Türk ekonomisinin 2020 hedefleri açıklandı

Ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, 2018-2020 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programı (OVP) açıkladı.

Açıklamadan öne çıkan başlıklar şöyle:

Tüm çalışanlarımıza, tüm ekibe teşekkür ediyorum. Bu süreçte bir ekip olarak çok yoğun bir şekilde çalıştık. Karşınıza özel sektör ve kamu için yol gösterici bir rehber ortaya çıkardık. Ayrıca bu süreçte desteklerini bizden esirgemeyen Sayın Cumhurbaşbakanımıza şükranlarımı sunuyorum.

Sunumda küresel ekonomi, Türkiye ekonomisine kısa bir değerlendirme sonrasında orta vadeli programımızın detaylarını aktaracağım.

İlk olarak küresel ekonomiden başlayalım. Küresel ekonomi 2017'de tekrar hızlandı ve muhtemelen yüzde 3.5 civarında olacak. Göstergeler büyümenin bir miktar daha hızlanabileceğini gösteriyor. Küresel İmalat Sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi son 75 ayın en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. Euro bölgesinde iktisadi faaliyet güçleniyor. Bu, ülkemizin ticareti için olumlu bir sinyal.

2017 yılında sanayi üretimi ve yatırımlarındaki artışta bir toparlanma gözlemliyoruz ve ortalama yüzde 3.9 ticaret hacmi artışı olacağını tahmin ediyoruz.

Küresel enflasyona baktığımız zaman ılımlı bir seyir söz konusu. 2016 yılında özellikle gelişmiş ülkelerde düşük seyreden enflasyon oranları bu yıl bir miktar yükseldi. Euro bölgesi ve Japonya'da enflasyonun hala düşük seyretmesi bu ülkelerin genişletici para politikalarına devam etmelerine imkan sağlamaktadır.

2010-2013 döneminde gelişmekte olan ülkelere toplamda 1.3 trilyon dolar net sermaye girişi gerçekleşirken, takip eden 4 yılda toplamda 1.5 trilyon dolarlık net sermaye çıkışı oldu. Özellikle 2017 yılında bu trend daha da güçlendi. Çin hariç gelişmekte olan ülkelere 138 milyar dolar net sermaye girişi olması bekleniyor.

Petrol fiyatları 2014 yılı ikinci yarısından itibaren ciddi oranda geriledi. OPEC ülkelerinin üretimi kısma kararı ile 2017 yılında fiyatlar 50-55 dolar bandında seyretti. Son günlerde Irak'taki gelişmelerin etkisi ile fiyatlar bir miktar yükselmiş durumda. Bazı OPEC ülkelerinin kısma kararına uymaması, petrol fiyatlarındaki yükselişi sınırlandırıyor.

Küresel risklere baktığımız zaman bu risklerden ilki, Amerikan Merkez Bankası FED'in beklenenden hızlı parasal sıkılaştırmaya gitmesidir. FED üyeleri bu yılın kalanında dahil 1, önümüzdeki yıl ise 3 faiz artışı beklediklerini açıkladılar. Piyasa fiyatlandırmaları 2018 sonuna kadar sadece 2 faiz artırımını yansıtıyor.

Büyüme performansımız son 15 yılda ciddi şekilde arttı.

2020 yılında işsizliğin yüzde 9.6'ya gerilemesini öngörüyoruz.
Enflasyonun yüzde 5'e gerilemesini hedefliyoruz. Cari açığın yüzde 3.9'a gerileyeceğini tahmin ediyoruz.

2019 yılında işsizlik oranının yeniden tek haneye düşmesini ve 2020 yılında yüzde 9.6 oranında gerçekleşmesini öngörüyoruz.

2020 yılında enflasyonun yüzde 5'e, cari açığın milli gelire oranının yüzde 3.9'a gerileyeceğini tahmin ediyoruz. 2020 yılında kamu kesimi borçlanma gelirinin milli gelire oranının yüzde 1.3'e gerilemesini hedefliyoruz.

Fiyat istikrarı için sıkı para politikası sürdürülecektir. Gıda enflasyonundaki oynaklığın azaltılmasına yönelik olarak lisanslı depoculuk hizmetleri artırılacaktır. Toptancı Hal Yasası çıkartılacaktır. Taşıt kullanımında tasarrufa gidilecektir.

Alacak sigortası yaygınlaştırılacak, Bireysel Emeklilik Sistemi gözden geçirilecek.

Faizsiz finansal sistem geliştirilecek, turizm stratejileri yenilenecek.

Eğitimde özel sektörün payının artırılması için ilave tedbirler alınacak. Okul öncesi eğitim yaygınlaştırılacak.

Tematik meslek lisesi uygulamaları yaygınlaştırılacak.

Alacak sigortası yaygınlaştırılacaktır. Altına dayalı tahvil kira sertifikası aracı gerçekleştirilecektir. BES gözden geçirilerek kapsamı geliştirilecektir.

Makro ihtiyati düzenlemeler yapılacaktır. İhracatı artıracağız. E-İhracat stratejisi uygulamaya geçilecektir. Turizmde dönüşüm sağlamak amacı ile stratejimiz yenilenecektir.

Finansman imkanlarının geliştirmesi amacı ile Eximbank'ın ödenmiş sermayesi artırılacaktır. Lojistik merkezler modern işletmecilik ile düzenlenerek ticaret hızlandırılacaktır.

Öğretmen akademisi geliyor
Öğretmenlerimizin niteliklerinin artırılması için öğretmen akademisi kurulacaktır. Mesleki ve teknik eğitimi kurumlarının müfredatı geliştirilecektir. Tematik mesleki ve teknik lise uygulaması yaygınlaştırılacak. Eğitim sisteminde yönetişimin artırılması için bütçe yönetimi geliştirilecektir.
Eğitimde özel sektörün payının artırılması için ilave tedbirler alınacaktır.

İşgücü piyasası etkinliğini artıracağız. İstihdam hizmetleri kişiye özel bir şekilde verilecektir. Özel politika gerektiren istihdamın artırılması için kadınların iş hayatına kazandırılması için çalışmalara devam edeceğiz.

Engellilerin ekonomik ve sosyal hayata kazandırmak için sosyal ve fiziki çalışmalara devam edeceğiz. Ayrıca kayıtdışı istihdamı daha da azaltacağız.

Yüksek katma değerli üretimin yaygınlaştırılması amacı ile Ar-Ge ve yenilik kapasitemizi artıracağız. TÜBİTAK ev enstitüleri yeniden yapılandıracağız. Özel Ar-Ge ve tasarım merkezleri sayısını bine çıkaracağız.

Türkiye Uzay Ajansı kurulacaktır. Genç Girişimci Merkezleri yaygınlaştırılacaktır. Bilgi ve İletişim Teknolojilerini yaygınlaştıracağız.

Yeni nesil erişim şebekelerini yaygınlaştıracağız. Akıllı uygulamalara geçiş hızlandırılacaktır. Yeni teknoloji gelişmelerine hız verilecektir. Kamuda bilgi güvenliği ev tasarruflar artırılacaktır.

Büyük OSB'lerde tasarım merkezleri kurulacaktır. İlaç ve tıbbi cihaz sanayi, savunma sistemleri, bilişim ve haberleşme alanlarına öncelik verilecektir. Petro kimya sektörünü destekleyeceğiz. Yerli marka otomobil destek programı hayata geçirilecektir. Madencilik arama yatırımları artırılacaktır.

Tarımsal üretimin desteklenmesi için verimlilik ve çiftçi geliri düzenlenerek yeniden düzenlenecektir. Su kullanımının etkinleştirilmesi için su kanunu çıkarılacaktır.

Hayvancılıkta üretimin artırılması için kaba yem üretimi ve işlenmesine yönelik altyapı geliştirilecek.

İş ve yatırım süreçlerini iyileştireceğiz. Onay ve işlemler elektronik ortamlara aktarılarak hızlandırılacak. ÇED kararı, yatırımcıların ÇED raporunu eksiksiz olarak tesliminin azami 2 ay içerisinde sonuçlandırılacaktır.

Coğrafi bilgi sistemleri altyapısı tamamlandırılacak. İş ve ticaret uyuşmazlıklarında yatırım, ticaret ve finans konularında mahkemelere ihtisaslaştırma sağlanacak ve yargılama süreleri kısaltılacaktır.

Yeni icra dairesi modeli yaygınlaştırılacak. Elektrik, su telefon gibi borçlar için icra dairesine gidilmeden daha az masrafla ödeme yapılabilmesi sağlanacaktır.

KOBİ'lerin finansmana erişimi kolay sağlamak için kefalet sigortasına imkan sağlamak için düzenlemeleri yapacağız.

Kamuda yeni kurum kurulması sınırlandırılacaktır. Büyükşehir belediyelerinde personelin uzmanlaşmasına yönelik program olacaktır.

Kamuda insan kaynağının kalitesinin artırılması için taşradaki uygulama etkinliği geliştirilecektir. Performans değerlendirmesi yapılacak ve sonuçlar kamuoyuyla paylaşılacaktır.

Güvenlik güçlerinin teknik kabiliyet kapasitesi artırılacaktır.

Kişi başına milli gelir hedefleri
OVP'ye göre 2017 sonunda 10 bin 579 dolar olarak beklenen kişi başı milli gelir, 2018 sonunda 11 bin 409 dolar, 2019 sonunda da 12 bin 100 dolar olacak.
Kişi başı gelirin 2020 sonunda ise 13 bin doların üzerine çıkması bekleniyor.

İşsizlik oranının bu yıl yüzde 10,8, gelecek yıl yüzde 10,5, 2019'da yüzde 9,9 ve 2020'de yüzde 9,6 olması bekleniyor.

Cari açık/GSYH'nin bu yıl yüzde 4,6, gelecek yıl yüzde 4,3, 2019'da yüzde 4,1, 2020'de yüzde 3,9 olacağı tahmin ediliyor.

Yeni Orta Vadeli Program'a (2018-2020) göre, bu yıl sonunda ihracatın 156,5 milyar dolar, 2018'de 169 milyar dolar, 2019'da 182 milyar dolar, 2020'de 195 milyar dolar; ithalatın 2017'de 222 milyar dolar, 2018'de 237 milyar dolar, 2019'da 253 milyar dolar, 2020'de 272 milyar dolar olarak gerçekleşmesi bekleniyor.

"2018 yılına ilişkin olarak hedefimiz 65 milyar 924 milyon lira bütçe açığı olacak ve milli gelire oranı da yüzde 1.9 olacak. 2018 yılı bütçesi büyümeyi destekleyecek. 2018 yılı bütçesi Türkiye'nin karşı karşıya olduğu riskleri yönetecek bir görünüme sahip. İmalat sanayi sektöründe özel sektör yatırımlarını teşvik edecek çalışmalara devam edeceğiz. Esnafımıza, çiftçimize verdiğimzi kredi destekleri artarak devam edecek.

2018 yılı bütçesi kolay bir bütçe değil, 2016 yılında aldığımız kararların 2018 yılında yönetilmesi son derece önemli. 2018 yılında bizim 2017 yılına göre gelecek sene harcamalarımız 89 milyar lira artacak, faiz giderlerimiz de 14.2 milyar lira artacak. Dolayısıyla buradaki harcamalarımıza rağmen milli gelirin yüzde 1.9 seviyesinde tutmayı hedefliyoruz. Yukarı yönlü harcama baskılarını yönetebilmek için birtakım tedbirler aldık, alacağız."

Binek otomobile yeni vergi
Binek otomobillerin motorlu taşıtlar vergisi önümüzdekİ seneden itibaren yüzde 40 artırılacak.