Milli savaş uçağında 'ihracat kapısı' aralandı

Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer alan ve 2020’li yıllardan itibaren değiştirilmesine ihtiyaç duyulacak F-16 muharip uçaklarının yerini alabilecek modern ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçlarına uygun bir muharip uçağın azami oranda yurt içi imkan ve kabiliyetlerle tasarlanıp üretilmesine yönelik TF-X Projesi'nde önemli aşamalardan biri daha gerçekleşti.

İngiltere'deki şirketlerin, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ/TAI) ana yüklenicisi olduğu proje kapsamında çeşitli alanlarda işbirliği yapmalarına olanak verip, bunların kapsamını belirleyen Açık Genel İhracat Lisansı yayımlandı.

İngiltere'nin Ankara Büyükelçiliği Uluslararası Ticaret Bölümü Başkanı Clive Allcorn, AA muhabirine yaptığı açıklamada, lisansın, TF-X Projesi'yle ilgili tüm teknoloji ve ekipmanları kapsadığı söyledi.

Bu lisansla TF-X Projesi'nin operasyonel gereksinimlerini karşılamak için İngiltere'den mal ve hizmetlerin ihracatını kolaylaştırdığını vurgulayan Allcorn, proje geliştirilirken gereksinimlerin değişmesi halinde lisansın güncellenebileceğini ifade etti.

Söz konusu lisansın projenin bir parçası olarak teknoloji transferinin desteklenmesi ve teşvik edilmesi niyetiyle verildiğini dile getiren Allcorn, bu lisansın TF-X programında görev alacak tüm İngiliz şirketlerini kapsadığını ve şirketlerin ayrı ayrı lisans başvurusunda bulunmasına gerek kalmayacağını belirtti.

TF-X Projesi'nin, herhangi bir ileri teknoloji projesi gibi çok çeşitli sofistike teknolojilerin uygulanmasını ve entegrasyonunu gerektirdiğine işaret eden Allcorn, söz konusu lisansla, bunların TF-X Projesi'nde mümkün olduğunca basit ve hızlı bir şekilde yapılmasını sağlamanın amaçladığını söyledi. Sözcü, "Bu Açık Genel İhracat Lisansı'nın oluşturulması, İngiltere ve Türkiye arasındaki savunma iş birliğindeki güven ilişkisinin gücünün bir ölçüsü ve iki hükümetin TF-X Projesi'nin başarısına verdiği yüksek önemin göstergesidir." değerlendirmesinde bulundu.

Lisansın, Türkiye'nin nihai ürünü üçüncü ülkelere ihraç etmesi üzerinde bir hükmünün bulunmadığını kaydeden Allcorn, "Açık Genel İhracat Lisansı sadece TF-X programı için İngiliz firmalar tarafından Türkiye'ye yapılacak ihracatın bu programın başarısı için kolaylaştırmak amaçlı kullanılmaktadır. Türkiye'nin isteği olan, ortaklaşa yürüttüğü programın başarısının ana ölçümlerinden biri olacak TF-X'i üçüncü pazarlara satma arzusunu kesinlikle destekliyoruz." dedi.

BAE Systems'in, TF-X programının ilk tasarım aşaması için TAI ile sözleşme yaptığına işaret eden Allcorn, "Motor seçimi ile ilgili güncel görüşmeleri ve müzakereleri yakından izliyoruz ve bu konunun yakında kararlaştırılmasını umuyoruz. Açıkça İngiltere Hükümeti, İngiliz bir şirketin TF-X Projesi için bir motor geliştirilmesi konusunda ortak olması için seçildiği haberini memnuniyetle karşılayacak." diye konuştu.

Savunma Sanayii Müsteşarı İsmail Demir, ihracat lisansı konusunda, "İngiltere’nin 'ihracat lisansı' en önemli konu. 'Böyle başlayalım, kervan yolda düzülür.' yaklaşımını kabul etmiyoruz. 'Hiçbir kısıtlama olmayacak' sözünü duymak istiyoruz, ihracat lisansları dahil." değerlendirmesinde bulunmuştu.

İngiltere Başbakanı Theresa May'in Ankara ziyaretinde, TF-X Projesi'ni geliştirmeye yönelik TAI ile İngiliz BAE Systems arasında çerçeve sözleşme imzalanmıştı.

Kale Grubu ve dünyanın en büyük uçak motor üreticilerinden Rolls-Royce da başta TF-X olmak üzere, ülkenin sivil ve askeri alanda ihtiyaç duyduğu uçak motorlarını geliştirmek için ortaklık kararı almıştı.