Başbakan Binali Yıldırım'ın hafta sonu Diyarbakır'da açıkladığı "Doğu ve Güneydoğu Yatırım Destek Hamlesi Tanıtım Programı" içerisinde en fazla yer tutan alanlardan biri enerji oldu. Doğu ve Güneydoğu'daki 23 şehirde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı idaresinde, toplam 6 milyar 870 milyon lira değerinde enerji yatırımı gerçekleştirilecek.
Enerjinin altı farklı alanına yapılacak bu yatırımlar arasında, toplam 7,3 hektometreküplük depolama hacmine sahip 25'ten fazla baraj ve gölet bulunuyor. Söz konusu baraj ve göletlerin tamamlanması için 2,9 milyar lira harcanacak.
Gelecek dört yıl içinde petrol arama çalışmalarına da ağırlık verilecek. Bu dönemde, Türkiye Petrolleri'nin (TP) söz konusu illerde 2020'ye kadar yapacağı petrol ve doğalgaz arama faaliyetleri için 876 milyon lira kaynak ayrılacak. Bu yatırımlar, ağırlıklı olarak petrol aramalarına yönelik kullanılacak.
Program kapsamında, doğalgaz iletim ve dağıtım hattı ile ham petrol boru hattı yatırımlarının tamamlanması için ise 361 milyon lira harcanacak.
Söz konusu dönemde, Doğu ve Güneydoğu bölgesindeki 23 şehrin elektrik iletim ve dağıtım çalışmalarına da hız verilecek. Bu kapsamda, bölgede elektrik iletim ve dağıtım hizmetleri için toplam 2 milyar 733 milyon liralık kaynak ayrılacak.
Bu miktarın, 1,5 milyar liralık kısmı Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) tarafından bölgedeki iletim hatlarının onarım,bakım ve yenileme çalışmaları için harcanacak.
Bölgedeki iki elektrik dağıtım şirketi de toplam 1 milyar 233 lira yatırım gerçekleştirecek. Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak illerinde dağıtım hizmeti veren Dicle Elektrik Dağıtım AŞ (Dicle EDAŞ) 876 milyon lira, Bitlis, Hakkari, Muş ve Van illerine elektrik götüren VanGölü EDAŞ da 357 milyon lira yatırım yapacak.
GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan da hükümetin Doğu ve Güneydoğu illerini kapsayan yatırım programını desteklediklerini belirtti.
İstihdam ve refahın olduğu yerde terörün barınamayacağını ifade eden Arslan, "Teşvik kapsamındaki illerde doğalgaz kullanımı yaygınlaşacak. 750 bin doğalgaz abonesi bulunan bu illerde hedef, 1,5 milyon aboneye ulaşmak. Teşvik kapsamına giren 23 ilin 19'unda doğalgaz dağıtım şirketleri faaliyetlerini sürdürüyor. Bu illerde doğalgaz dağıtım şirketlerimiz tarafından bugüne kadar yaklaşık 1 milyar lira şebeke yatırımı gerçekleştirildi." dedi.
Arslan, Tunceli ve Ağrı'da doğalgaz dağıtımı için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) her il için 6'şar yatırımcının yeterlilik başvurusunda bulunduğunu ve en kısa sürede bu illere doğalgaz arzının sağlanacağını anlattı.
Doğalgaz dağıtım sektörünün bölgedeki istihdama da katkı sağlayacağına dikkati çeken Arslan, şunları kaydetti:
"Doğalgazın ulaştığı bölgelerde, özellikle organize sanayi bölgeleri ve çevresinde faaliyet gösteren sanayi tesislerinin maliyetleri gözle görülür şekilde düşmektedir. Bu sayede, tesislerin rekabet gücü artmaktadır. Doğalgaz dağıtım sektörü olarak yatırım ortamının güçlendirilmesi için üstümüze düşen görevi yapacağız ve yatırımları artıracağız. Hükümetimizin doğalgazı tüm illerimize ulaştırma hedefi bulunmaktadır. Enerji Bakanlığı'nın bu hedefi sadece il merkezleriyle sınırlı değil, geçtiğimiz yıl alınan kararlar ile 10 bin ve 20 bin nüfus üzerindeki büyük ilçelere de doğalgaz kullanımının sağlanmasını da içermektedir. Doğalgazın bu bölgelerde yaratacağı konfor ve tasarrufun yanında, üreticilerin bu bölgelere tesisler kurması, istihdam ve yaşam kalitesi anlamında bölgelere yüksek katma değer sağlayacaktır. Bu yıl için sektör olarak yaklaşık 1 milyar liranın üzerinde yatırım hedefimiz var. 2022 yılına kadar 6 milyar lira yatırım yapacağız."
Dicle EDAŞ yetkilileri ise bölgede kayıp-kaçağı engellemek ve elektrik arızalarına olabildiğince hızlı müdahale edebilmek için bir otomasyon altyapı sistemi geliştirdiklerini söyledi.
Bu sistemi hizmet verdikleri bazı bölgelerde devreye almaya başladıklarını ifade eden yetkililer, 300 mühendisin üzerinde çalıştığı altyapı otomasyon sistemi için uluslararası bir yazılım firmasıyla iş birliği içinde olduklarını anlattı.
Bu sistemin, Türkiye ve Avrupa'nın en büyük elektrik otomasyon sistemi olacağını belirten yetkililer, "Sistemin, bölgedeki kayıp-kaçağın önlenmesi için çok faydalı olacağını düşünüyoruz. 2020'ye kadar 1 milyar liranın üzerinde yatırım hedefimiz var. Ayrıca bu bütçeden sokak aydınlatmaları için de önemli bir pay ayrılacak. Bu aydınlatma yatırımları ile sokaklarımızı ışıl ışıl yapacağız." ifadelerini kullandı.