Aşırı soğuklarda yüz felci, özellikle ani sıcaklık değişimleri ve soğuk hava maruziyetine bağlı olarak ortaya çıkabilen bir durum. Soğuk havanın yüz felci riskini artırdığına dair yaygın bir inanışın var. Peki soğuk haa yüz felci eder mi? Aşırı soğuklarda yüz felci riskine karşı ne yapılmalı? İşte uzmanların önerileri.
Aşırı soğuk havaların gelmesiyle birlikte, yüz felci riski de artmaktadır. Özellikle rüzgarlı ve soğuk günlerde yüz bölgesinin korunmaması, yüz sinirinin tahriş olmasına ve yüz felcine neden olabilir.
Yüz felci nedir?
Yüz felcinin ne olduğundan bahseden Medical Park Ataşehir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Selgin Biber, “Yüz felci, yüz kaslarını hareket ettiren sinirin (fasiyal sinir) hasar görmesi veya işlevini kaybetmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum, genellikle yüzün bir tarafında kas güçsüzlüğüne veya hareketsizliğe neden olur. Yüz felci, genellikle geçici olsa da nadiren kalıcı olabilir” diye konuştu.
Yüz felcinin nedenleri neler?
Yüz felcinin en yaygın nedeninin ‘Bell paralizisi' olarak adlandırılan, nedeni tam olarak bilinmeyen bir durum olduğunu dile getiren Uzm. Dr. Biber, diğer nedenleri şöyle sıraladı: “Viral enfeksiyonlar: Herpes simplex (uçuk virüsü), herpes zoster (zona), Epstein-Barr virüsü gibi enfeksiyonlar. Travma: Baş yaralanmaları veya cerrahi işlemler. Tümörler: Fasiyal sinir üzerinde baskı yapan beyin veya kafa tabanı tümörleri. Orta kulak enfeksiyonları ve mastoidit. Otoimmün hastalıklar: Multipl skleroz gibi. Diğer nedenler: Diyabet, hipertansiyon, Lyme hastalığı.”
Soğuk havalar yüz felcine neden olur mu?
Soğuk havanın yüz felci riskini artırdığına dair yaygın bir inanışın var olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Biber, “Özellikle rüzgâr veya ani sıcaklık değişimlerine maruz kalmanın, yüz sinirinin dolaşımını etkileyerek Bell paralizisine yol açabileceği düşünülmektedir. Ancak bu durum bilimsel olarak kesinleşmiş bir neden değildir. Soğuk havanın neden olabileceği yüz felci, genellikle predispozan bir durumu (örneğin viral enfeksiyon) tetikler” dedi.
Rüzgarın yüz felcindeki rolünü anlatan Uzm. Dr. Biber, “Rüzgar veya klima gibi faktörler, yüzün bir tarafını soğukta bırakabilir ve bu da yüz sinirinin işlevini etkileyebilir. Ancak bu durum doğrudan yüz felcine neden olmaz; genellikle zayıflamış bağışıklık sistemi veya sinirin savunmasız bir durumda olması gereklidir. Rüzgar, yalnızca altta yatan bir tetikleyici rol oynayabilir” şeklinde konuştu.
Yüz felcinden korunmak için yapılması gerekenler neler?
Uzm. Dr. Biber, yüz felcinden korunmak için neler yapılabileceğini şöyle sıraladı: “Bağışıklık sistemini güçlendirmek için dengeli beslenme ve düzenli egzersiz yapılmalı. Viral enfeksiyonlardan korunmak için hijyen kurallarına dikkat edilmeli. Aşırı soğuk ve rüzgârlı havalarda yüzün korunması için atkı veya şapka kullanılmalı. Stresi yönetmek ve düzenli uyku alışkanlığı edinmek önemlidir.”
Yüz felcinde tedavisi nasıl yapılır?
Yüz felcinde tedavinin altta yatan nedenlere bağlı olarak tedavinin değişebileceğini açıklayan Uzm. Dr. Biber, şu bilgileri paylaştı: Kortikosteroidler: Bell paralizisinde sıklıkla kullanılan ilk tedavi yöntemidir. Antiviral İlaçlar: Eğer yüz felci viral bir enfeksiyona bağlıysa kullanılabilir. Fizik tedavi: Yüz kaslarını güçlendirmek ve sinir iyileşmesini desteklemek için yüz egzersizleri önerilir. Cerrahi müdahale: Çok nadiren, tümör veya ciddi travma gibi nedenler cerrahi gerektirebilir. Botulinum toksini (Botoks): Spazm ve kas sertliğini azaltmak için bazı durumlarda kullanılabilir.
Yüz felcinin ne kadar sürede iyileştiğini kaydeden Uzm. Dr. Biber, “Bell paralizisi gibi durumlarda hastaların büyük çoğunluğu, tedaviye bağlı olarak 3-6 hafta içinde iyileşmeye başlar ve genellikle 3 ay içinde tamamen düzelir. Ancak iyileşme süresi, sinir hasarının derecesine ve altta yatan nedenlere bağlıdır” dedi.
