Yumurta ihracatının yüzde 70’inin yapıldığı Irak pazarının kapanmasıyla fiyatlar yarı yarıya düştü. Yumurtada yüzde 52’yi aşan indirim oranı raflarda sadece yüzde 16 civarında. YUM-BİR Yönetim Kurulu Üyesi Derya Pala, “Sektörümüz plansız ve ihracata dayalı büyüme nedeniyle hazırlıksız yakalandı” dedi.
Irak hükümetinin getirdiği ithalat yasağı sebebiyle mayıs ayından bu yana Irak’a yumurta ihracat yapamayan yumurta üreticileri iç pazarda fiyatların düşüşüne rağmen marketlerin aynı düşüşü tüketiciye yansıtmamasından şikayetçi. Türkiye’nin yumurta ithalatının yaklaşık yüzde 70’ini gerçekleştirdiği Irak pazarının kapanmasıyla birlikte üretici fiyatları yüzde 52,5 oranında düştü. Vatandaş tarafından olumlu karşılanan bu durum ise market raflarına aynı şekilde yansımıyor.
Üretici fiyatları 6 ay içinde yüzde 52,5 düşerken, market fiyatları ise sadece yüzde 18 azaldı. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Üyesi Derya Pala, “Marketler, fiyat artışlarını kendi fiyatlarına aynı hafta yansıtıyor olmalarına rağmen düşüşleri ya gecikmeli yansıtmakta ya da hiç yansıtmamaktadır” diye konuştu.
ÜRETİCİ İLE MARKET FARKI %160 OLDU
Irak hükümetinin yumurta ithalatını durdurması ile yumurta sektörünün ciddi bir krizle baş başa kaldığını belirten Derya Pala, “Mayıs ayında yumurta ithalatını durdurması ile yumurtada arz fazlası oluşmaya başladı ve son üç ayda yumurta fiyatları dramatik şekilde düştü. Ocak ayında ortalama üretici fiyatı 40 kuruş olan yumurta fiyatı Haziran ayında 18-19 kuruşa düştü” dedi.
Geride kalan üç aylık süreçte kendilerini üzen iki konu olduğuna dikkat çeken Pala, öncelikle üretici yumurta fiyatlarındaki düşüşün market fiyatlarına yansımamasından şikayet etti. Zamları aynı hafta içerisinde etikete yansıtan marketlerin indirim konusunda aynı tavrı takınmadığını işaret eden Pala, “üretici fiyatları 6 ay içinde yüzde 52,5 düşerken, market fiyatları sadece yüzde 18 azalmıştır. Öteden beri üretici fiyatı ile tüketici fiyatı arasında yüzde 50-60 olan fiyat farkı Haziran ayında yüzde 160 olmuştur” şeklinde konuştu.
ÜRETİM 22 MİLYARI AŞTI
Derya Pala, fiyatın düşmesiyle her zaman tüketimin arttığını söyleken, marketlerin fiyatı aynı oranda düşürmemesinin tüketim artışının da önünü kestiğine değindi. Türk yumurta sektörünün yıllık 22 milyar adedi aşan üretimi ve 431 milyon dolara ulaşan ihracat sağladığını aktaran Pala, dünya yumurta üretiminde sekizinci ihracatta ise üçüncü sırada yer aldıklarını belirtti. 250 bin civarında kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlayan sektörün sorunlarına da değinen Pala şunları söyledi: “Sektörümüz ne yazık ki; plansız ve ihracata dayalı büyüme nedeniyle bir kez daha hazırlıksız yakalanmış ve bir ekonomik krize sürüklenmiştir.”
DESTEK VERİLMELİ
Derya Pala, üreticiler olarak Ziraat Bankası ve Eximbank kredi borçlarının, SSK, muhtasar ve diğer vergi ödemeleri ile elektrik borçlarının ertelenmesini, acil üretim planlamasına gidilmesini ve KDV’nin düşürülmesini talep ettiklerini söyledi. Üretim sürdürülebilirliği için gerekli adımların atılması gerekliliğini vurgulayan Pala, “Aksi takdirde üreticinin aldığı yaralarla sürdürülebilir bir üretim yapması imkânsız hale gelecektir” şeklinde konuştu.
- KISITLI STOK SÜRESİ ÜRETİCİYİ ZORLUYOR
- Üretimin canlı materyal ile yapılıyor olmasından dolayı üretimin hemen azaltılamayacağını bildiren Pala, “Üretime giriş ve çıkış için en az 5-6 ay bir süreye ihtiyaç var. Bu yüzden arzı dengelemek zaman alıyor. Bir başka kısıtlayıcı unsur ise yumurtanın 21 gün içinde pazarlanma zorunluluğu ve stoklama imkanının olmaması” dedi. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan konuya sahip çıkmalarını beklediklerini belirten Pala, “Bu süreçte diğer üzüntümüz ise krizin çözümüne dönük taleplerimizin karşılık bulmamasıdır. Krizin ihracat boyutu ile Ticaret Bakanı Sayın Ruhsat Pekcan yakından ilgilenmişler ve Irak nezdinde gerekli girişimlerde bulunmuşlardır. Sorun çözülmemiş olmakla birlikte kendilerine üreticiler adına teşekkür ederiz” dedi.
