Enflasyon takıldı kaldı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ekimde yüzde 2,88 ile beklentilerin hafif üzerinde artarken, yıllık bazda yüzde 48,58'e geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi de (Yİ-ÜFE) aylık yüzde 1,29, yıllık yüzde 32,24 seviyesinde gerçekleşti. Böylece TÜFE, yıllık bazda Temmuz 2023'ten, Yİ-ÜFE de Mart 2021'den bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Enflasyon, Temmuz 2023'te yüzde 47,83, üretici fiyatları da Mart 2021'de yüzde 31,2 olarak hesaplanmıştı.

EĞİTİMDE YILLIK YÜKSELİŞ %93,66

Ana harcama grupları itibarıyla bakıldığında, ekimde bir önceki aya göre ulaştırmada yüzde 0,54, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,04 azalış görüldü. Aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 14,32 ile giyim ve ayakkabı olarak hesaplandı. Ekimde geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup, yüzde 26,14 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, geçen yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grubun yüzde 93,66 ile eğitim olduğu belirlendi. Kira tavan zam oranını belirleyen 12 aylık TÜFE ortalaması da yüzde 63,47'den yüzde 62,02'ye düştü.

MALİYET YÖNLÜ BASKI HAFİFLEDİ

Enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, "Toplumsal refahı artırmak amacıyla uyguladığımız ekonomi programı ile dezenflasyon sürecinin önümüzdeki dönemde daha da güçlenmesini ve tek haneli enflasyon hedefimize ulaşmayı hedefliyoruz" dedi. Son 5 ayda yıllık enflasyondaki azalışın 27 puana yaklaştığını vurgulayan Cevdet Yılmaz, şöyle devam etti: "Ekim ayı enflasyonunda gıda fiyatlarının etkisi hissedilirken, sezon geçişinin de etkisiyle taze meyve ve sebze grubunda fiyat artışları yaşanmıştır. Bununla birlikte tüm geçici etkiler arındırıldığında, çekirdek enflasyon göstergelerindeki aylık değişimler bir önceki aya kıyasla azalmış, yıllık enflasyon düzeyleri gerilemiştir. Ayrıca yurt içi üretici fiyatlarındaki gidişat, tüketici fiyatları üzerindeki maliyet yönlü baskının giderek hafiflediğini göstermektedir."

KATILIKLARIN GİDERİLMESİ ZAMAN ALIYOR

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemesinin, hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli olduğunu belirtti. Geçen ay yıllık enflasyonun mayısa göre 26,9 puan gerileyerek yüzde 48,6 olduğuna işaret eden Şimşek, temel mallarda yıllık fiyat artışının yüzde 28,5, ataletin yüksek olduğu hizmetlerde ise yüzde 69,8 olarak gerçekleştiğini bildirdi. Şimşek, şunları kaydetti: "Özellikle geriye dönük fiyatlama davranışının yüksek olduğu kira ve eğitim grubunda yıllık artışlar enflasyondaki düşüşü sınırlandırıyor. Katılıkların giderilmesi zaman alıyor ancak bu konudaki gelişmeler olumlu. Ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemesi, hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli."

Zam şampiyonu taze sebzeler

Tüketici fiyatları bazında ekimde aylık en fazla fiyat artışı yüzde 24,98 ile taze sebzelerde (patates hariç) meydana geldi. Taze sebzeleri yüzde 20,2 ile kadın giyim, yüzde 17,31 ile çocuk giyim izledi. Ekimde fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 14,14 ile erkek giyim, yüzde 12,79 ile taze meyveler, yüzde 10,97 ile ilaçlar yer aldı. Aylık bazda en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 19,06 ile evcil hayvanlarla ilgili ürünlerde gerçekleşti. Bunu, yüzde 13,9 ile hava yoluyla yolcu taşımacılığı, yüzde 8,25 ile kara yoluyla şehirler arası yolcu taşımacılığı ve yüzde 6,13 ile dizel otomobiller takip etti.