Anne ve babasından maaş alan yetim kız çocuk evlendiğinde 24 maaş tutarında evlilik parası alıyor. Dul memur eşi ise yeniden evlenirse 12 aylık 'çeyiz parası' alıyor.
Sosyal güvenlik sistemi vefat eden sigortalıların geride kalanlarını koruyan düzenlemeler içeriyor. Bunlardan en önemlisi ise ölüm ve yetim maaşı diye tarif edilen ödemeler. Bu ödemeleri alan eşler ve kız çocukları için ayrıca evlenme ödeneği de bulunuyor.
Sabah'ın sosyal güvenlik uzmanı Faruk Erdem'in yazısına göre, çeyiz parası olarak da olarak bilinen bu ödenek 4A'lı ve Bağ-Kur'lu anne veya babasının vefatı nedeniyle yetim maaşı alan kız çocuklarına veriliyor.
- Kız çocukları evlendiklerinde yetim maaşları kesiliyor. Bu kesilen maaşın 2 yıllık tutarı yani 24 maaş kadar olan miktar kız çocuğuna evlendiğinde toptan peşin olarak ödeniyor. Para sadece bir kez veriliyor. Yani kız çocuğu bu parayı daha önce almış ise ikinci evliliğinde tekrar verilmiyor. Ödenek için mutlak surette başvuru yapmak gerekiyor.
Bunun için de 5 yıllık bir süre sınırı da var. Evlenme yardımı alan kız çocuğu eğer eşinden dolayı sağlık yardımı alamıyorsa, 2 yıl boyunca hastanelerde sağlık hizmeti de alabiliyor.
- Dul eşlerin de evlilik yardımından yararlanabilmesi imkânı bulunuyor. Yani eşi ölen bir kadın ya da erkek dul maaşı alırken tekrar evlenirse kendisine de 'çeyiz parası' ödeniyor. Bunun için bazı şartlar gerekiyor. 5510 sayılı İş Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008'den önce, Emekli Sandığı kapsamında olan kişilere evlenme ikramiyesi Emekli Sandığı Kanunu'na göre verilmekteydi.
- Bu yasanın 90. maddesi, "Evlenmeleri sebebiyle dul ve yetim aylığı kesilen eş ve kız çocuklarla anaya bir defaya mahsus olmak üzere almakta oldukları dul veya yetim aylıklarının 12 aylık tutarı evlenme ikramiyesi olarak ödenir" hükmünü taşıyor.
Bu hükme göre erkekler de evlilik ikramiyesine hak kazanıyor. Dolayısıyla 1 Ekim 2008 öncesi Emekli Sandığı Kanunu'na göre çalışan kamu görevlisi sigortalının hak sahibi eşi eğer dul maaşı alıyorsa, bugün evlendiğinde 12 maaş tutarında evlenme ikramiyesi alabiliyor.
Burada erkek ya da kadın ayrımı yapılmıyor. Evlilik 12 aydan önce biter ise maaşın yeniden bağlanması için 12 ayın beklenmesi gerekiyor.