Hükümet vergi sisteminde modernleşmeyi ele alırken, başta trafik olmak üzere, para cezalarının gelirle orantılılığı masaya yatırıldı. Bir diğer değişiklik, trafik cezalarının araç bedeline endekslenmesi olabilir. Mevcut durumda hız sınırını ihlal eden aracın 500 bin lira ya da 5 milyon lira olması fark etmiyor. Kesilen ceza 915 lira. Benzer şekilde vergi usul cezasında küçük işletme ile büyük işletmeye aynı tarife uygulanıyor. Bu eşitliğin cezaların caydırıcılığını azalttığı belirtiliyor.
Avrupa’da bazı ülkelerde uygulanan ‘gelire göre ceza’ sistemi gündeme geldi. Hükümet, vergi sisteminde modernleşmeyi ele alırken, para cezalarının da gelire orantılı belirlenmesi masaya geldi. Edilen bilgilere göre, trafik cezaları başta olmak üzere para cezalarının gelire orantılı belirlenmesi tartışılıyor. Düzenleme ile geliri düşük olana düşük, yüksek olana yüksek tutarda ceza kesilmesi ön görülürken, trafik cezalarının da araç bedeline endekslenebileceği belirtiliyor.
CAYDIRICILIK GETİRİR
Zengin ve dar gelirli arasındaki ceza eşitsizliğinin önüne geçilmesi planlanan gelişme ile ilgili üst düzey kaynaklar konuya ilişkin “Avrupa’da birçok ülke gelire oranlı ceza sistemi uyguluyor. Türkiye’de de bu sistemin hayata geçirilmesi zor değil. Kırmızı ışıkta geçen ya da hız ihlali yapan 500 bin liralık bir aracın sahibi de 5 milyonluk aracın sahibi de yaklaşık 1000 TL para cezası ödüyor. Bu da cezaların caydırıcılığını tartışmaya açıyor. Yine aynı şekilde küçük bir işletme ile büyük ölçekli bir işletme vergi usul cezasında aynı cezayı alıyor. Bazı alanlarda yapısal reformlar yapılarak bunların önüne geçilebilir” ifadelerini kullandı.
BİRÇOK ÜLKE BU SİSTEMİ UYGULUYOR
Finlandiya, İngiltere ve İsviçre gibi ülkelerde bazı cezalar ihlali yapan kişinin gelir seviyesine göre belirleniyor. Örneğin İngiltere’de otoyolda hız sınırını aşan bir kişiye, haftalık gelirinin 1,5 katı tutarında ceza yazılıyor. Finlandiya’da geçtiğimiz aylarda iş adamı Anders Wiklof'a, 50 kilometre hız sınırı bulunan yolda arabasıyla 82 kilometre hızla gittiği için yaklaşık 121 bin avro trafik cezası yazıldı. Aynı iş adamı 2018'de 63 bin 680 avro para cezasına çarptırılmış ve 2013'te de 95 bin avro ödemek zorunda kalmıştı.
