Borsa İstanbul, satış işlemi yapan yatırımcıya para ödeme süresini iki günden bir güne düşürmek için hazırlıklara başladı. Yatırımcıların fonlarına 24 saat içinde erişmesini sağlayarak işlem hızını artıracak yeni uygulama, finansal okuryazarlığa da katkı sunacak.
Borsa İstanbul'da satış işlemi yapan yatırımcıya para ödeme süresini iki günden bir güne düşürmek için hazırlık yapılıyor. T+2’den T+1’e geçme" olarak bilenen yönteme geçişi mümkün kılmak için araştırma ve çalışmalara başlandı. Orta Doğu ve Avrasya bölgesinde finans merkezi olma yolunda büyük adımlar atan Türkiye, küresel borsalardaki dönüşümü yakından takip ediyor. Arjantin, Kanada, Meksika ve ABD'nin T+1 ödeme döngüsüne başarıyla geçmesi, diğer ülkelerde de gündem konusu oldu. Uzmanlar, bu değişiklikle işlemlerin hızlanacağını belirtirken, yatırımcıların da portföylerini yeni dinamiklere göre düzenlemesi gerektiğine işaret ediyor.
24 SAAT İÇİNDE FON HESAPTA
Borsada T, işlem yapılan zamanı, "+" simgesi de işlem sonrası gereken ek gün sayısını ifade ediyor. Örneğin, T+1'de satış gerçekleşen pay senedinin fonu ertesi iş günü hesaba yansırken, T+2'de satılan pay senedinin fon karşılığı iki iş günü sonrasında hesaba ekleniyor. Satış işlemlerinde, fonun hesaba bir gün erken gelmesi borsanın devir hızını artırırken, bireysel borsa yatırımcısının T+1 ödeme sürecinde hızlı fiyat değişikliğine hızlı uyması gerekecek.
2 GÜN UZUN BİR SÜRE
T+1 ve T+2 bakiye, borsada işlem hızı için büyük önem arz ediyor. Para nakil işlemlerinin dakikalar içerisinde gerçekleştiği günümüz finans dünyasında, pay senedi yatırımcıları T+2 engeline takılıyor. Küresel piyasalarda özellikle mevsimsel yaz saati uygulaması dolayısıyla bazı borsalar arasında anlık zaman farkı 12 ila 18 saate kadar çıkabiliyor. Ancak, T+1 sistemi satışın yapıldığı zamandan azami 24 saat sonra yatırımcının fona erişip, bulunduğu borsadan en uzak zaman diliminde bulunan başka bir pay piyasasında işlem yapmasına zaman tanıyor. Bu zaman zarfı ABD doğu saatinden 16-18 saat ileride olan Avustralya ve Yeni Zelanda finans merkezleri de dahil alış, satış, transfer yapabilmek için yeterli süreyi sağlıyor.
FİNANSAL OKURYAZARLIK DAHA KIYMETLİ OLACAK
HİNDİSTAN AYNI GÜNÜ DENİYOR
- Hindistan, 2023 başında T+1 yerleşim sistemine geçti. Mart 2024'te ise Menkul Kıymetler ve Borsa Kurulu (SEBI), T+0 yerleşim sisteminin ilk aşamasını başlattı. Menkul kıymet satışının anında gerçekleştiği T+0, hisse senedi nakit piyasaları için mevcut T+1 sistemiyle paralel yürütülecek. Yerel perakende piyasası T+0 yerleşimine hızla adapte olurken, kıyı dışı yatırımlar, kısıtlı para birimi finansman gereksinimleri nedeniyle T+1 rejimini tercih ediyor.
SİNGAPUR TEMKİNLİ
- Singapur Para Otoritesi (MAS) ise, ülkenin T+1 yerleşim döngüsünü benimseme potansiyelini değerlendirmek amacıyla Merkezi Mevduat (CDP) ve mevduat acenteleriyle görüşmelere başladı. Ancak katılımcılar, özellikle uluslararası işlemlerde karşılaşılabilecek operasyonel zorluklar nedeniyle bu geçişe sıcak bakmıyor. Sektör temsilcileri, MAS ve CDP’den, daha temkinli ve kademeli bir yaklaşım benimsemelerini istiyor.
