Akkuyu NGS için büyük önem taşıyan ekipmanlar, Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatom’un mühendislik birimi olan Atomenergomash A.Ş. tarafından üretiliyor.
Atomenergomash, ekipman üretimi çalışmalarını Akkuyu’nun dört güç ünitesi için de sürdürüyor. Üretim süreciyle ilgili bilgi veren Atomenergomash A.Ş. Genel Müdürü Andrei Nikipelov, reaktör ünitesinin büyük boyutlu ekipmanları arasında yer alan ve ekim ayında Akkuyu NGS sahasına teslim edilen 4 adet buhar jeneratörünün yanı sıra, nükleer reaktörün gövdesinin ve reaktör kapağının da üretiminin tamamlandığını açıkladı.
Haziran ayında Atommash Fabrikasında, Akkuyu NGS’nin reaktör gövdesinin hidrolik testlerinin gerçekleştirildiğini hatırlatan Nikipelov, “Test sırasında, reaktör gövdesinde işletim basıncının 1.4 katı büyüklüğünden daha yüksek bir basınç uygulandı. Hidrolik testler hem reaktör gövdesinin baz metalinin ve kaynak yapılan bölgelerinin sağlamlığını hem de ürünün santral için belirlenen hizmet ömrü olan 60 yıllık süre boyunca çalışmaya hazır olduğunu onaylamış oldu” dedi.
Reaktör üretim sürecinin üçte birinin kalite kontrol çalışmalarına ayrıldığını belirten Nikipelov, toplamda 260 kontrol noktası bulunduğunu ifade ederek, Akkuyu NGS’den ve Türkiye Nükleer Düzenleme Kurumu’ndan gelen temsilcilerin 86 ayrı operasyonda yer aldığı bilgisini verdi.
"Üretim süreci hem ürünün ayrı parçalarında hem de kendisinde pek çok farklı teknolojik işlemin gerçekleştirilmesini içeriyor. Temel işlemler arasında kaynak, ısıl işlemi ve daha sonraki mekanik işlem yer alıyor. Reaktör gövdesi üzerinde oldukça fazla miktarda kaynak işlemi ve hassas işlem gerçekleştiriliyor. 54 delikte, yüksek hassasiyetle diş açılması gerekiyor. Reaktör kapağının pimleri dişlere tamamen oturmalı ve sonuç olarak tüm ürünün sızdırmazlığını sağlamalıdır. Ekipman üretiminin teknolojik özellikleri, montaj ve kaynak işlemlerinin doğruluğunu, nükleer santral ekipmanlarının üretimi için geçerli tüm norm ve standartlara uygun davranılmasını ve tamamlanan tüm aşamaların denetim ve kontrollerini içeriyor."
Yaklaşık 3 bin kişinin çalıştığı Atommash’ta özel sorumluluk gerektiren nükleer ekipmanlar konusunda yalnızca kalifiye uzmanların çalışmasına izin veriliyor. Temel uzmanlık dağılımının kaynakçılar, tornacılar ve metal konstrüksiyon montaj ustalarından oluştuğu şirketin mühendislik kadrosunda ise teknoloji ve tasarım mühendisleri bulunuyor. Konuya ilişkin bilgi veren Nikipelov, “Kaynak teknolojileri yetkinliği için endüstri merkezimiz de var. Bu merkez, endüstriyel ve uluslararası gerekliliklere uygun olarak devlet şirketi çalışanlarının yetkinliklerinin geliştirilmesi ve yeni teknolojiler ile çalışma araçlarının araştırılarak uygulamaya sokulmasının yanı sıra, World Skillsmetodolojisine göre Rusya’da ya da uluslararası arenada düzenlenen şampiyonalara hazırlık yapılması amacıyla kuruldu” diye konuştu.
Atomenergomash, sadece Akkuyu NGS için değil, başka nükleer enerji santralleri için de ekipman üretmeyi sürdürüyor. Bangladeş’te bulunan Ruppur NGS ve Rusya’daki Kursk NGS-2 için önemli parçaların üretimi başladı. Şirket önümüzdeki 5 yıl içinde Bangladeş, Türkiye, Finlandiya, Macaristan, Çin ve Mısır’da bulunan Rosatom’un yurt dışı santral projelerine ilişkin olarak 16 reaktör ana ekipmanı ve aynı sayıda buhar jeneratörü seti üretecek.