Tecvid kuralları ile Yüce kitabımız Kur'a-ı azimu şani okumak vaciptir. Kuran-ı Kerim'i tecvid kurallarına göre okunmadığında asıl anlamından çıkıp başka manalar içereceği için her Müminin tecvidli Kur'an okuması bir elzemdir. Peki tecvid nedir, tecvidli nasıl okunulur? Tecvid kuralları nelerdir, hangi harfler tecvidli okunur?
Tecvid, Kıraat ilmi içinde yer alan, Kur'an okuma usulü ve ilmidir. Harflerin çıkış yeri, sıfatı, uzun veya kısalığı, genişlik veya darlığı, birleştirme ve ayırma, kalın ve ince vurguları konuları tecvid ilminin konularıdır, aynı zamanda Kur'an'ı kuralına uygun okumaktır.
Kelime manası olarak tecvid, cewede جود kökünden gelip, bir şeyi güzel yapmak, süslemek, hoşça yapmak manasına gelir. Cewde جودة Arapça’da kalite demek olur ki, bir şey çok güzel olduğu zaman kullanılır. Kur'an'ı çok güzel ve kuralına göre okuyan insana, Kuran'ı okumasıyla güzelleştiren manasında “
” denir.
Terim manası ise harfin hakkının verilerek çıkış yerine göre, gerek zati (her zaman onda bulunan, yani harften ayrılmayan, belirtilmediğinde genellikle namazın bozulduğu) gerekse arızi (değişikliğe uğrayan, başka bir deyişle harften kalktığında harfin zatını değiştirmeyen, namazın bozulmasına neden olmayan) sıfatların hakkı verilerek Kur'an'ın okunmasıdır.
Tecvid kuralları nelerdir?
tecvid, kelimelerin inceliği, kalınlığı, ağızdan çıkış özelliğine göre farklılık göstermektedir. Çıkış bölümlerine göre tecvid farklı bölümlere ayrılmaktadır. Burun, burun sonu, geniz, üst dudak, alt dudak, dilin her iki yan kısmı, dilin ortası, dilin sonu, halkın aşağısı, halkın ortası, halkın yukarısı, boğaz, cevlin evveli gibi kısımlar tecvidin kısımlarıdır.
Tecvid harfleri hangileri, çıkış yerleri neresidir?
,
mim. Ön diş harfleri
tı, peltek se, te, sad, sin, zı, peltek ze, ze, dal
. Dilin ortasındaki harfler,
ve
harfidir. Dilin sonunda bulunan harfler kef ve kaf harfleridir. Boğaz yani halk harfleri
ve
harfidir. Bu harfler boğazdan çıkar. Halkın ortasındaki harfler,
ve
harfleridir.
Halkın sonu cevlinin evveli yani göğüsten çıkan harfler güzel
ve
harfleridir. Dilin yan kısımlarından çıkan harf dat harfidir.
Peltek olan se, dal, zel, zı ve dat harfleri nasıl okunur?
ve
harfleridir. Bu harfler dilin dişlerin arasına hafifçe sıkıştırılması ile çıkan harflerdir. Bu nedenle peltek harf denilmektedir.
Tecvidli güzel Kur’an okumanın püf noktaları
Tecvid kuralları ile okumak vaciptir. Kuran-ı Kerim'i bu kurala göre okunmadığında başka manalar çıktığı için her Müslümanın tecvidli Kuran okuması gerekir.
Tecvid kuralları şunlardır:
Harf-i Med harfleri elif, vav ve ye harfleridir. Uzatma harfleridir.
Medd-i Muttasıl harfi hemze'dir.
Medd-i Munfasıl harfi vav ve ya harfidir.
Tenvin ve Nun-u Sakin. İki üstün, iki esre ve iki ötre Tenvin, nun harfi ile biten kelimeler 'nun-u sakin' dir.
İhfa, Tenvin ve nun-u sakinden sonra sad, zel, se, cim şın, gaf, sin, kef, dat, zı, ze, te, dal, tı fe gelirse ihva olur.
İzhar, tenvin ve nun-u sakinden sonra elif, ha, haa, ayın, gaa ve he gelirse izhar olur.
İklab, tenvin veya nun-u sakinden sonra be gelirse iklab olur.
İdgam-ı Meal Gunne, tenvin ve nun-u sakinden sonra ye, mim, nun ve vav gelirse idgam-ı meal gunne olur.
İdgam-ı Bila Gunne, tenvin ve nun-u sakinden sonra lam ve ra harfleri gelirse kural uygulanır.