Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ağustos ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ağustosta aylık yüzde 2,47 arttı. Aylık TÜFE’deki yükselişte 2 yıl aradan sonra konutlarda yapılan doğal gaz zammı etkili oldu. Yıllık enflasyon ise 61,78'den yüzde 51,97'ye gerileyerek, son 12 ayın en düşük seviyesine indi.
TÜİK verileri; Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nde de (Yİ-ÜFE) düşüş ivmesinin sürdüğünü gösterdi. Üretici fiyatları ağustosta aylık bazda yüzde 1,68 seviyesinde gerçekleşti. Yıllık üretici fiyatları artışı ise yüzde 35,75 olarak hesaplandı. Böylelikle yıllık üretici enflasyonunda 40 ayın en düşük seviyesi görüldü. Ağustosla birlikte yıllık üretici fiyatlarının tüketici enflasyonu altındaki seyri 14’üncü aya ulaştı.
Enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Dezenflasyon belirginleşiyor. Yıllık enflasyon son 3 ayda 23,5 puan gerileyerek yüzde 52 gerçekleşti. Geçici unsurların da etkisiyle aylık enflasyon ağustosta yüzde 2,5, yönetilen-yönlendirilen fiyatlar hariç ise yüzde 1,4 gerçekleşti. Aylık gıda enflasyonu 4 yıl sonra negatif oldu" dedi. Gelecek dönemdeki beklentilere de dikkati çeken Şimşek, şunları kaydetti:
"Güçlenen finansal istikrar, ekonomideki dengelenme ve beklentilerdeki iyileşmenin etkisiyle son çeyrekte aylık enflasyonun ana eğiliminde düşüş bekliyoruz. Böylece yıl sonunda enflasyonun tahmin aralığında gerçekleşmesini öngörüyoruz." Orta Vadeli Program'da 2024 sonu enflasyon tahmini yüzde 38 olarak belirlenmişti.
Eğitim sezonuna girilmesiyle birlikte ağustosta, yıllık bazda en yüksek artış yüzde 120,81 ile eğitim grubunda yaşandı. Yıllık enflasyonda eğitimi yüzde 101,49 ile konut, yüzde 67,70 ile lokanta ve oteller izledi. Ağustosta geçen yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grubun, yüzde 28,96 ile ulaştırma olduğu görüldü. Ana harcama grupları itibarıyla ağustosta bir önceki aya göre en çok azalan ana grup yüzde 1,1 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu. Ağustosta aylık bazda artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 11,84 ile yine eğitim olarak hesaplandı. Doğal gaz zammının da etkisiyle eğitim grubunu aylık yüzde 8,51 ile konut grubu izledi. Konutun ardından yüzde 4,46 ile alkollü içecekler ve tütün geldi.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun ağustos ayına ayına ilişkin enflasyon oranlarını açıklamasıyla konut ve işyeri kira artış oranları da belli oldu. Buna göre, konut ve işyeri kiralarına 12 aylık ortalama üzerinden artış yapılacak. Açıklanan ağustos ayı enflasyon verisiyle birlikte kira ve işyerlerine uygulanacak tavan zam oranı da yüzde 64,91 olarak netlik kazandı. Normal şartlarda TÜFE verilerine göre hesaplanan kira artış oranları, hükümet tarafından getirilen uygulama sonrasında son 2 senedir yüzde 25'le sınırlandırılmıştı. Temmuz ayı itibarıyla bu sınır kalktı ve sözleşme yenileyecek olan kiracılar, TÜFE üzerinden zam yapacak.
Tüketici fiyatları bazında ağustosta en fazla fiyat artışı yüzde 43,20 ile üniversite eğitiminde, en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 13,54 ile taze meyvelerde görüldü. Geçen ay üniversite eğitimi fiyat artışını, yüzde 41,56 ile hava yolu ile yolcu taşımacılığı, yüzde 38,58 ile şans oyunları izledi. Ağustosta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 27,64 ile şehir gazı ve doğal gaz, yüzde 17,9 ile demir yolu ile şehir içi yolcu taşımacılığı, yüzde 11,43 ile çay ve diğer demlendiren içecek çeşitleri yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 13,54 ile taze meyvelerde gerçekleşti. Bunu, yüzde 8,71 ile patates ve bazı yumru bitkiler, yüzde 6,27 ile sebze, yüzde 5,61 ile kümes hayvanları eti, yüzde 2,37 ile kuzu eti takip etti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, enflasyonda elde edilen pozitif sonuçların refah seviyesi üzerindeki etkilerinin görülmeye başlanacağını bildirdi. Gıda fiyatlarının gerilemesi, döviz kurundaki ılımlı seyir ve yurt içi talebin artış hızının yavaşlamasının aylık enflasyonun düşük gelmesinde etkili olduğunu ifade eden Yılmaz, "Açıklayacağımız güncellenmiş OVP ile piyasada rekabeti artıracak politikalar vasıtasıyla enflasyon üzerindeki ataleti kırmayı ve dezenflasyonun reel ekonomi üzerindeki maliyetini hafifletmeyi amaçlıyoruz" dedi.