Kot kumlama sektöründe çalışan işçilerin kullandığı Silika olarak bilinen mineral, akciğerlerde bağ dokusu gelişimini olumsuz etkileyerek solunum yetmezliğine sonrada tedavisi olmayan silikozis hastalığına yol açıyor. Bugüne kadar kot kumlama sektöründe çalışanların tamamının hasta olduğunu belirleyen Prof. Dr. Akgün, fareler üzerinde yaptıkları çalışmada başarıya ulaşan Fransız bilim insanlarının geliştirdiği mekanizmayı Türkiye'de uygulayarak, hastalığa ilaç üretmeyi amaçlıyor.
Erzurum Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Metin Akgün, ölümü bekleyen silikozis hastaları için ümit verici çalışma başlattı. Fareler üzerinde yaptıkları çalışmada başarıya ulaşan Fransız bilim insanlarının geliştirdiği mekanizmayı Türkiye'de uygulayarak, hastalığa ilaç üretmeyi amaçlayan Akgün, ilaç firmalarının yetkilileriyle görüşüp, klinik çalışması yapmayı planladıklarını söyledi. İlaç konusunda gerekli izin için müracaatta bulunduklarını belirten Akgün, bölgede 200'e yakın hastayı takip ettiklerini kaydetti.
Türk Toraks Derneği Bilimsel Komite Başkanı ve Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Metin Akgün, Türkiye'de 2000'li yıllarda kot kumlama sektöründe çalışan işçilerle ilgili 2007'de çalışma başlattı. Yaptıkları ilk incelemede, işçilerin yüzde 50'sinin silikozise yakalandığını gözlemleyen Akgün, 2011'deki ikinci araştırmasında bu kez işçilerin yüzde 96'sının hasta olduğunu tespit etti. İşçilerin sağlık durumuyla ilgili son çalışmasını geçen aylarda bitiren Akgün, kot kumlama sektöründe çalışanların tamamının hasta olduğunu belirledi.
'Kot kumlamacılığına bağlı silikozis' konusunda yaptığı çalışmalarla konuyu gündeme getiren Prof. Dr. Metin Akgün'ün başkanlığını yaptığı ekibin silikozis için tedavi geliştirmeye yönelik çalışması, bilim camiasının en önemli dergilerinden 'Nature Communications'un Aralık sayısında yayımlandı.
Fransa'dan ortak çalışma teklifi
Silika olarak bilinen mineralin, akciğerlerde bağ dokusu gelişimini olumsuz etkileyen, sonrasında solunum yetmezliğine yol açan ve tedavisi olmayan silikozis hastalığına yönelik araştırmalarını sürdüren Prof. Dr. Akgün'e, Fransa'dan sevindirici haber geldi.
Ülkede fareler üzerinde çalışma yapan Le Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) merkezinin uzmanları, Prof. Dr. Akgün'e, ortak çalışma teklifinde bulundu. Akgün ile ekibinin yanı sıra Avusturya ve İsviçre'den bilim insanlarının da yer aldığı ekip, ilk çalışmasını Fransa'da gerçekleştirdi.
Hastalığı durdurabiliriz diye düşünüyoruz
Silikoza maruz kalmış fareler üzerinde çalışma yapan Fransızların keşfettikleri mekanizmanın insanlarda da olup, olmadığını merak ettikleri için kendileriyle temas kurduğunu belirten Prof. Dr. Metin Akgün, "Biz de uzun süredir kot kumlamacılığına bağlı hastaları takip ettiğimiz için ortak bir çalışma yapmayı planladık. Farelerde silikoz tedavisi için uygulanan ilacın hastalığı önlediği gözlendi. Biz de benzer bir mekanizma ile hastaları tedavi edebilirsek hem de hastalığı da durdurabiliriz, diye düşünüyoruz" diye konuştu.
Organ nakli dışında tedavi seçeneği yok
Silikozis hastaları için organ nakli dışında tedavi seçeneği olmadığını kaydeden Akgün, "Sadece son dönem ilerlemiş hastalarda akciğer nakli seçeneği var. Şimdiye kadar ilaç da olmadığı için bu konuda çalışma yapılması gerekiyordu. Aslına bakılacak olursa dünyada bu konu üzerinde fazla çalışma yok. Eğer bizim bulduğumuz mekanizme işe yararsa silikozis hastaları için umut olabilir. Şu an için kesin tedavi edilebilir, demek için erken. Bunun için klinik yapıp, etkinliğin insanlarda da gösterilmesi gerekiyor" dedi.
Prof. Dr. Akgün, Fransa'da bulunan mekanizma ve ilacın uygun hastalarda denenmesi için gerekli izinleri almak üzere girişimleri başlattıklarını bildirdi.
