Yapay zekanın yılı

Orhan Orhun Ünal
04:0031/12/2023, Pazar
G: 31/12/2023, Pazar
Yeni Şafak
Fotoğraf: Arşiv
Fotoğraf: Arşiv

2023’e damga vuran teknolojik trendlerinin başında şüphesiz yapay zeka yer aldı. Kod yazma, veri kontrolü ve üretim bandı kontrolü gibi onlarca mesleği ortadan kaldıracak yeteneklerini sıkça tartıştık. Metaverse, artırılmış gerçeklik ve hologram ise yıl boyunca gündemden düşmedi.

Teknoloji dünyasında 2023’e damga vuran en önemli gelişme hiç şüphesiz yapay zeka ve ona bağlı sistemler oldu. Belki son 20 yıldır üzerinde yoğun olarak çalışılan bu teknoloji 2023’ten itibaren hayatımıza girmeye başladı. Teknoloji meraklılarından, sıradan bir bilgisayar kullanıcısına kadar deyim yerindeyse herkesin gündeminde bu konu vardı. Senaryo, tez, makale, ödev ve yazılım hazırlama yetenekleri öne çıktı İçerik yazma şirketi Writerbuddy tarafından yapılan ankete göre, Eylül 2022 ile Ağustos 2023 dönemleri arasında 14 milyardan fazla ziyaret alan ChatGPT, dünyanın en popüler üretken yapay zeka aracı konumunda. Hemen arkasında 3.8 milyar kullanıcı ile Character.ai hizmeti bulunuyor. 1,1 milyar ziyaretçi ile Quillbot üçüncü sırada kendisine yer buldu.


DEVLETLER HUKUKİ SINIRLAMA PEŞİNDE

Bireysel kullanıcılar, şirketler, kamu kurumları, askeri birimler ve tabii ki devletler yapay zekanın yararlarını keşfetmeye başladı. Bu teknoloji üzerinde en azından 10 yıldır çalışma ve yatırım yapılmasına rağmen, hayatımıza tam anlamıyla girmesi 2024’te mümkün olacak gibi görünüyor. Artan bu etkisi yanında insanları işsiz bırakma olasılığı, telif hakları ve özel hayatın gizliliği gibi sorunların artması yapay zeka hukukunu gerekli kılıyor. Önümüzdeki dönemde devletlerin bu alanda düzenleme yapması bekleniyor. Avrupa Birliği, Çin ve ABD gibi aktörlerin şimdiden harekete geçtiğini hatırlatalım.


DİJİTAL YAKALILARLA NİHAYET TANIŞTIK

Geride bıraktığımız yılın önemli gündem maddelerinden biri de Metaverse oldu. Sanal gerçekliğe her geçen gün daha fazla alışırken, Metaverse’den arsa almak gibi 2022’nin moda trendleri yavaşladı. Meta veritabanının arkasındaki itici güç ise, oyun endüstrisi olmaya başladı. Teknoloji, hayatımıza metal yakalı kavramının ardından şimdi de dijital yakalıları soktu. Endüstri 4.0 ile robotlar bu sınıflandırmada metal yaka, dijital yakalılar ise dönüşüme açık, inovatif işler geliştirenleri ifade etmeye başladı.


DİJİTAL PARA VE NFT TARTIŞMASI BİTMEDİ

Yakın geleceğin tartışma konuları arasında kripto ve dijital paralar yer alacak. Bu teknoloji tüm dünyayı sararken ülke merkez bankaları da kendi dijital paraları için düğmeye bastı. Nitelikli Fikri Tapu olarak bilinen NFT’lerin (non-fungible token) söndüğü bir yılı geride bıraktık. Bu dijital ürünlerin yüzde 95’i artık değersiz duruma geldi. Wi-Fi 6 ve 5G İletişim sistemleri 2023 gelişimlerinde de dönüm noktası oldu. Yeni iletişim standartları ve kablosuz internet, bir yandan yüksek hızda uzaktan çalışmaya yardımcı olurken, diğer yandan nesnelerin interneti (IoT) ve yapay zeka veri iletimini de daha güvenli hale getiriyor.


HOLOGRAM SİSTEMLERİ ARTIK HAYATIMIZDA

Nesnelerin görüntülerini film yüzeyine üç boyutlu görünebilecekleri şekilde kaydetme tekniği olarak bilinen hologram baş döndürücü hızla ilerliyor. Bilim kurgu filmlerinden aşina olduğumuz bu teknik artık birçok yerde uygulanmaya başlandı. Yapay zeka teknolojileri sayesinde hayatta olmayan birini hologramla konuşturmak artık mümkün olduğunu gördük. Bu sayede kimi zaman ünlü bir şarkıcının hologramını izlerken kimi zaman da ölmüş birinin 2023 senesindeki halini canlandırdık.


AKILLI ŞEHİRLER ULAŞIM SİSTEMLERİNDE

Akıllı ev, insansız otomobilleri deneyimlerken akıllı şehirler konsepti de hayatımıza girdi. Otobüslerini takip uygulaması, akıllı durak, WİFİ noktaları, akıllı sensörler ve dahası belediyecilikte yeni trendlerin başında

yer aldı.


2024’ÜN FAVORİ EMOJİSİ SEVİNÇ GÖZYAŞLARI

Dünya çapında cep telefonu kullananların sayısı 2023 yılı itibariyle 5.44 milyar sayısına ulaştı. We Are Social 2023 Raporu’na göre, küresel çapta 5.16 milyar internet kullanıcısı bulunuyor. gözlemlenmektedir. Dünya çapınca sosyal medya kullanımı, 2023 yılı itibariyle 4.76 milyara çıkarken, Türkiye 2023 yılı itibariyle internet kullanım oranını %83.4 oranına getirerek, dünya sıralamasına 37.’inci sırada yer aldı. Türkiye için sosyal medya araçlarının gözdesinin Instagram olduğunu görebiliriz. En çok kullanılan ve favori olan sosyal medya uygulaması ise Instagram olarak açıklandı. Öte yandan, Ülkemizde en çok kullanılan sosyal medya araçları, Instagram (%90.6) Whatsapp (%88.8), Facebook (%72.6) olarak sıralandı. Yazışma ve videodalarımızda en fazla yer verdiğimiz emoji ise ‘Sevinç gözyaşları’ olarak belirlendi.


Giyilebilir teknolojilere zaman ve para harcadık

2023 özellikle pandemi sonrasında giyilebilir teknolojilerin zirve yaptığı bir yıl oldu. Birçok yenilik ve keşif ticari ürün olarak hayatımıza girdi. Akıllı bileklik, görüntü kaydeden gözlük, kandaki şekeri ölçen çipler, fitness takipçisi yüzük ve vücut ısısını düzenleyen tişört derken giyilebilir teknolojiler artık hayatımızın her alanını kapsıyor. Kısa süre öncesine kadar birkaç saatimizi harcadığımız bu cihazlarla artık 24 saatimizi geçiriyoruz. Gözlük veya tırnak kenarına takılan vücuda yansıyan UV ışınlarını ölçen sensör, duruş bozukluğu, adım kalitesi gibi konularda analiz yapan akıllı ayakkabılar, son yılların trendleri olarak sıralandı.


#teknoloji
#yapay zeka
#dijital para
#NFT