Enerjide 1 milyon ton eşdeğer petrol tasarrufu sağlandı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye'nin Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 2023'e kadar 10,9 milyar dolar yatırım gerçekleştireceğini belirterek, "2017 ve 2018 yıllarında tüm sektörlerde yaklaşık 1,2 milyar dolar yatırımla yaklaşık 1 milyon ton eş değer petrol (TEP) enerji tasarrufu sağladık. 2023'e kadar birincil enerji tüketimimizdeki yaklaşık yüzde 14 azalma ile sera gazı salımında da 66 milyon ton karbondioksit azalımı sağlamış olacağız" dedi.

Dönmez, 10. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı'nın açılışında yaptığı konuşmada, enerji verimliliği ve kaynakları etkin kullanmanın ulusal ekonomiler üzerindeki baskıyı azaltan en önemli faktörlerden biri olduğunu söyledi.

Türkiye ekonomisinin son 16 yılda yıllık ortalama yüzde 5 büyüdüğünü dile getiren Dönmez, enerji talebinin de benzer şekilde arttığını aktardı.

Dönmez, Türkiye'nin son 2 yıldır enerjideki ithal girdi oranını azaltmak ve öz yeterliliğini sağlamak için dev bütçeli yatırımları hayata geçirdiğini belirterek, "Milli Enerji ve Maden Politikası kapsamındaki çalışmalar sonucunda geçen yıl sonu itibarıyla yerli kaynaklardan elektrik üretiminde yüzde 50 bandını yakaladık. Bu yılın ilk çeyreğinde ise bu rakam yüzde 60 seviyesine ulaştı." bilgisini paylaştı.

"Kaynaklarımızı heba edecek kadar zengin miyiz"

Türkiye'nin enerjide kaynak zengini olmadığını anımsatan Dönmez, ekonomik büyümeyi sağlıklı bir şekilde devam ettirmek için artan enerji talebinin maliyet etkin bir şekilde karşılanması gerektiğini vurguladı.

Dönmez, enerji kaynaklarının verimli kullanımının oldukça önemli olduğuna dikkati çekerek, "Ülkemizin enerji yoğunluğu, yani bir birim gayri safi milli hasıla için tüketilen enerji miktarı, 0,12. OECD ülkelerinde bu rakam 0,11. Avrupa Birliğinde ise bu rakam 0,09. Kaynaklarımızı bu kadar heba edecek kadar zengin miyiz?" diye sordu.

Enerji verimliliğinin en temiz yerli ve milli kaynak olduğunun altını çizen Dönmez, şöyle devam etti:

"Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 2023'e kadar 10,9 milyar dolarlık yatırım yapacağız ve 2033'e gelindiğinde 30 milyar dolar tasarruf edeceğiz. 2023'e kadar birincil enerji tüketimimizdeki yaklaşık yüzde 14 azalma ile sera gazı salımında 66 milyon ton karbondioksit azalımı sağlamış olacağız. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı kapsamında 2017 ve 2018’de hayata geçirdiğimiz pek çok konuda somut ilerlemeler kaydettik. Planımızın uygulamaya geçmesiyle 2017 ve 2018 yıllarında tüm sektörlerde yaklaşık 1,2 milyar dolar yatırımla yaklaşık 1 milyon TEP enerji tasarrufu sağladık. Kamu binaları için 2023 sonuna kadar yüzde 15 verimlilik sağlama hedefini belirliyoruz. Çalışmamızda nihai aşamaya geldik. Diğer yandan kamuda enerji performans sözleşmelerinin yapılmasını sağlayan kanun geçtiğimiz yıl yürürlüğe girdi. İnşallah ikincil mevzuatı da haziran ayında yayımlamak üzere çalışmalarımıza devam ediyoruz. Kamu binalarımızın verimlilik dönüşümü için Dünya Bankası ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız ile birlikte 200 milyon dolar bütçeli projemizin ilk fazına bu yıl başlıyoruz. Proje kapsamında 30 milyon dolar tutarında Enerji Performans Sözleşmeleri ve yaklaşık sıfır enerjili binalar, ısı pompası gibi maliyet etkin yeni teknoloji uygulamalarımız da olacak. Ayrıca, yıllık asgari 500 TEP enerji tüketimi olan sanayi tesislerinde en az yüzde 20 oranında enerji tasarrufu sağlayacak projeler beşinci bölge teşviklerinden ve verimlilik yatırımlarına ilişkin makine ve teçhizat alımlarında vergi muafiyetlerinden yararlanmaya devam edecek."

Enerji verimliliğinin sadece yatırımlardan oluşmadığına işaret eden Dönmez, "Sanayide verimlilik dönüşümüne ayrı bir önem veriyoruz ve bu değişimi sanayicimize ek bir külfet getirmeden yapmaya gayret ediyoruz." dedi.

"Isı piyasası mevzuatı hazırlanıyor"

Dönmez, binalarda enerji verimliliğinin sağlanması için Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bankalar ve sektör çatı kuruluşu olan İZODER Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği ile bir çalışma yürüttüklerini de kaydetti.

Bu çalışma ile maliyetlerin asgariye indirildiği, süreçlerin kolaylaştırıldığı ve uygulama kalitesinin denetim altına alındığı bir kampanyayı gelecek haftalarda kamuoyuyla paylaşacaklarını açıklayan Dönmez, "Binalarımızın A ve B sınıfı enerji kimlik belgesine sahip olmaları için bu yönde teşvikler uyguluyoruz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yapılan düzenlemeyle bu kimlik belgesine sahip binalar için kullandırılacak kredi miktarlarında artış sağlandı. Kentsel dönüşüm kapsamında bankalarda kullanılacak kredilerde de ilave faiz desteği getirildi." diye konuştu.

Bakan Dönmez, Türkiye'nin ayrıca ısı piyasası mevzuatı konusundaki teknik çalışmaların bu yıl içerisinde tamamlanacağını bildirdi.

Danimarka ile bu yönde bir iş birliği çalışması yürütüldüğünü aktaran Dönmez, "İstanbul, Ankara, İzmir ve Erzurum için bölgesel ısıtma fayda-maliyet analizlerini gerçekleştirdik ve gördük ki yatırımlar her bölgede ekonomik olarak uygulanabilir. Diğer taraftan, ilk defa ülkemizin 2030'a kadar ısıtma ve soğutma talebini belirleyeceğiz. Çalışmalarımız bittiğinde bir kilometre kare çözünürlükte ülkemiz ısı talebi haritasını kamuyla paylaşacağız. 2019 ve 2020 yıllarında daha da hızlanarak tüm hedefleri ayrı ayrı takip ediyor ve gerçekleştiriyor olacağız" değerlendirmesinde bulundu.