Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'nden Prof. Dr. Kadir Demir ve Doç. Dr. Hakan Alıcı ile Karabük Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hakan Tahtacı'nın birlikte yürüttükleri araştırmada, zerdeçal türevlerinin koronavirüs ilacı yapımında kullanılabileceği ortaya çıktı. Akademisyenlerin bilgisayar üzerinde yaptıkları simülasyonda, zerdeçal türevlerinin koronavirüs enzimlerini baskılayarak virüsün çoğalmasını engelleyebildiği belirlendi.
Kovid-19 salgınının kısa sürede bitmemesi üzerine, hastalıkla mücadeleye katkı sağlamak için Prof. Dr. Kadir Demir, Arş. Gör. Doç. Dr. Hakan Alıcı ve Doç. Dr. Hakan Tahtacı, koronavirüs enzimlerini etkileyen moleküllerle ilgili bir çalışma başlattı. Çalışmalarda bilgisayar simülasyonları da kullanıldı. Teorik yöntemlerin de kullanıldığı çalışmada 22 zerdeçal molekülünün koronavirüsün çoğalmasına sebep olan enzimleri inhibe ederek virüsün replikasyonunun önüne geçtiği ispatlandı. Zerdeçal türevlerinin koronavirüse karşı potansiyel ilaç çalışmalarında kullanılabileceği ortaya çıktı.
"MEVCUT İLAÇLARDAN DAHA ETKİN OLDUĞUNU İSPATLADIK"
Deneysel çalışmaların maliyetli ve zaman alıcı olduğu için çalışmalarında teorik hesaplamalar ile bilgisayar temalı teknikler kullandıklarını söyleyen Prof. Dr. Kadir Demir, “Şu anda tedavi amaçlı kullanılan diğer ilaçlarla da karşılaştırmalı olarak 22 tane zerdeçal molekülü öngördük. Bu türevlerin koronavirüs enzimleri ile nasıl çalıştığına baktık ve çoğu konuda mevcut ilaçlardan daha etkin olduğunu ispatladık. Bir ilaç aşamasında neler yapılması gerekiyorsa onları yaparak, ilaç üzerinde çalışmaya hazır hale getirdik” dedi.
Kovid-19 pandemisine sebep olan Sars Cov-2 virüsünün zarf yapısında virüsün genomunu içeren, çoğalmasına neden olan RNA ve enzimlerin olduğunu söyleyen Doç. Dr. Hakan Alıcı, tasarladıkları zerdeçal moleküllerini mevcut tedavilerde kullanılan ilaçlarla da kıyasladıklarını belirtti. Doç. Dr. Alıcı, “Tasarlamış olduğumuz moleküllerin çok daha etkin olduğu teorik yöntemlerle kanıtlandı. Özellikle zarf yapısının içerisinde bulunan ‘papain like protez’ dediğimiz enzim yapısı üzerinde oldukça büyük inhibasyon yani virüsün çoğalmasını azaltan etkiye sebebiyet verebileceğini bilgisayarlı simülasyonlarla gözlemledik” şeklinde konuştu.
"GÜVENLİ İLAÇ OLABİLME KAPASİTESİNE SAHİP"
Aşıların vücudu virüse karşı koruduğunu ancak hastalıkla mücadele etmek için ilaçların gerekli olduğunu ifade eden Doç. Dr. Alıcı, “Güvenli ilaç olabilme kapasitesine sahip, ilaç firmaları tarafından alınıp hemen güncel olarak hayatta kullanılabilecek düzeyde olan 22 adet zerdeçal türevini önerdik. Bulduğumuz moleküllerin, hasta olduğumuzda mevcut kullanıma sunulursa virüsün çoğalması azalacağı için hastalığın kısa vadede atlatılmasına olanak sağlayacak ilaç molekülleri olduğunu söyleyebiliriz.” diye konuştu.
Alıcı, tasarladıkları 22 zerdeçal türevinin herhangi bir kimya laboratuvarında rahatlıkla üretilebileceğini belirtti.
