İş yerini kapatmak zorunda kalan esnafın işsizlik maaşı almasını sağlayacak olan Ahilik Sandığı uygulaması, hesap çalışmaları sonuçlanmadığı için ertelendi. Erteleme kararının ardından 2020’de yürürlüğe girmesi beklenen düzenlemede, “kaç yıl prim ödenirse maaş bağlanacak, maaş bağlamada diğer şartlar ne olacak” gibi konuların henüz açıklığa kavuşmadığı öğrenildi.
Torba tasarıya eklenen maddeyle, Esnaf Ahilik Sandığı’nın yürürlüğe giriş tarihi 1 Ocak 2018’den 1 Ocak 2020’ye ertelenmişti. Milliyet'te yer alan habere göre başta esnafın ödeme güçlükleri nedeniyle ertelenen düzenlemede, mevzuat açısından da mutabakata varılamadığı kaydedildi. Buna göre işsizlik maaşı için primlerin kaç yılda ödeneceği, işçi ve memurlarda olduğu gibi asgari kaç yıllık prim yatırmayla maaş bağlanacağı, hangi durumlarda esnafın maaşa hak kazanacağı, hangi kapanma nedenine ne kadar maaş alınacağı gibi konuların henüz netleşmediği belirtildi.
PRİM KESİLECEK
Belirtilen konularla ilgili ikincil düzenlemelerin çıkması bekleniyor. Esnaf Ahilik Sandığı kapsamına Türkiye’deki bütün Bağ-Kur’luların kapsama alınması planlanıyor. Sandık ile İşsizlik Fonu’daki gibi tartışmalara neden olan bir yapı kurulmayacağı, her esnafın ödediği primin karşılığını anlamasının planlandığı belirtiliyor.
Düzenleme ile 4A’lı işçilerin belli şartlar altında süreli olarak yararlanabildiği işsizlik maaşından esnafın da yararlanması planlanıyor. 4B’li (Bağ-Kur’lu) esnafın işini kaybettiğinde bir süre maaş almasına dayanan Ahilik Sandığı düzenlemesi ile esnaftan sandık primi kesilecek. Devletin de belli oranda destek vermesiyle sandıkta primler birikmeye başlayacak. Maaş alacak esnaf için son dönemde belli bir süre Bağ-Kur’lu olarak çalışma ve faaliyetinin sona ermesi gibi şartlar aranacak. Hangi şartlarda iş yerlerini kapatanlara işsizlik maaşı ödeneceği ise, yönetmelikle belli olacak. Maaş miktarları kesilen prim oranına göre artacak ya da azalacak.
Düzenleme 1 Ocak 2018’de başlayacaktı. Ancak yapılan değişiklikle sandık uygulaması 1 Ocak 2020’ye ertelendi.
6 ayda 52 bin dükkan kapandı
2018’in ilk 6 ayında toplam 127 bin 815 esnaf ve sanatkar işletmesi açılırken, 52 bin 987 işletme kapandı. En fazla iş yeri açılışı ve kapanışı büyük şehirlerde gerçekleşti. 2018 yılının ocak ve haziran ayı arasında esnaf ve sanatkarların en fazla iş yeri açtığı meslek kolları, 12 bin 588 ile büfe, bakkal ve market işletmeciliği, 10 bin 986 ile lokantacılık, yemek ve içecek sunumu faaliyetleri, 7 bin 14 ile kahvehane, kıraathane ve çay ocağı işletmeciliği, 5 bin 876 ile şehirler arası yük taşımacılığı, 5 bin 273 ile servis aracı işletmeciliği, 4 bin 725 ile tezgahlar ve pazar yerleri vasıtasıyla yapılan ticaret ve 3 bin 470 ile minibüs işletmeciliği oldu.
