşlere bağlanan ‘süresiz nafaka’ kangrene dönüştü, 2 milyon kişi mağdur. Bazı kadınlar nafakadan faydalanabilmek için sigortasız günlük işlerde çalışırken, bazıları da resmi nikah kıymadan evleniyor. Tekrar evlenen ve kendilerine yeni bir yuva kuran erkekler ise çocuklarının rızkını nafakaya veriyor.
Boşanmalarda eşlere bağlanan ‘süresiz nafaka’ kangrene dönüştü. 1988 yılına kadar 1 yılla sınırlandırılan, ancak bu yıldan sonra düzenlemelerle ‘süresiz’ hale getirilen ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın adil bir hale getirileceğini söylediği 'süresiz nafaka' yüzünden 2 milyonun üzerinde vatandaş mağdur.
MAĞDURLAR PLATFORM KURDU
Hayatını eşinden gelen ödemelerle devam ettirmek zorunda kalanların yanı sıra, süresiz nafakayı cezalandırma ve sömürü aracına dönüştürenler de var. Bağlanan nafakayı kaybetmemek için resmi nikahsız evlenenler, kayıt dışı sigortasız çalışanlar da uygulamanın diğer yan sorunları. Seslerini duyurmak için “Süresiz Nafaka Mağdurları Platformu” adı altında organize olan nafaka mağdurları ile görüştük. Üyeler arasında düğün gecesi eşinin ailesi tarafından darp edilen da var, nafaka ödeyebilmek için varını yoğunu satıp işsiz kalan da.
ÖMÜR BOYU MAAŞ İÇİN EVLENDİ
Nafaka mağdurlarından birisi görme engelli Abdullah Aksoy. 2008 yılında akrabalarının önerisiyle evlendiğini söyleyen Aksoy, hikayesini bize şöyle anlatıyor: "Bir yıl geçmeden hiçbir sebep yokken eski eşim ayrılmak istedi. Resmen ömür boyu maaşa bağlanmak için evlenmiş. 10 yıl önce mahkeme 200 TL nafakada karar kıldı. Kendisi kafelerde günlük olarak çalışıp garsonluk yapıyor. 2013 yılında yeniden yuva kurdum. Eşim de engelli. 4 yaşında bir çocuğumuz var. Onun kreş masrafı, ev taksiti ve bir de 10 yıldır ödediğim nafaka belimizi büktü. Kamu çalışanı olduğum için sicilime işlenmesin diye nafakayı bir gün bile geciktirmeden ödedim."
BİR BUÇUK AY EVLİ KALDIK
Evlendiği ilk gün eski eşinin ailesi tarafından darp edildiğini söyleyen Zafer Çalışır ise yaşadıklarını şöyle anlattı: "2014 yılında iki düğünle evlendim. Düğün gecesi eşimin ailesi takılan takılara el koyarak kayıplara karıştı. Bir buçuk ay sonra eski eşim ayrılmak istedi. Mahkeme 200 TL nafaka bağladı. Hayatında yeni birisi var ve aynı zamanda günlük işlerde çalışıyor. Ben de yeniden evlendim. Sekiz aylık çocuğum var. Onun masrafı ve ev kiramız oldukça fazla. Sadece bir buçuk ay evli kaldığım bir kadına çocuğumun rızkını veriyorum."
ŞİDDET GÖRDÜM
Sinop’ta eşinden şiddete uğradığı için 2014 yılında ayrılan Ferhat Akyıldız, "2013’te evlendik. Eşimin psikolojik sorunları vardı. Uyurken boğazıma yapışıyordu. Çok kez tedavi ettirmeye çalıştım. Ancak çabalarım sonuç vermedi. Aşçılık yapıyordum. Psikolojim bozuldu işsiz kaldım. Mahkeme ilk etapta 250 TL nafaka bağladı. İtiraz ettikten sonra ise 9 bin TL peşin ödeme dediler. Ne işim ne de malım var. Ya hacze gidecekler ya da hapse gireceğim. İnsan öldürmedim. Sapıklık yapmadım. Yeniden de evlenemiyorum" şeklinde konuşuyor.
TÜM HAYATIM BİTTİ
Sadece 6 aylık bir evlilikten sonra 14 yıldır eski eşine nafaka ödeyen Aytekin Toprak ise, "2004’te şiddetli geçimsizlikten boşanma davası açtık. Mahkeme 3 yıl bizi boşamadı. Ancak o süre içerisinde de nafaka ödedim. İlk etapta 150 TL olan miktar her yıl artırılmaya gitti. Şimdi 320 TL ödüyorum. Güngören’de ablamın evinde kalıyorum. Akrabalarımın yanında günlük işler yapıyorum. Nafaka parasını ailemin desteğiyle ödüyorum. Eski eşimin üzerine bir şey kayıtlı değil ama babasının durumu oldukça iyi. Zonguldak’ta yaşıyor. 14 sene önce yaptığım erken evlilik tüm hayatıma neden oldu. Tekrardan yuva kurmaya korkuyorum" diye konuşuyor.
- Oğlumuza bakmıyor
- Nafaka mağduru erkeklerin yanında bir de çocuğuyla birlikte tek başına ayakta durmaya çalışan kadınlar var. Bunlardan birisi de S. Ç. 2013 yılında zorla evlendiği eşinden 5 yıl boyunca hem fiziksel hem psikolojik şiddet gören Çalık bize mücadelesini şöyle anlatıyor: “Evlendiğim günden beri çalışıyordum. Eski eşim ve ailesi tüm paramı kira gibi elimden alıyordu. İşten çıktım. Ne olduysa ondan sonra oldu zaten. İlk etapta çocuğumla birlikte beni evden attılar. Polis yardımıyla eve geri döndüm. Eski eşim ve ailesine uzaklaştırma kararı verdiler. Ben kendim adına hiçbir talepte bulunmadım. Anlaşmalı olarak 2018 yılında boşandık. Çocuğum için mahkeme 500 TL nafaka kararı verdi. Mahkeme sürecinden bu yana eski eşim nafaka miktarını eksik yatırdı. Şu anda rehabilitasyon merkezinde asgari ücretle çalışıyorum. Oğlumu mecburen okula yazdırdım. Eski eşimin attığı iftiralardan dolayı ailem, arkadaşlarım ve tüm çevrem benimle görüşmüyor. Şayet yeniden evlenmeye kalkarsam eski eşim beni öldürmekle tehdid ediyor. Yeniden hayata tutunmaya çalışıyorum. İstediğim tek şey oğlumun parasının ödenmesi.”
Ankara’ya çıkarma yapacaklar
Adalet Bakanı Abdülhamit Gül geçtiğimiz hafta yaptığı açıklama ile mağdurları umutlandırdı. Ömür boyu nafakanın yanlış olduğunu belirterek, “Tarafların mağduriyetlerine sebep vermemesi ve kadının mağdur olmaması için hakkaniyetli bir çözüm bulunacak. Biliyorsunuz Aile Bakanlığı ile burada bir çalışma yaptık. Bu hepimizi ilgilendiren ortak bir konu. Bu konuda Yargıtay, Aile Hakimleri ne diyor bunlara bakmalıyız. İsviçre’den almışız. Onlar değiştirmiş ancak bizde aynı kalmış. Kanun organik bir canlıdır. Kanun ne insanın gerisinde kalacak ne önünde yer alacak. Tüm tarafları dinleyip yeni mağduriyetler oluşturmamak için ortaya bir düzenleme çıkaracağız. 2019 yılında Nafaka konusu siyasetin gündemine teklif olarak Meclis’e gelecek” dedi. Bu açıklama ile umutlanan mağdurlar, yasanın bir an önce çıkarılmasını istiyor. 15 Ocak’ta, Ankara’ya çıkarma yapmaya hazırlanan nafaka mağdurları, siyasi partilerle görüşerek taleplerini aktaracak.
