Kamu emekliliği ve gönüllük esaslı bireysel emeklilik sisteminin ardından hem işveren hem de devletin desteklediği yeni bir emeklilik sistemi daha geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 2022 yılında uygulanmaya başlayacağını açıkladığı Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nde BES'teki gibi önceden çıkma gibi bir durum olmayacağı da ifade edilirken, işverenden yapılacak kesinti oranı ise henüz belli değil. Çalışanların emeklilikte daha da rahat etmesi için hayata geçirilecek yeni model ile dünyadaki emeklilik sistemlerinin tamamı Türkiye'de de uygulanmaya başlamış olacak.
Kabine toplantısının ardından ağırlıkla normalleşme sürecine yönelik atılacak adımlara ilişkin konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, kısmi ya da esnek çalışma alanında iş gücü piyasasını daha da verimli hale getirecek düzenlemeleri hayata geçireceklerinin altını çizerken yeni bir emeklilik modelinin de işaretini verdi.
Tesis edilecek karma model ile işçilerin kazanılmış haklarının korunacağını ifade eden Erdoğan, tamamlayıcı emeklilik sigortası ile aynı zamanda ilave emeklilik desteği alınabilmesinin sağlanacağını söyledi.
- Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın açıkladığı “Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüşüm Adımları 2019” başlıklı pakette de yıl sonuna kadar kıdem tazminatı fonunun BES altyapısı ile entegrasyonu konusunda adımların atılacağına vurgu yapılmıştı.
2022'DE UYGULANACAK
2022'de yürürlüğe girmesi beklenen Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), Bireysel Emeklilik Sistemi'in (BES) genişletilmiş hali olarak görülse de detaylar tam olarak belli değil. Bireysel emeklilik hizmeti sunan kurumlar ise yapılan açıklamalar ışığında yeni sistemin nasıl işleyeceğine ilişkin detaylar paylaşıyor.
İŞVERENDEN DE KESİNTİ YAPILACAK
Çalışanların otomatik olarak katılım gösterdiği Bireysel Emeklilik Sistemi'nde çalışanın maaşından yüzde 3’ü oranında kesinti yapılırken, bu sistemde devlet katkısı dışında herhangi bir katkı bulunmuyor. Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nde ise devlet katkısının yanı sıra çalışandan olduğu gibi işverenden de kesinti yapılacak ve bu kesintilerin çalışanın hesabında aydan aya birikecek.
ORAN BELLİ DEĞİL
İşverenden ne kadar kesinti yapılacağının ise şu an için henüz belli olmadığının altı çizilirken devletin işverenlerin yükünü arttırmayacak bir çözüm bulma arayışında olduğuna dikkat çekiliyor.
ERKENDEN ÇIKIŞ YOK!
Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nde BES'teki gibi önceden çıkma gibi bir durum olmayacağı da ifade ediliyor. Emeklilik yaşı gelene kadar sistemde kalma zorunluluğu bulunan yeni modelde emeklilik döneminde bu hakkını kullanmak isteyenlerin ise devlet ve işveren katkısının tamamını alabilecek.
- Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nde ileri ki zamanlarda çalışanlara kademeli çıkış hakkının tanınması ihtimali de gündemde.
MAAŞA GÖRE KESİNTİ
Yeni emeklilik sistemine katılım için yaş sınırı da olacakken, yapılacak kesintilerle ilgili ise herkesin maaşına göre kesinti yapılacağının altı çiziliyor. Asgari ücret alan bir kişiden yapılan kesinti daha az, yüksek maaşlı birinden yapılan kesinti ise daha yüksek olacak.
YAŞ SINIRI DEĞİŞEBİLİR
Tüm kesintiler, çalışanın hesabında şeffaf bir şekilde birikecek ve emeklilik şirketleri bu birikimleri yönetecek. Belirli yaşın üzerinde olanlar ve emeklilik dönemine kısa bir süre kalanlar ise bu sisteme dahil edilmeyecek.
ÖNGÖRÜLEN DEĞİŞİKLİKLER
1) Kıdem tazminatında fonlu bir sisteme geçilecek ve kıdem tazminatı “tamamlayıcı emeklilik” ile entegre edilecek.
2) İşe yeni girenler ve belirli çalışma süresi olan kişiler, bu sisteme zorunlu olarak dahil edilecek.
3) İşverenden ve çalışandan yapılacak kesinti, her ay çalışanın emeklilik fon hesabına yatırılacak; kıdem ise işveren tarafından belirlenecek bir periyotla yine aynı hesaba aktarılacak.
4) Tamamlayıcı emeklilik sisteminde yapılacak devlet katkısı oranları netlik kazanacak.
5) Tüm fonların yatırım alanları mevzuat ile belirlenecek.
6) Çalışanlar, birikimleri ve kıdemleri ile ilgili tüm takip sürecini kendi hesaplarında izleyebilecek.
7) Kıdem tazminatının emeklilik yaşı gelince veya belirli yıllar çerçevesinde oransal bir tutar olarak alınabileceği bir sistem kurgulanacak.
8) Yeni sistemle beraber çalışan, ister 20 gün ister 10 sene çalışsın, işveren kıdem tazminatı fonuna çalışanın tazminatını yatırmak durumundadır. Böylelikle kıdem tazminatı çalışanın hesabında birikmiş olarak korunacak.
