Türkiye, dünya ekonomilerinin mali suçlarla mücadeleye uyumunu tespit eden Mali Eylem Görev Gücü'nün (FATF)'ın gri listesinden çıktı. Peki, gri listeden çıkmak neden önemli?
Singapur'un iki yıl süreyle üstlendiği dönem başkanlığında bu yıl 23-28 Haziran'da 6'ncısı düzenlenen ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde faaliyet yürüten FATF Genel Kurulu tamamlandı.
OECD'nin açıklamasına göre, FATF Genel Kurulu iki ülkeyi "gri liste" olarak tabir edilen "artırılmış izleme sürecinden" çıkardı.
Genel Kurul, daha önce karşılıklı değerlendirmeler sırasında tespit edilen stratejik karapara aklama ve terörün finansmanıyla mücadelede (AML/CFT) eksikliklerini giderme konusunda kaydettikleri ilerlemeden dolayı, Türkiye ve Jamaika'yı tebrik etti.
Genel Kurul, Türkiye ve Jamaika'nin artık FATF'ın artırılmış izleme sürecine tabi olmayacağına karar verdi.
- Bir hafta süren FATF Genel Kurul toplantılarına 200'ün üzerinde hükümet ve Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, INTERPOL ve Egmont Mali İstihbarat Birimleri de dahil olmak üzere gözlemci kuruluşları temsil eden delegeler katıldı.
FATF'ın kararını duyuracağı Singapur'da bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuya ilişkin açıklama yaptı.
'Program hedeflerine ulaşmamızı kolaylaştıracak'
- Açıklamada, bu sürece katkı sağlayan tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür edilerek, şunlar kaydedildi:
- "Türkiye, terörizmin finansmanı ve kara paranın aklanmasıyla mücadelesini bundan sonra da uluslararası standartlarla tam uyum içinde kararlılıkla yürütecektir. Bu çerçevede, MASAK ve diğer kurumların idari ve teknik kapasitesi daha da güçlendirilecek, gerektiğinde yasal ve idari düzenlemeler aynı hassasiyetle hayata geçirilecektir."
Yılmaz: Uluslararası kaynak girişini hızlandıracak
Bakan Bolat: Politikaların başarılı olduğunun göstergesi
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin uyguladığı ekonomi politikalarının, ülkenin uluslararası alandaki güvenirliliğini ve ekonomik istikrarını pekiştirmeye devam ettiğini vurgulayarak, "FATF tarafından 3 yılda bir açıklanan gri listeden çıkarılmış olmak, uyguladığımız politikaların başarılı olduğunun göstergelerinden biri oldu. Kararlılıkla uyguladığımız politikalar, ihracatta yakaladığımız ivme, ithalatı ve dış ticaret açığını etkili ticaret politikaları tedbirleriyle azaltmamız ve uyguladığımız reformlar ülkemizi her geçen gün daha da ileri taşımakta ve Türkiye'nin küresel ekonomik sistemdeki yerini sağlamlaştırmaktadır" ifadelerini kullandı.
Gri listeden çıkmanın avantajları ne?
Uluslararası yatırım fonlarının büyük bir kısmı yasal düzenlemeler nedeniyle gri listedeki ülkelere yatırım yapamıyor.
Gri listeden çıkış halinde bu fonların Türkiye'ye yatırım yapabilmeleri mümkün olacak.
Ayrıca gri listede yer almanın sınır ötesi işlemlerin kısıtlanması ve kredi alınmasını zorlaştırıcı etkileri de bulunuyor.
Gri listeden çıkmamızla birlikte Borsa'da olumlu seyir yükselecek. IMF araştırmaları gri listeden çıkılmasıyla TL varlıklarının değer kazanacağını ön görüyor.
Sermaye akışının hızlanmasıyla beraber Türk Lirası'nın değerlenmesi enflasyonla mücadelede de büyük etki yaratacak.
Gri listeye neden girmiştik?
Türkiye, 2019 yılında FATF bünyesinde bir değerlendirilmeye tabi tutuldu, bu değerlendirmenin sonucunda eksikler belirlenerek bunların giderilmesi için Türkiye’ye süre verildi fakat bu sürenin sonunda bu eksikler giderilmeyince FATF kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını önleme konusunda eksikleri olduğu gerekçesiyle Türkiye’yi gri listeye aldı.
- 2024 yılının Şubat ayında Türkiye’nin gerekli adımları atma konusunda eylem planını gerçekleştirdiğine karar kılan FATF saha ziyareti gerçekleştirme kararı aldı. Bu karar aslında Türkiye’nin gri listeden çıkarılması için önemli sinyallerden biriydi.
Gri listede hangi ülkeler var?
Türkiye ve Jamaika'nın çıkmasının ardından gri listedeki ülkeler şöyle:
Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Kenya, Mali, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Suriye, Tanzanya, Vietnam, Yemen.
FATF nedir?
Mali Eylem Görev Gücü (Financial Action Task Force – "FATF"), 1989 yılında suç gelirlerinin aklanması, terörizmin finansmanı ve kitle imha silahlarının finansmanının önlenmesi amacıyla, İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (Organization for Economic Co-operation and Development – "OECD") tarafından kurulan bir organizasyondur.
Otuz yılı aşkın bir süre önce G7'nin girişimiyle kurulan Paris merkezli FATF'ın ABD ve Çin'in yanı sıra Avrupa Komisyonu ve Körfez İşbirliği Konseyi'nin de aralarında bulunduğu yaklaşık 40 üyesi bulunuyor.
Grup, gri liste ve kara liste aracılığıyla uyumlu olmayan ülkelerdeki yatırımları caydırarak kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele etmeyi amaçlıyor.
Gri liste tanımlamasından kaçınmak için, FATF üyelerinin önemli bir çoğunluğunun bir ülkenin değerlendirme döneminin başlamasından bu yana yeterli ilerleme kaydettiği konusunda hemfikir olması gerekiyor.