Öğretmenlik Meslek Kanunu'na köklü değişiklikler geliyor! Öğretmenlik Meslek Kanunu maddeleri neler?

Öğretmenlik Meslek Kanunu üzerinde yapılan düzenlemeler ve değişiklikler, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda kabul eldi. Bu kanun, öğretmenlerin meslek haklarını, özlük haklarını ve çalışma koşullarını yeniden düzenlemeyi amaçlıyor. Peki, Öğretmenlik Meslek Kanunu nedir? Öğretmenlik Meslek Kanunu maddeleri neler? İşte Öğretmenlik Meslek Kanunu ile ilgili detaylar:

Öğretmenlik Meslek Kanunu nedir? Öğretmenlik Meslek Kanunu maddeleri neler?

Kabul edilen maddelere göre, öğretmenlik, genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından hazırlığı gerektiren özel bir ihtisas mesleği olarak tanımlanıyor.

Öğretmen olarak istihdam edilecekler, öğretmenlik mesleğine kaynak teşkil eden en az lisans düzeyinde yükseköğretim programlarından veya bunlara denkliği kabul edilen yurt dışı yükseköğretim programlarından mezun olan ve hazırlık eğitiminde başarılı olanlar arasından seçilecek.

Öğretmen olarak istihdam edileceklerde genel kültür, özel alan eğitimi ve öğretmenlik meslek bilgisi bakımından aranacak niteliklerle öğretmenlik alanlarına kaynak teşkil edecek yükseköğretim programları, söz konusu nitelikler esas alınarak Bakanlıkça belirlenecek.

Öğretmenlik mesleği yeterlikleri çerçevesinde belirlenen teorik ve uygulamalı derslerden oluşan hazırlık eğitimi, Milli Eğitim Akademisi tarafından verilecek. Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve değerleri içeren öğretmenlik mesleği yeterlikleri Bakanlıkça belirlenecek.

Hazırlık eğitiminin süresi 4 dönem olacak. Bu süre, öğretmen adayının mezun olduğu yükseköğretim programına göre 3 dönem olarak uygulanabilecek. Hazırlık eğitiminin içeriği, süresi ve hazırlık eğitimine ilişkin diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.

Hazırlık eğitimine alınacakların belirlenmesi

Hazırlık eğitimine alınacaklarda aranacak şartlar şöyle: "Türk vatandaşı olmak, kamu haklarından mahrum bulunmamak, Türk Ceza Kanunu'nda belirtilen süreler geçmiş olsa bile, kasten işlenen bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, 

Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, hayasızca hareketler, 

müstehcenlik ve fuhuş suçları ile cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardan mahkum olmamak, devlet memurluğundan çıkarılmamış veya düzenlemeye göre öğretmenliği sona ermemiş olmak, askerlikle ilgisi bulunmamak, muvazzaf askerlik hizmetini yapmış veya muvazzaf askerlik hizmeti ertelenmiş ya da yedek sınıfa geçirilmiş olmak, öğretmenliğe atanacağı alan için Bakanlıkça belirlenen yükseköğretim programlarından mezun olmak, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yapılan sınavlardan alanlara göre Bakanlıkça belirlenecek sınav puanına sahip olmak, sağlık durumu yönünden öğretmenlik görevini yapmasına engel bir durumu olmamak."

Hazırlık eğitimine alınacak adaylar, atama izni verilen pozisyon sayısını geçmemek üzere, sınav puanı üstünlüğüne göre belirlenecek.

Kadrolu öğretmenliğe atama

3 yıllık çalışma süresini tamamlayan sözleşmeli öğretmenler talepleri halinde görev yaptıkları yerde öğretmen kadrolarına atanacak. Öğretmen kadrolarına atananlar mazerete bağlı olarak yapılacak yer değiştirmeler hariç olmak üzere 1 yıl süreyle yer değiştiremeyecek.

Öğretmen kadrolarına atananların sözleşmeli öğretmen pozisyonlarında geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitiyle hizmet puanı hesaplamasında dikkate alınacak. Bunlar, atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına göreve başladığı tarihi takip eden ay başından itibaren hak kazanacak ve önceki pozisyonlarında aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında herhangi bir mahsuplaşma yapılmayacak. Öğretmen ve yöneticilere, görev yaptıkları her takvim yılı karşılığında hizmet puanı verilecek.

Kabul edilen maddelere göre, Milli Eğitim Bakanlığınca öğretmen ve yöneticilerin mesleki gelişimlerinde sürekliliği sağlamak üzere planlı, sürdürülebilir, izlenebilir ve mesleki uygulamalarla bütünleşik mesleki gelişim faaliyetleri düzenlenecek. Bu faaliyetler, merkezi veya mahalli olarak gerçekleştirilebilecek.

Öğretmenlik mesleği; öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen olmak üzere üç kariyer basamağından oluşacak. Öğretmenlerden; öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti olan, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan ve Akademi tarafından uzman öğretmenlik için düzenlenen eğitimi tamamlayanlara uzman öğretmen ünvanı verilecek.

ÖĞRETMENLERE YENİ HAKLAR NELER?

Kanun ile ayrıca öğretmenler ve eğitimin yöneticilerin hak ve sorumlulukları da ilk kez kanun düzeyinde tanımlanıyor.

Yeni ÖMK düzenlemesiyle öğretmenlere, meslekleriyle ilgili olmayan faaliyetlerde rızaları dışında çalıştırılamayacak. Öğretmenler ayrıca 657 Devlet Memurları Kanunu ile sağlanan, aralarında sendika kurma, güvenlik hakkı, çekilme hakkı gibi tüm haklardan faydalanacak.

Yeni ÖMK ile cumhuriyet tarihinde bir ilk olacak şekilde öğretmene yönelik işlenen suçlarda cezalar yarı oranında artırılacak. Düzenleme ile kasten yaralama, tehdit, hakaret, görevi yaptırmamak için direnme cezaların yarı oranında artırılması, verilen hapis cezasının ertelenmemesi, bazı suçlardan tutuklu yargılanması sağlanacak. Eğitim çalışanlarının şiddetten korunmasına ilişkin hükümler, özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmenleri, uzman öğretici, usta öğretici ve ders ücreti karşılığı öğretmenlik yapanları da kapsayacak.

MİLLİ EĞİTİM AKADEMİSİ KURULACAK

Öğretmen adaylarının mesleğe hazırlanması, öğretmen, yönetici ve diğer personelin mesleki gelişimi, kariyer basamaklarında ilerlemeleri ve görevde yükselmeleri için eğitim programları hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek üzere Milli Eğitim Akademisi kurulacak.

Öğretmen yetiştirme sürecinin niteliğinin yükseltilmesi için Milli Eğitim Akademisi'nde verilecek eğitimlerin tüm aşamalarında üniversiteler ile işbirliği yapılacak.

Adayların mesleğe hazırlık eğitimi ile tüm öğretmenler mesleki becerilerini hem teorik hem uygulamalı derslerle geliştirerek tecrübe kazanacak.

Hazırlık eğitimi için öğretmen alımları, ÖSYM'nin düzenleyeceği sınavdaki puan üstünlüğüne göre yapılacak. Bu kapsamda, Milli Eğitim Akademisi'nin kurulmasıyla öğretmen alımlarında ve sözleşmeli öğretmen atamalarda sözlü sınav olmayacak.

1- Öğretmenlik Meslek Kanunu çıktığında kaç öğretmeni kapsayacak?

Milli Eğitim Bakanlığında 1 milyon dolayında öğretmen görev yapıyor. Bu öğretmenlerden 110 bini sözleşmeli, 750 bini kadrolu, 100 bin dolayında ise okul yöneticisi.

2- Yeni kanunla sözleşmeli öğretmenlik ve kadrolu öğretmenlik ayrımı ortadan kalkacak mı?

Yeni kanunla sözleşmeli öğretmen ile kadrolu öğretmen ayrımı da ortadan kaldırılacak. Mecburi hizmet hariç özlük hakları, atamalar, tayinler başta olmak üzere sözleşmeli öğretmenler ile kadrolu öğretmenler aynı haklara sahip olacaklar.

3- Yeni kanunda öğretmenlikte adaylık kaldırma sınavı uygulaması devam edecek mi?

Yeni düzenleme ile öğretmenlikte adaylık kaldırma sınavı artık yapılmayacak, bunun yerine öğretmenlerin mesleki gelişmeleri temelinde bir program uygulanarak adaylara destek verilecek.

4- Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmenlerin mesleki gelişimlerine ilişkin hangi planlamaları yapacak?

Milli Eğitim Bakanlığı, artık öğretmenlerin mesleki gelişim programlarında yeni atanan öğretmenlere ve deneyimi 5 yılın altındaki öğretmenlere öncelik verilecek uygulamayı hayata geçirecek. Bu konuda adımlar da atılmaya başlandı. Öğretmenlerin eğitim seçeneklerini zenginleştirmek amacıyla aynı öğrencilere yönelik açılan Eğitim Bilişim Ağı (EBA) gibi Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) kuruldu ve bu ağdan öğretmenler, sömestirden itibaren yararlanmaya başlayabilecek.

5- Yeni kanunla öğretmenlerin kariyer basamakları nasıl olacak?

Öğretmenlikte 10 yılını doldurmuş öğretmenlere uzman öğretmenlik imkanı getirilecek. Eğitimlerini tamamlayan ve yapılan sınavdan başarıyla geçen uzman öğretmenler, hem bir derece alacaklar, hem de maaşlarında 1000 lira artış olacak. Yeni düzenlemede, sözleşmeli öğretmenlerin 3 artı 1 zorunlu hizmet sürelerinin de bu 10 yıllık sürece dahil olması bekleniyor.

10 yıllık uzman öğretmenler, eğitimlerini tamamlayıp sınavda başarılı oldukları takdirde başöğretmen unvanı ile görev yapacaklar. Yine bu öğretmenlere ilave bir derece verilecek, ayrıca maaşlarında da 2000 lira artış yapılacak.

6- Uzman öğretmenlik için aday sayısı nedir?

Milli Eğitim Bakanlığında, 75 bin dolayında daha önce yapılan uzmanlık sınavını kazanmış öğretmen görev yapıyor. Bu öğretmenlerin, kanun yürürlüğe girdikten sonra otomatik olarak uzman öğretmenliğe geçiş yapması bekleniyor.

Öte yandan MEB'de 600 bine yakın 10 yılını doldurmuş öğretmen görev yapıyor. Bu öğretmenlerin tamamı, herhangi bir kontenjan kısıtlaması olmadan Bakanlığın düzenleyeceği eğitimlere ve ardından yapılacak uzmanlık sınavına girme hakkı elde edecek.

7- Başöğretmenlik için öğretmen aday sayısı belli midir?

Halihazırdaki 75 bin dolayında uzman öğretmen de kanunun ardından başöğretmenlik için de aday adayı olmuş olacak.

Uzmanlıkta 10 yılını doldurmuş öğretmenler de düzenlenecek eğitimlere ve ardından yapılacak sınavda başarılı olmaları halinde başöğretmenliğe hak kazanacak.

8 - Yüksek lisans ve doktora yapan öğretmenlere ilave haklar verilecek mi?

10 yılını doldurmuş öğretmenler, alan sınırlaması olmadan tezli ya da tezsiz yüksek lisans yapmışsa uzman öğretmenlik yazılı sınavından muaf olacaklar. Bu öğretmenler, Milli Eğitim Bakanlığının düzenlediği eğitimlere katıldıktan sonra sınavdan muaf tutularak uzman öğretmenliğe geçiş hakkı elde edecek.

Doktorasını tamamlamış ve 10 yıl uzman öğretmen olarak görev yapmış öğretmenler, başöğretmenlik yazılı sınavından muaf tutulacak. Aynı şekilde doktora yapan öğretmenlerin mesleki gelişim eğitimlerinden geçtikten sonra başöğretmenliğe hak kazanması bekleniyor.

Dolayısıyla Öğretmenlik Meslek Kanunu ile birlikte hem bir kariyer sistemi oluşacak, aynı zamanda öğretmenlerin lisansüstü eğitime teşvik edilmesi ile ilgili de çok ciddi bir adım atılmış olacak.

9 - Yeni kanun, öğretmenlerin 3600 ek gösterge imkanları üzerine neler getirecek?

Bu kanunla artık birinci derecedeki öğretmenlerin ek göstergeleri 3600 olacak. Bu şekilde öğretmenler, emekli olduklarında hem alacakları ikramiye hem de emekli maaşlarında bir artış yaşanacak.

Hazırlık eğitimine alınacak aday sayısı, atama izni verilen pozisyon sayısını geçmeyecek şekilde planlanacak. Örneğin 20 bin kadro alınmış ise puan üstünlüğüne göre 20 bin öğretmen alınacak ve akademiyi başarı ile tamamlayan herkes atanacak.

Milli Eğitim Akademisi'nde hazırlık eğitimine alınan öğretmen adayları, eğitim gördükleri süre içinde genel sağlık sigortalı olacak.