Hedefi büyüttük

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2020-2022 dönemini kapsayan Yeni Ekonomi Programı’nı (YEP) dün Ankara’da açıkladı. “Değişim Başlıyor” ana temasıyla hazırlanan YEP’te büyüme, enflasyon, istihdam, dış ticaret dengesi ve kamu maliyesi kalemlerine ilişkin hedeflerde ciddi iyileşmeler var. Hızlanan ekonomik denge yeni programdaki hedeflere yansıtıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı yeni YEP’e göre Türkiye; geçen yıl yaşadı kur saldırısının etkilerini ortadan kaldırmaya çalıştığı 2019’u küçülmeden yüzde 0,5 büyümeyle kapatacak ve sonraki 3 yılda yüzde 5'er büyüyecek şekilde hedef belirlendi.

İŞSİZLİK VE ENFLASYONDA TEK HANE HEDEFİ YAKIN

Yeni Ekonomi Programı'nda enflasyon hedefleri, 2019 için yüzde 12, 2020 için yüzde 8,5, 2021 için yüzde 6, 2022 için yüzde 4,9 olarak duyuruldu. Bu yıl için yüzde 12,9 olması beklenen işsizliğin ise kademeli olarak düşürülerek 2022’de yüzde 9,8’e düşürülmesi hedefleniyor. Yeni Ekonomi Programı'nda bütçe açığının GSYH'ye oranı konusunda da iddialı hedefler var. Açığın GSYH’ya oranı 2019 ve 2020’de yüzde 2,9, 2021’de yüzde 2,5 ve 2022’de ise yüzde 1,5’e çekilmesi hedeflendi.

POTANSİYELİMİZE HEP GÜVENDİK

Önümüzdeki üç yılı kapsayan YEP’i açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, YEP'in ilk yılını tamamladıklarını ve bir yıllık performansın sonunda programı revize ederek, ikinci yılın başlangıç vuruşunu yaptıklarını belirtti. Albayrak, 2019-2020 yıllarını "dengelenme dönemi" olarak adlandırdıklarını anımsattı. Albayrak, tarihin en büyük iki kur saldırısı, küresel piyasalardaki türbülanslar, Avrupa ekonomisinde küçülme gibi gelişmelerin yaşandığı zor bir dönemde dengelenme hedeflerinin başarıyla uygulandığını ve felaket senaryolarıyla toplumda hakim kılınmaya çalışılan saldırı döneminin yaşandığını söyledi. Albayrak, Türkiye’nin potansiyeline ve sahip olduğu altyapıya her zaman güvendiklerine dikkat çekti.

ÇOK ZOR BİR SÜRECİ GERİDE BIRAKTI

Doğru hamleler sonucu kötümserliğin yerini günün ilk ışıklarıyla iyimserliğe bırakacağına hep inandıklarını dile getiren Albayrak, “Yaşanan kur ataklarının ardından büyük bir resesyon ve 'Türkiye küçülecek' beklentilerine rağmen kuvvetle muhtemel yıl sonunu pozitif büyümeyle kapatmaya hazırlanıyoruz. Türkiye yeni bir ekonomik hedefe geçiyor. Bunu tüm paydaşlar olarak anlamamız lazım. Bir üst lige çıkmak istiyorsak tüm paydaşlar olarak bu değişimi gerçekleştirmeliyiz. Çok zor bir süreci milletimiz ve paydaşlarımızın sayesinde geride bıraktık. Oluşturulmak istenen panik havasını dağıttıktan sonra yeniden kolları sıvıyoruz” dedi.

DOLARİZASYONA KARŞI TEDBİR SETİ

Belirlenen hedefler doğrultusunda kredi kanallarının açılmasını sağlayacaklarına değinen Albayrak, şöyle devam etti: “Kredi kanallarının açılmasını sağlayacaklarını vurgulayan Albayrak, “Dolarizasyona karşı tedbir setini devreye alacağız. BIST'de yeni oluşturulacak alternatif ürünler, Omnibus ile Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) piyasasının uluslararası teminat özelliği getirilmesi başta olmak üzere, hisse senedi piyasasında hisselerin gruplandırılarak yatırımcının kolay seçiminin sağlanması, halka açılmanın vergi indirimleriyle derinleştirilmesi, döviz piyasasının kurulmasıyla birlikte ilave tedbirler getirilmesi önümüzdeki süreçteki önemli planlarımız arasında yer alıyor.”

ÖZEL TÜKETİMDE ARTIŞ BEKLİYORUZ

Enflasyonda hem TÜFE hem de ÜFE'de beklentilerin çok ötesinde performans ortaya koyduklarına işaret eden Albayrak, tüketimde dipten dönüşü oldukça kısa sürede gerçekleştirdiklerini ve yılın ikinci yarısında ertelenen özel tüketimde de ivmelenme beklediklerini vurguladı. Albayrak, tüketim talebinde daralma ve yatırımlarda erteleme gibi gelişmelere rağmen ihtiyatlı para ve maliye politikalarından taviz vermediklerini söyledi.

İlk YEP’teki hedeflerin %75’i tamam
YEP çerçevesi içinde 112 maddeden oluşan eylem planı hazırladıklarını hatırlatan Berat Albayrak, “112 maddenin 53'ünün 2019, 26'sının 2020 ve 33'ünün 2021'de hayata geçirileceğini takvime bağlamıştık. Şu anki durumda Eylül 2019 itibarıyla 53 eylemin yüzde 40'ını yani % 75,3'ünü hayata geçirdik” dedi.
Hal Yasası kısa sürede çıkarılacak
Gıda enflasyonuyla mücadele kapsamında gıda üretimini artırmak için sulama yatırımları yapılacağının bilgisini veren Albayrak, sebze-meyve fiyatlarında dönemsel dalgalanmaların önlenmesi amacıyla sera yatırımlarının teşvik edileceğini ifade etti ve Hal Yasası ile Perakende Yasası'nı en kısa sürede çıkarılacağını söyledi.
Vergi reformunda kararlıyız
Bu yıl bütçe dengesinde hedefin biraz üzerinde kalındığına işaret eden Albayrak, “Vergi adaleti sağlayacak, çok kazanandan çok, az kazanandan daha az vergi alınmasının önünü açacak ve gelirleri artıracak, uluslararası uygulamaları örnek alan bir vergi reformuyla ilgi adımları atmaya başlıyoruz" diye konuştu.
Varlık Fonu yatırımlarda rol alacak
İstanbul Finans Merkezi’ne ortak olan Türkiye Varlık Fonu’nun bu tür yatırımlara devam edeceğine de işaret eden Albayrak, “Varlık Fonu, petrokimya, madencilik ve yerli kaynağa dönük enerji üretimi alanları başta olmak üzere özel sektör iş birliklerinde sabit sermaye yatırımlarında daha etkin rol oynayacak” dedi.

Bir üst lige çıkmak istiyoruz

Bakan Albayrak, “Çok zor bir süreci milletimiz ve paydaşlarımızın sayesinde geride bıraktık. Oluşturulmak istenen panik havasını dağıttıktan sonra yeniden kolları sıvıyoruz. Yaşanan kur ataklarının ardından büyük bir resesyon ve 'Türkiye küçülecek' beklentilerine rağmen Türkiye yeni bir ekonomik hedefe geçiyor. Bunu tüm paydaşlar olarak anlamamız lazım. Bir üst lige çıkmak istiyorsak tüm paydaşlar olarak bu değişimi gerçekleştirmeliyiz.

Etkisini daha güçlü hissedeceğiz

İTO Başkanı Şekib Avdagiç, Türkiye'nin yeni bir ekonomik modele geçmesi gereğinin, iş dünyasının dinamik kesimlerinin bir süredir sıklıkla dile getirdikleri bir alan olduğunu söyledi. Avdagiç, "İşsizliğe yönelik yeni bir teşvik paketi, hal yasası ve vergi reformu konuları da programdaki önemli başlıklar arasında. Türkiye'yi sürdürülebilir ve sağlıklı bir büyümeye taşıyacak irade beyanı ortaya konuldu. Kredi kanallarının açılması için alınan tedbirlerin de etkisini daha güçlü hissedeceğimiz bir süreç başlıyor" dedi.
Sürdürülebilir büyüme için olumlu

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, Yeni Ekonomi Programı'nın en önemli tarafının enflasyonla mücadele ve orta vadede tek haneli rakamın hedeflenmesi olduğunu belirtti. Bahçıvan, "Bu alanda yakalanacak olan başarının getireceği finansal istikrar dönemiyle birlikte, yeniden nitelikli ve sürdürülebilir bir büyüme hedefine dönülmesini olumlu buluyoruz" dedi. Bahçıvan, sanayiciler açısından en önemli ve olumlu buldukları bir diğer hedefin ise "cari açığın azaltılmasına yönelik nitelikli yatırımlara destek verileceğinin bir kez daha ve kararlılıkla açıklanması" olduğunu bildirdi.
Hedeflere aynı kararlılıkla destek

TİM Başkanı İsmail Gülle, 85 bin mal ve 5 bin hizmet ihracatçısıyla Yeni Ekonomi Programı hedeflerinin gerçekleşmesine sürdürülebilir katkıyı, ticaret diplomasisinin saha temsilcileri olarak aynı kararlılıkla devam ettireceklerini vurguladı. Gülle, "Türkiye ekonomisinin sahip olduğu güçlü bağışıklık sistemi ve ekonomi yönetiminin etkin, isabetli tedbirleri ile 2 yıl süreceği öngörülen dengeleme-disiplin döneminin bir yılda tamamlanması ve ekonomide değişimin başlaması çok önemli" dedi.
Gerçekçi tedbirler ortaya koyuldu

TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yeniden yüksek büyümenin hedeflenmesinin özel sektöre heyecan ve moral verdiğini belirterek, programın, geleceği daha net görmelerini ve ekonomik aktiviteye ivme sağlayacağına inandığını söyledi. Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti: "Planlanan adımların ekonomide bir sıçrama tahtası işlevi göreceğini, böylece güçlü ve istikrarlı büyüme sürecine geçiş sağlayacağını düşünüyoruz. YEP'te sorunlar doğru tespit ve teşhis edilerek, gerçekçi tedbirler ortaya koyulmuş."
Güven ve istikrara katkı sağlar

ATO Başkanı Gürsel Baran, YEP'in son yıllarda ekonomide sağlanan gelişmeleri daha sağlam bir zemine taşıdığını belirterek, "Yeni program güven ve istikrara katkıda bulunacak, Türkiye'yi 100'üncü yılında yeni hedeflerine taşıyacaktır" dedi. Döviz kurlarındaki spekülatif artışla ekonomide sorunlar yaşandığını anımsatan Baran, "Dengelenmeye yönelik alınan tedbirler ve disiplin uygulamaları sürecin büyük sıkıntılara yol açmadan atlatılmasını sağladı. YEP ile ekonomide gelecek 3 yılımız için büyüme tercihinin yapıldığını görüyoruz" değerlendirmesinde bulundu.