ABD’nin Kaliforniya eyaletinde yangınlar söndürülemiyor. Eyalet genelinde 367 yangının etkili olduğunu belirten yetkililer beş kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Günlerdir California'da süren ve kontrol altına alınamayan yangın akıllara ağır bilançolara sahip doğa olaylarını getirdi. Dünya tarihinde ölü sayıları ile unutulmaz olan doğa olayları nelerdi? Bu zamana kadar yaşanan dünyanın en büyük doğa kaynaklı afetlerinde hangi ülkede kaç kişi öldü?
1/30
San Francisco’nun güneyinde 48 bin kişiye tahliye emri verildi.
2/30
Günlerdir California'da süren ve kontrol altına alınamayan yangın akıllara ağır bilançolara sahip doğa olaylarını getirdi.
3/30
Dünya tarihinde ölü sayıları ile unutulmaz olan doğa olayları nelerdi? Bu zamana kadar yaşanan dünyanın en büyük doğa kaynaklı afetlerinde hangi ülkede kaç kişi öldü?
4/30
2016 yılında dünyada meydana gelen doğa kaynaklı afetlerde 7 bin 628 kişi hayatını kaybetti ve 411 milyon insan etkilendi. Yangınlar ve Mathew kasırgası Amerika'yı vururken depremler İtalya'yı sarstı. Sel ve su baskınları ise Çin ve Pakistan'ın mahvetti.
5/30
25 Nisan 2015 tarihinde Nepal’in başkenti Kathmandu ile Pokhara şehri arasını 7.8 şiddetindeki bir deprem oldu. Deprem sonucunda 5 binden fazla insan öldü ve 10 binden fazla kişi de yaralandı. Deprem Dharahara kulesi, tapınaklar ve Kathmandu etrafındaki dünya mirası listesindeki yerleri de yok etti.
6/30
11 Mart 2011'de Japonya'nın doğusunda meydana gelen 9 büyüklüğündeki depremde yüksekliği 38 metreye varan tsunamiye neden oldu. Deprem ve sonrasında meydana gelen tsunami nedeniyle yaklaşık 18 bin kişi yaşamını yitirdi. 452 bin kişi sığınaklara yerleştirildiği Japonya’daki deprem Fukuşima Nükleer Santrali kazasına yol açtı ve radyoaktif sızıntı meydana geldi.
7/30
2 Mayıs 2008 yılında Myanmar'da gerçekleşen Nargis Kasırgası’nda hayatını kaybedenlerin sayısı 80 binin üzerinde ve 50 binin üzerinde de kayıp var.
8/30
12 Mayıs 2008'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin Siçuan eyaletine bağlı Ngawa Tibet-Çiang Özerk İlinin Vençuan ilçesinde 7.8 şiddetindeki deprem Pekin ve Şangay'dan bile hissedildi. Resmi rakamlara göre 69 bin 197 kişi öldü, 374 bin 176 kişi yaralandı. 15 milyon kişinin evsiz kaldığı depremde 18 bin 222 kişi kayıp ilan edildi.
9/30
8 Ekim 2005'de Keşmir’de gerçekleşen 7.6 büyüklüğündeki deprem Batı Çin ve Tacikistan'dan da hissedildi. Deprem sonucunda 87 bin 351 kişi öldü. 75 bin kişi de yaralandı.
10/30
26 Aralık 2004'te Hint Okyanusu'nda meydana gelen 9,3 büyüklüğündeki depremin neden olduğu tsunami 14 ülkeyi vurdu. Yüksekliği 30 metreyi bulan dalgalar yaklaşık 250 bin kişinin ölümüne neden oldu. Endonezya'nın Sumatra Adası açıklarında, yerin 30 km derinliğinde meydana gelen deprem sebebiyle ABD, Birleşik Krallık ve Antarktika'da bile su seviyesinde yükselmeler gözlemlendi. Dünya genelinde 10 milyar dolarlık maddi hasar oluştu.
11/30
17 Ağustos 1999'da Türkiye’de merkez üssü Gölcük olan 7.6 şiddetindeki deprem tüm Türkiye'yi uykusunda yakaladı. 45 saniye süren Gölcük depremi sadece Kocaelinde değil, Ankara'dan İzmir'e kadar geniş bir bölgede ve Marmara'da hissedildi. Resmi bilgilere göre 18 bin 373 kişi öldü.
12/30
22 Ekim 1998’de başlayıp 9 Kasım’da biten ve yaklaşık 9 bin kişi hayatını kaybettiği Mitch Kasırgası’nda Atlantik’te 10 binin üzerinde de kişi kayboldu.
13/30
21 Haziran 1990 yılında İran 7.4 şiddetinde bir depremle sarsıldı. Deprem Rudbar, Mencil, Lushan gibi şehirleri yerle bir etti. Etkisi Tahran'ı da vurdu. Deprem sonucunda 100 bin ev yıkıldı, 40 bin kişi öldü, 60 bin kişi yaralandı, 500 bin kişi ise evsiz kaldı.
14/30
13 Kasım 1985’te Kolombiya’da gerçekleşen Armero Trajedisi” adıyla anılan Ruiz Yanardağı felaketinde yaklaşık 25 bin kişinin hayatını kaybetti.
15/30
Bu doğal afet sonucu yaşanan trajediyi dünyaya Omayra isimli kız duyurdu. Omayra’nın belden aşağısı, patlayan yanardağ sebebiyle kayan toprakla birlikte gelen suyun altında kalmıştı ve biriken su da zaman geçtikçe daha da yükseliyordu.
16/30
1972 yılında İran’da yaşanan kar fırtınası nedeniyle 4 bin kişi öldü. Tam 200 köy haritadan silindi. 3 Şubat’ta başlayan hava olayı 9 Şubat’ta bittiğinde kar kalınlığı 8 metreyi bulunan kar fırtınası bilinen en ölümcül tipi olarak tarihe geçti.
17/30
1970 Bhola Kasırgası, 500 bine yakın insanın ölümüne neden oldu. 1970 yılında gerçekleşen ve şimdiye kadar ki bilinen en ölümcül kasırga olarak bilinen bu vaka Pakistan ve Bangladeş’in büyük bir kısmını vurdu. Geçtiği yerlerde evlerin yüzde 80’ni yok oldu ve 3 buçuk milyon kişi bu kasırgadan etkilendi. 3 Kasım’da başlayıp 13 Kasım’da biten kasırga dalgalarıyla Ganj Deltası'nın birçok adasının sular altında kaldı.
18/30
22 Mayıs 1960 Şili depremi bilinen en büyük deprem olarak 9.5 seviyesinde 10 dakika sürdü. Bu deprem sadece Valdivia'yı etkilemekle kalmayıp 700 kilometre ilerideki Hawai'yi bile etkiledi. 25 metreye kadar uzanan tsunami dalgaları depremin etkisini okyanus ötesi kıyılara da ulaştırdı. Bu depremin şiddeti bin adet atom bombasının oluşturacağı şiddet ile eşdeğer. Böylesine etkili bir depremde 6 bin kişi hayatını kaybetti.
19/30
16 Aralık 1920 tarihinde Richter ölçeğine göre 8,5 büyüklüğünde bir depren nedeniyle Çin’in Kansu eyaletinde çok büyük bir toprak kayması yaşandı. İnsanların ne olduğunu bile anlamaya vakti olmadığı depremde 200 bin kişi tonlarca toprağın altında can verdi.
20/30
15 Haziran 1896 yılında meydana gelen ve tahmini büyüklüğü 7.6 olan deprem sonrası yayılan tsunami Japonya kıyılarını vurdu. 11 binden fazla eve zarar veren tsunami ile 22 bin kişi hayatını kaybetti. 38,2 metre yüksekliğine ulaşan dev dalgalar Çin’in doğu kıyılarını vurarak yaklaşık 4 bin kişinin de ölümüne sebep oldu.
21/30
27 Ağustos 1883'te Krakatau Yanardağı'nın patlaması sonucu Endonezya'da tsunami oluştu. Anjer ve Merak kasabaları yıkıldı. Hindistan'ın Mumbai kentinde denizin çekildiği ve Sri Lanka'da 1 kişinin öldüğü söylenen olay sonrası toplam 40 bin civarında can kaybına yaşandı. Bunların 2 bini volkanik patlama sonucu 38 bin ise tsunami nedeniyle öldü.
22/30
13 Ağustos 1868 yılında eskiden Peru sınırları içerisinde bulunan fakat günümüzde Şili'ye ait olan Arica kıyısı açıklarında 8.5 büyüklüğünde çok büyük iki deprem meydana geldi. Pasifik Okyanusu'nu çevreleyen ülkelerin tümünü tsunami dalgaları vurdu. Kuzey Şili’de meydana gelen deprem sonrası tsunami oldu. 3 gün süren 21 metre yüksekliğindeki dalgalar tüm Pasifik kıyılarını etkiledi. 25 bin kişi hayatını kaybetti ve 300 milyon dolarlık zarar oluştu.
23/30
10 Nisan 1815 yılında Endonezya’nın Sumbawa Adası’ndaki Tambora Volkanı’nın patlaması sonucu 12 bin kişi hayatını kaybetti. Daha sonra kül serpintisi nedeniyle tarımın bitmesiyle 90 binden fazla kişi öldü. Patlama nedeniyle o sene Kuzey Yarım Küre’de yaz yaşanmadı ve bu nedenle tarım faaliyetleri tamamen durdu.
24/30
24 Nisan 1771 yılında Japonya'nın Ryuku Adaları civarında 7.4 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Deprem sebebiyle oluşan dev tsunami dalgaları bölgedeki adaların tümüne büyük hasar verdi. Tsunaminin en çok zarar verdiği kentler Ishigaki ve Miyako Adaları oldu. Japon ölçü birimini çevirirken yapılan bir hata sonucu dalga boyunun 85.4 metre olduğu sanıldı fakat dalgaların boyu tahminen 11 ila 15 metre yüksekliğindeydi. 3 bin 137 ev hasar görürken 12 bin kişi yaşamını yitirdi.
25/30
1 Kasım 1755 yılında Lizbon’da meydana gelen 8.5 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen 30 metre yüksekliğinde dalgalar, Portekiz ve Güney İspanya’nın batı kıyısında çeşitli şehirleri vurdu. Fas ve İspanya’da 60 bin kişi öldü.
26/30
28 Ekim 1707 yılında Nankaido, Japonya’da 8.4 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Japonya'nın Pasifik Okyanusu kıyısında kalan Kyushyu, Şikoku ve Honshin Pasifik kıyılarında 25 metre gibi dalgalar meydana gelince yaklaşık 30 bin bina hasar gördü ve yaklaşık 30 bin kişi de hayatını kaybetti.
27/30
11 Ocak 1693'te yerel saatle Sicilya 7.4 şiddetinde bir depremle sarsıldı. Yoğunluğu 11 seviyesinde olan bu deprem güney İtalya'yı yerle bir etti. 5600 kilometre kareyi etkileyen deprem minimum 70 kasaba ve şehri yaşanılmaz hale getiren bu deprem, ardından tsunamiler de oluşturdu ve 60 bin kişinin ölümüne sebebiyet verdi.
28/30
Kasım 1667'de Şamahı, Azerbaycan'da gerçekleşmiş olan bu deprem 6.9 büyüklüğünde olmasına rağmen 10 derece yoğunlukla gerçekleşmiş ve 80 bin kişinin ölümüne sebebiyet verdi.
29/30
18 Ocak 1586 yılında Ise Körfezi'nde tsunamiye yol açan deprem 8.2 büyüklüğü oluğu tahmin ediliyor. 6 metreye kadar ulaşan dev dalgalar birçok kenti harap ederken Nagahama kentinde büyük çaplı bir yangın çıktı. Kentin yarısı yangın sebebiyle kül oldu. Biwa Gölü deprem sebebiyle kabardı ve kenti vurdu. Kale dışındaki tüm yapılar yerle bir oldu. 8 bin kişi yaşamını yitirdi.
30/30
20 Eylül 1498 yılında Japonya’da tahmini olarak 8.3 büyüklüğündeki bir depremden bahsediliyor. Kii, Mikawa, Surugu, Izu ve Sagami kıyılarında tsunami dalgaları oluşunca en az 31 bin kişi hayatını kaybetti. Tsunami sonucunda Hamana Gölü'nü denizden ayıran kıyı ise tamamen yok oldu.
#California
#Yangın
#Sel
#Tsunami
#Doğal afet
#Ölümcül doğa olayları