Sahte dolar alarmı: Bu panik gerçek mi sanal mı

Cabir Turğut
Şahin Şen
04:0029/11/2024, Cuma
G: 29/11/2024, Cuma
Yeni Şafak
Arşiv
Arşiv

Piyasada para sayma makineleri ve ATM’lerin saptayamadığı sahte dolar olduğu iddiası vatandaşları, döviz bürolarını ve bankaları tedirgin etti. Merkez Bankası şüpheli banknotların tespiti için yazılımcılarla çalışma başlattı. Döviz Büroları Derneği, telaffuz edilen 600 milyon dolar rakamının abartılı olduğunu açıkladı. Para sayma makineleri 1-2 hafta içinde güncellendiğinde sahte dolar miktarının daha net anlaşılacağı kaydediliyor.

Yurt içi piyasalar son günlerde sahte dolar endişesiyle çalkalanıyor. Yurt dışında basılan sahte dolarların Türkiye'de dolaşıma sokulmaya çalışıldığı iddia edildi. 2011 yılından önce tedavüle giren bazı 50 ve 100 dolarlık sahte banknotların bankamatik ve para sayma makinelerinden bile geçebildiği belirtildi. Öyle ki bankaların birçoğu riske girmemek için eski tarihli 50 ve 100 dolarlık banknotları artık kabul etmiyor. Personele "50 ve 100 dolarlara dikkat edin" uyarısı gönderen bankalar, sahteleri tespit eden para sayma makinelerini tek tek güncelliyor.


BANKALAR İLE DÖVİZ BÜROLARI DOLAR ALIMINI KISMEN DURDURDU

Kapalıçarşı'da ve ülke genelinde döviz büroları da alarma geçti. Bürolar dolar alımlarını kısmen durdururken, banknotlarla ilgili iş yerlerine uyarı broşürleri asıldı. Piyasaya ilk sahte paraların Güneydoğu sınırından geldiği, olayın turizm merkezlerinde patlak verdiği ve en büyük vakalardan birinin Antalya'da yaşandığı ifade ediliyor. Toplam meblağın 600 milyon dolar olabileceği ileri sürülüyor.


TEKNOLOJİK ALTYAPI YENİLENİYOR

Sahte dolar vakalarına karşı teyakkuzda olan Merkez Bankası (MB), Türkiye Bankalar Birliği, (TBB) Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yanı sıra döviz büroları ve yazılımcılarla koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürütüyor. Yeni Şafak'ın edindiği bilgiye göre; Merkez Bankası yazılımcılarla yeni bir teknolojik altyapı üzerinde çalışıyor. Teknik hazırlıkları tamamlanan yazılımla birlikte sahtekârlık yöntemlerinin kodlaması yapılarak dolandırıcılık vakalarının önüne geçilecek. Merkez Bankası, sahte unsurları tespit edip Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aktaracak. Yazılım güncellemesinin ardından stoklardaki dövizin makinelerden geçirilmesi sonucu sahte olan tutarın büyüklüğü belli olacak. Güncellemeler sonucunda işin renginin birkaç hafta içerisinde ortaya çıkacağı konuşuluyor. Sahte dolar paniğinin gerçek mi, sanal mı olduğu o zaman netleşecek.


EN BARİZ FARK KÂĞIT VE HOLOGRAM

Konuştuğumuz döviz büroları yetkilileri, doların en ayırt edici iki özelliğinin kâğıt ve hologram farklılığı olduğuna dikkat çekiyor. Kalpazanların bu iki özelliği taklit etmiş olabileceği tahmin ediliyor. Yeni yazılımla, dolardaki sahte unsurların tespiti daha kolay olacak. Sahte dolar tedirginliğiyle ilgili Merkez Bankası ve Türkiye Bankalar Birliği’nden peş peşe açıklamalar geldi. Her iki kurum da "banknot sahteciliğiyle mücadele" adına gerekli kontrollerin yapıldığını vurguladı.


MERKEZ, BİLİRKİŞİ RAPORU GÖNDERDİ

Merkez Bankası duyusunda, "Son günlerde piyasada sahte yabancı banknot dolaşımının arttığına dair haberlere konu olan sahte efektifler, adli mercilerce bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla tarafımıza gönderilmiştir. Söz konusu sahte efektiflere dair bankamızın hazırladığı bilirkişi raporları, adli mercilerin yanı sıra bankacılık sektörünün uyarılmasını teminen TBB ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) ile paylaşılmıştır. Bunun yanında teknolojik altyapıda sahteciliğe karşı tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmeler yapılmıştır" ifadeleri kullanıldı.


Mehti Şeren

Ortada dolaşan rakamlar asılsız

Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) Başkanı Mehti Şeren ise Kapalıçarşı’da sahte banknot iddiaları ile ilgili basın açıklaması yaptı. Şeren, "Sahte para konusunda söylentilere dayanılarak panik havası oluşturuluyor. Sahte dolar iddiaları söylenilen rakamlar tamamen asılsız. Sahte dolar iddiaları miktar çok az, olanlar da makinelerde tespit ediliyor" dedi. Türkiye'deki tüm illerde döviz bürolarına "Lütfen elinizde bir sahte para varsa bizimle paylaşın" şeklinde mesaj attığını anlatan Şeren, konuyla ilgili kimseden geri dönüş olmadığı söyledi.


GEREKLİ GÜNCELLEME YAPILIYOR

Türkiye Bankalar Birliği’nden yapılan açıklamada da son günlerde piyasada sahte döviz banknotlarının dolaşımının arttığına dair haberlerin yer aldığına dikkat çekilerek, şunlar kaydedildi: "Kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır. Bankacılık sektörü, ilgili kamu kurumlarıyla yakın iş birliğinde, ekonomik faaliyetin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde devam etmesi, müşterilerin hak ve menfaatlerinin korunması ve sahte dövizle etkin mücadele için gerekli çalışmaların kısa sürede tamamlanması amacıyla hassasiyetle çalışmaktadır."




#Sahte dolar
#piyasa
#merkez bankası
#araştırma
#aktüel
#ekonomi