Yıl sonuna yaklaşırken AK Parti, Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarına ilişkin düzenleme çalışmalarını tamamladı. Bu kapsamda, yaklaşık 400 bin vatandaşın 250 milyon TL'yi aşan borcunun silinmesi gündemde. Düzenlemenin, ödeme gücü olmayan ve gelir testi sonucunda belirli bir gelir seviyesinin altında kalan vatandaşları kapsaması bekleniyor. GSS prim borçlarının silinmesi, özellikle sağlık hizmetlerinden yararlanmakta zorluk çeken kişilere önemli bir rahatlama sağlayacak.
2025 yılına yaklaşırken AK Parti, Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarıyla ilgili kapsamlı bir düzenleme için harekete geçti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ortaklaşa yürütülen çalışma tamamlandı. Borç yapılandırması veya silinmesiyle ilgili hükümetin formülünün detayları merakla bekleniyor.
Genel Sağlık Sigortası Kapsamındaki Kişiler Kimlerdir?
GSS, Türkiye'de sigortalı olarak kabul edilen geniş bir grup için geçerlidir. Bu grupta yer alanlar şunlardır:
4/a'lılar (işveren emrinde çalışanlar)
4/b'liler (Bağ-Kur’lu çalışanlar)
4/c'liler (kamu idarelerinde çalışanlar)
İsteğe bağlı sigortalılar
Aylık geliri brüt asgari ücretin üçte birinden az olanlar
18 yaşını doldurmamış çocuklar
65 yaş aylığı alanlar
Şeref aylığı alanlar
Geçici köy korucuları ve emeklileri
Ayrıca dünya, olimpiyat ve Avrupa şampiyonluğu kazanmış sporcular, işsizlik ödeneği alanlar, Türkiye'de öğrenim gören yabancı öğrenciler, avukatlık stajı yapanlar, koruyucu tedbir kararı verilen kadınlar ve 18 yaş altı engelli aylığı alanlar da GSS kapsamında yer alır.
GSS Sigortalılığı Ne Zaman Başlar?
GSS sigortalılığı, sigortalı işe başlayan ya da ödeme gücü olmayan bireyler için otomatik olarak başlar. 4/a, 4/b ve 4/c sigortalıları için bu durum geçerlidir.
Gelir Testi Kimler İçin Yapılır?
Gelir testi, sosyal güvencesi olmayan vatandaşların, gelirlerine göre GSS primlerini ödeme kapasitesinin belirlenmesinde kullanılır. Gelir testi yapılanlardan düşük gelirli olanların primleri devlet tarafından karşılanırken, geliri brüt asgari ücretin üçte birinden fazla olanlar, aylık prim ödemek zorundadır.
Gelir Testi Başvurusu ve Ödeme Yöntemleri
Gelir testi başvurusu, vatandaşların ikamet ettiği il veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı (SYD) üzerinden yapılabilir. Ayrıca e-Devlet üzerinden de başvuru yapılabilir. GSS primleri ise banka vezneleri, internet bankacılığı, ATM'ler ve PTT şubelerinden ödenebilir. Prim borçları ve tescil durumu e-Devlet üzerinden kontrol edilebilir ve kredi kartı ile ödeme yapılabilir.
GSS Prim Ücreti Ne Kadar?
Gelir testi sonucunda kişi başına gelir brüt asgari ücretin üçte birinden az olanlar için primler devlet tarafından ödenir. Bunun dışında kalanlar, brüt asgari ücretin yüzde 3’ü kadar prim ödemek zorundadır. 2024 yılı itibarıyla bu tutar 600,08 TL olarak belirlenmiştir. Ancak, bu sağlık sigortası yalnızca üniversite ve devlet hastanelerinde geçerli olup, özel hastanelerde geçerli değildir.
GSS Borçları Ne Durumda?
2024 yılsonu itibarıyla GSS prim borçlarının toplamının 103,9 milyar TL’ye ulaşması bekleniyor. Bu borçların ödenmemesi durumunda, ödeme gücü olmayan 6,1 milyon kişinin primlerini devlet üstlenmişti. Ancak bu borçların ödenmesi gereken dönemlerde, GSS borçlarının silinmesi ya da ertelenmesi gibi düzenlemeler devreye girebilir.
Gerçekleşmesi Beklenen Yasal Düzenlemeler
Hükümet, ödeme gücü olmayan vatandaşlar için geçmiş yıllara ait GSS borçlarının silinmesi ya da ertelenmesiyle ilgili yasal çalışmalar yapmaktadır. Geçmişte çıkarılan af düzenlemeleriyle 2012 ve 2013 yıllarına ait borçlar silinmişti. Şimdi ise 2014 yılına ait borçlar için bir af düzenlemesi yapılması planlanıyor. Bu düzenleme ile yaklaşık 400 bin kişinin 250 milyon TL’yi aşan borçları silinecek.
10 Yıllık GSS Borçları Ne Olacak?
Bir diğer önemli gelişme ise 2015 yılından itibaren biriken GSS borçlarının durumudur. Bu borçlar, Aralık ayında çıkarılması beklenen Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile bir yıl daha ertelenecek. Bu düzenleme, milyonlarca vatandaşın borç yükünü hafifletecek.
GSS Borcu Neden Oluşur?
Çalışmayan vatandaşlar, GSS primlerini kendi ödemek zorundadır. Bu ödemelerin yapılmaması durumunda her ay belirli bir borç birikir. Ayrıca gelir testi yapılmadığı takdirde, her ay asgari ücretin yüzde 3’ü oranında bir prim borcu yazılır ve bu da borç birikmesine yol açar.
2015'ten İtibaren GSS Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma
1 Ekim 2015 tarihinden itibaren, GSS borçlarına bakılmaksızın ödeme gücü olmayan kişilere sağlık hizmeti sunulmuştur. Bu uygulama her yıl tekrarlandı ve 31 Aralık 2024'e kadar devam edeceği duyurulmuştur. Bu sayede ödeme gücü olmayan vatandaşlar sağlık hizmetlerinden kesintisiz olarak yararlanabiliyorlar.
