Terörün yaraları 10 milyara sarılacak

Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde önümüzdeki 10 yıl devam edecek kalkınma ve yatırım hamlesi hayata geçiyor. Diyarbakır'daki “Doğu ve Güneydoğu Yatırım Destek Hamlesi Tanıtım Programı"nda konuşan Başbakan Binali Yıldırım, bölgeye özel teşvikler, destekler ve hibeler sunacaklarını anlattı. İlk etapta terörden zarar gören 7 il ve ilçe merkezinin yeniden imarı için 10 milyar liralık yatırım yapılacağını açıklayan Yıldırım, önümüzdeki 10 yıl boyunca bu yatırımların süreceği bilgisini vererek, söz konusu bölge için toplam 16 milyar liralık kaynak ayrıldığını dile getirdi. Devletin 62 milyar lira yatırım yapacağını açıklayan Yıldırım, özel sektörün yatırımlarıyla birlikte bu rakamın 4 yılda 140 milyar lirayı geçeceğini bildirdi.

Paketin detaylarını da paylaşan Yıldırım, bölgedeki 23 ili beş ana cazibe merkezi olarak kümelediklerini anlattı. Yıldırım, şöyle konuştu: “Buralara yatırım yapacaklara yatırım yerini tamamen bedava veriyoruz. Yapacağı işe göre ihtiyacı olan fabrikayı da devlet yapıp teslim edecek. Özel sektör sabit yatırım için para harcamayacak. Bu fabrikaları da sembolik bir rakamla uzun vadeli olarak bu yatırımcılara kiraya vereceğiz. Bu 23 il içerisinde her yıl 8 ilin her birinde 10 tane fabrika kuracağız. Bu da senede 80 fabrika demektir.Fabrika başına 200-800 kişilik istihdam olacak. Bu da ortalama 40 bin istihdam anlamına geliyor. Makine ve teçhizat için de 0 faizli kredi verilecek. Teminat desteğini de kredi garanti fonundan karşılayacağız... Bu destekler (işletme kredisi) 2027 yılına kadar devam edecek. Bir yıl ödemesiz, dört yıl vadeli ve sabit ana para ödemesi şeklinde olacak. Beş yıl, beş yıl... Üretim tesislerini Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya nakletmek isteyenlere de taşıma desteği veriyoruz, Kurumlar Vergisi'nden istisna getiriyoruz."

Yıldırım, bölgedeki genel istihdam ile ilgili ise, "Dört yılda 800 bin vatandaşımıza iş aş vereceğiz. Toplam nüfustaki payı yüzde 16. 12 milyon nüfus yaşıyor. Her yıl 200 bin ilave iş alanı oluşacak" dedi. Bölge için bir başka istihdam alanının da çağrı merkezleri olduğunu belirten Yıldırım, “Çağrı merkezleri maliyeti düşük iş alanlarıdır. Bu 23 ilimizde çağrı merkezlerinde istihdam edeceğimiz kapasite 20 ila 25 bin kişi olacak" ifadelerini kullandı.

Başbakan Yıldırım, terörden zarar gören şehirleri tamamen yenileyeceklerini de dile getirdi. Buna göre Doğu ve Güneydoğu'daki 23 ilde yapılacak toplam konut sayısı 67 bin olacak. Terörden zarar gören 7 bölgede ise 36 bin konut yapılarak, hak sahiplerine teslim edilecek. Konut sahiplerinin imar süresince kirada olacağını ve kiralarını da devletin ödeyeceğini söyleyen Yıldırım, “Bu şehir ve ilçelerin imarları için Diyarbakır'a 1.9 milyar lira, Şırnak'a 3,5 milyar lira, Hakkari'ye 2,5 milyar lira, Mardin'e 1.8 milyar lira kaynak ayırdık" dedi. Yıldırım, vatandaşların zararlarını da ödeyeceklerine dikkat çekerek, eşya kayıpları için 255 milyon liralık ödeme yapılacağını açıkladı.

Tarım ve hayvancılığın gelişmesi için ise 3.7 milyar liralık yatırım yapacaklarını ifade eden Yıldırım, “Sulanabilir tarım arazilerini artıracağız. Silvan Barajı'nı yapacağız... Bu sulamayla 3.7 milyarlık tarım gelirlerinde artış olacak. İçme suyu yatırımlarımızı da tamamlıyoruz. 260 milyon metreküplük su temini var. 781 kilometre dağıtım, su dağıtım hattı döşeyeceğiz. Günlük 450 metreküplük suyu arıtacak tesisler yapacağız."

Yatırım destek paketiyle ulaştırma, sağlık ve altyapı yatırımları da bölgede artıyor. GAP için 475 km, DAP için 400 km'lik demiryolu yapılacak. Cep telefonu kapsaması artacak. Bunun yanında sağlık alanında ise 24 ilde 100 adet ağız ve diş sağlığı merkezi kuruluyor. Sağlık çalışanlarına 3.800 lojman ve hekim evi yapılacak. Devlet hastaneleri, ilçe hastaneleri, 112 acil, fizik tedavi, kalp sağlığı, madde bağımlılığı merkezi ve sağlık ocaklarının da hızla tamamlanacağı bölgeye, ilk etapta 35 milyon liralık tıbbi cihaz gidecek.

23 il'e 67 bin yeni konut inşası
Terör mağdurlarının konutları bitene kadar kiralar devletten
255 milyon TL kayıp eşya ödemesi
Karayolları için 8,5 milyar lira
Her yıl 8 şehire 10 yeni fabrika
Yatırım yapana bedava arsa, anahtar teslim fabrika, faizsiz kredi, alım garantisi
4 yılda 800 bin kişiye istihdam
23 ilde kurulacak çağrı merkezlerinde 25 bin kişiye iş
Sulanabilir alanın %55'i için 5.5 milyar liralık yatırım
6.900 km'lik elektrik üretim hattı 2.700 km'lik doğalgaz hattı
Toplam 1.640 yatak kapasiteli 15 yeni hastane
Üretim tesislerini bölgeye nakledeceklere taşıma desteği ve Kurumlar Vergisi muafiyeti