Biz MİT’in, terör örgütü lideri Öcalan’a Mayıs 1996’da yaptığı “Mercedes Operasyonu”nu biliyoruz. Ferhat Ünlü’nün ‘MİT Efsanesi’ kitabında Suriye’de ikinci bir başarısız suikast girişiminden, “Yıldırım Operasyonu”ndan haberdar oluyoruz. Başarısızlığın nedeni ise MİT’teki klikler savaşı ve MİT-asker arasındaki çekişmeymiş. Dönemin MİT yöneticilerine göre, ordu içindeki 28 Şubatçı ekip Öcalan’a yönelik bir suikastın başarıya ulaşmasını istemedi.
Türkiye’de emekli istihbaratçılar anılarını pek yazmaz.
İstihbarat alanında uzman gazetecilerin yazdığı, nitelikli kitaplar da bir elin parmaklarını geçmez. Terörle mücadelede önemli rol üstlenen, ulusal güvenlikten askerler kadar sorumlu olan ve dış politikanın ana unsuru haline gelen MİT doğal olarak ilgi çekiyor.
Gazeteciler bu nedenle MİT’in Irak ve Suriye’de 1-2 cümleyle duyurulan operasyonlarının detaylarını, FETÖ’cülerin yurt dışından getirilişinin perde arkasını ve Libya, Körfez, Orta Asya, Balkanlar’daki “gizli kahramanlık” hikayelerini öğrenmek, haber yapmak istiyor. Tabii ki MİT yasası ve ulusal güvenliğin el verdiği kadarıyla.
Gerçi gazeteler, internet siteleri ve televizyonlar neredeyse her gün “MİT’ten nokta operasyon, film gibi operasyon” başlıklarıyla resmi açıklamalara dayanarak haberler yapıyor denilebilir. Ancak “film gibi operasyon” denildi diye haberler film tadında olmuyor. Aslında “rutinleşen” bu kısa haberler gazete okurlarına da haksızlık. Hem operasyonlar duyurularak talep oluşturuluyor hem tatmin edici bir hikaye paylaşılmıyor. Hep bir eksiklik…
ÇALIŞMA TARZI MI DEĞİŞTİ
Dediğim gibi istihbarat konulu kitaplar da bir elin parmaklarını geçmiyor, bunlar da daha çok 2000’li yıllardan önce yazılanlar.
Belki de bu alanda yeterince uzman gazetecimiz kalmadı.
Ferhat Ünlü, “MİT Efsanesi” kitabını ise bir araştırma-inceleme kitabı olduğu kadar bir anı kitabı olarak da niteliyor.
İSTİHBARATÇILARIN ANAYASASI
Kitapta çok sayıda MİT görevlisinin -bazılarının adını vererek, bazılarının adını gizleyerek- anısı, MİT’in kodlarına ilişkin tespitleri ve istihbaratçıların ‘anayasasına’ dair notlar var.
“MİT Efsanesi”, Ferhat Ünlü’nün istihbarat ve istihbaratçıları anlatacağı kitap serisinin sanırım ilki.
Kitaptan istihbaratın yeni kodlarıyla ilgili birkaç not aktarayım:
“Kitabın yazılış aşamasında görüştüğüm tüm istihbarat kaynakları, Soğuk Savaş döneminde İstihbarata Karşı Koyma (kontrespiyonaj) faaliyetlerinin günümüze oranla daha kolay olduğunu, zira o dönemde hemen hemen bütün istihbarat faaliyetlerinin büyükelçilik ve konsolosluklar üzerinden yürütüldüğünü belirtmiştir. Günümüzde ise gazeteci, akademisyen, turist, öğrenci gibi kisveler altında faaliyet yürüten yabancı istihbaratçıları deşifre etmek eskisi gibi kolay değil.”
“2010’dan 2012’ye kadar gelinen süreçte Türkiye, tarihinin en fazla yabancı gizli servis operasyonlarına maruz kalmıştır. Öyle ki; birbirine düşman iki ülke, İsrail ve İran farklı amaçlarla PKK üzerinden Türkiye’ye karşı operasyon yürüttü.”
MİT GÖREVLİLERİNİN İNTİHARI
BİLİNMEYEN ÖCALAN SUİKASTI
Son yıllarda MİT hem Suriye hem Irak’ın kuzeyinde onlarca başarılı nokta operasyonu yapıyor. Peki MİT’in 1990’lı yıllarda Öcalan’a yönelik suikast girişimleri neden başarısız oldu?
Ünlü, burada o döneme ait tartışılacak bir tespite yer veriyor:
Öcalan’ın öldürülmesinin ABD başta olmak üzere Batılı ülkelerle ilişkilerimizi olumsuz etkileyeceğini düşünüyorlardı. Öcalan’ı öldürmek değil, yakalamak istiyorlardı. Ordunun suikastı istememesinde, MİT’in talimatı dönemin başbakanı Tansu Çiller’den almasının da etkisi vardı. Çetin Saner ise 28 Şubat soruşturması kapsamında tutuklanan ve bu yılın Ağustos ayında rahatsızlığı nedeniyle tahliye edilen Çevir Bir’e yakınlığıyla biliniyordu.
Atasagun 1998-2005 yılları arasında MİT Müsteşarlığı yaptı.
Kitaba göre Atasagun’un bu göreve getirilmesinde dönemin “kudretli gazetecisi” şimdinin CHP milletvekili Tuncay Özkan’ın Başbakan Mesut Yılmaz nezdindeki olumlu referansı etkili olmuştu.
Bunu bilirseniz, Özkan’ın MİT ile ilgili önemli kitaplardan biri olan “MİT’in Gizli Tarihi”ne Atasagun’un katkılarını tahmin edersiniz.
HAKAN FİDAN 27 MAYIS’IN YIL DÖNÜMÜNDE GELDİ
2008 yılından itibarense Kale’yi artık FETÖ’cüler ele geçirmek istedi. Müsteşar adayları dönemin Emniyet İstihbarat Daire Başkanı Ramazan Akyürek’ti. Akyürek 2009 yılında Müsteşar Yardımcısı ardından da Müsteşar yapılacaktı. Ancak başarısız oldular. MİT’te 17 Aralık 2013’ten 15 Temmuz 2016’ya kadar 181, 15 Temmuz’dan sonra ise 377 personel hakkında işlem yapıldı. Kale artık daha güçlü...
