Konkordato, borçlu kişinin ticari anlamda zor duruma düşmesinden dolayı alacaklılar ile borcun ödemesinin bir plana bağlandığı ve bunun mahkeme tarafından onaylandığı anlaşmadır.

Konkordato, “iflas anlaşması” olarak da tanımlanan bir hukuk ve ekonomi terimidir. İflas durumunda şirketler, borçlarını karşılayabilmek için belli şartlar öne sürerek alacaklılarıyla bir anlaşma yapar. Bu karşılıklı anlaşmaya göre borçlu, alacaklı tarafla borcunun üçte ikisi üzerinden borcun en az yarısını ödeyerek kalanını da ödeme planına bağlar. Bu borcun üçte ikisi, bir anlamda alacaklıların alacaklarının belli bir kısmından vazgeçmesi veya vadesi gelen borcun vadesinin uzatılması anlamına gelir.

• Türkiye’de, iflas ertelemenin kullanılmaya başlandığı son 12 yıldan bu yana konkordato başvurusu çok azdı. Bunun sebebi ise, konkordatonun uygulaması zor bir yöntem olmasından kaynaklanıyor.

Adalet Bakanlığınca "iflasın ertelenmesi"nin borçlu şirketlerin, iyileşme, mali durumu düzeltme ve yeniden yaşayabilir hale gelme durumlarında beklenen faydanın elde edilemediği tespit edildi. Bunun yanı sıra borçludan alacaklarını tahsil edemeyenlerin de zarara uğradığı belirlendi.

• Borca batık durumdaki sermaye şirketi veya kooperatifin mali darboğazı aşması ve ekonomi içindeki üretken konumunu devam ettirmesi amacına yönelik olarak kabul edilen iflasın ertelenmesi kurumu, uygulamada ortaya çıkan sorunlar ve kötüye kullanım nedeniyle kaldırılıyor.

2003 yılından bu yana uygulanan iflas ertelemenin yürürlükten kaldırılmasını içeren kanun tasarısı taslağı TBMM’ye gönderildi. Sermaye şirketleri ve kooperatifler, iflas erteleme yerine konkordato talebinde bulunabilecekler.

Borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında olan herhangi bir borçlu, borçlarının ödenmesinde kendisine vade verilmesi veya tenzilat yapılması için konkordato talep edebilecek.

Konkordato talebi üzerine mahkeme, istenilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde geçici mühlet kararı verecek ve borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alacak.

Borçlunun gerekli belgeleri sunması üzerine mahkeme borçluya derhal üç aylık geçici mühlet verecek. Bu süre en fazla iki ay daha uzatılabilecek.

Geçici mühlet kararıyla birlikte artık rehinli ve adli alacaklılar borçlu aleyhine icra takibi başlatamayacak, başlanmış takipler de durdurulacak.

• Ayrıca mahkeme, geçici konkordato komiseri görevlendirerek borçlunun faaliyetlerine nezaret etmesini sağlayacak, borçlunun mal varlığının muhafazası için gerekli tedbirleri alacak.

Alacaklı sayısı, alacak miktarı ve alacakların çeşitliliği dikkate alınarak mahkemece, alacaklılar kurulu oluşturulabilecek. Bu kurul konkordato komiserinin faaliyetlerine nezaret edecek ve alacaklıların haklarını takip edecek.

Mühlet süresince borçlu, komiserin nezareti altında işlerine devam edebilecek. Borçlu, mahkemenin izni dışında mühlet kararından itibaren rehin tesis edemeyecek, kefil olamayacak, taşınmaz ve işletmenin devamlı tesisatını kısmen dahi olsa devredemeyecek. Bunların aksine yapılan işlemler hükümsüz sayılacak.

İşçi ve nafaka alacakları konkordatoya tabi olmayacak. Bu alacakların alacaklıları, konkordato görüşmelerinde oy kullanamayacak ve çoğunluk hesabında değerlendirilemeyecek. Öte yandan bu alacaklılar, borçlu mühlet alsa da icra takibi yapabilecek.

Borçlunun konkordato sürecinde kredi bulabilmesi ve kendisi için gerekli malları tedarik edebilmesi için süreçte komiser izniyle doğan alacaklar da konkordatoya tabi olmayacak ve sözleşme hükümleri uyarınca tamamen ödenecek.

Borçlu, daha önce yaptığı ancak konkordato sürecini olumsuz etkileyen sözleşmeleri, tazminat karşılığında feshedebilecek.

Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik çalışmalar kapsamında hazırlanan kanun tasarısıyla kötüye kullanıldığı belirlenen iflas erteleme kurumu yürürlükten kaldırıldı. Hem borçlunun hem de alacaklının menfaatini koruyan yeni bir reform düzenleme hayata geçiriliyor.

Düzenleme ile işletmenin faaliyetine devam etmesi de öngörülüyor. Bu kapsamda artık müflisin yani iflas eden kişinin imalathanesi, mağazası, iş yerleri kural olarak kapatılmayacak. Ticari faaliyetin devamını sağlayan bu önlemle işletme, çalışarak, üreterek borçlarını ödeyecek ve istihdam da sürdürülecek.