ABD ekonomisi rotasını arıyor

ABD'de yarın yapılacak başkanlık seçimlerinden kimin zaferle çıkacağı dünyanın en büyük ekonomisinin geleceğini de belirleyecek. Cumhuriyetçi Donald Trump'ın başkan seçilmesi ekonomide radikal değişimler yaşanmasına, Demokrat Hillary Clinton'ın galip gelmesi ise statükonun devam etmesine yol açacak. Skandallarla geçen kampanya sürecinde çok farkedilmese de başkanlık için yarışan Clinton ve Trump'ın seçim vaatleri birbirinden keskin çizgilerle ayrılıyor. Bu durum ekonomi politikaları içinde geçerli. Eski Dışişleri Bakanı Clinton, Obama yönetiminin orta sınıf odaklı politikalarını sürdürmeyi önerirken, emlak milyarderi Trump, “Amerikayı yeniden muazzam yapmak" için ekonomide köklü değişiklere gidilmesini savunuyor. İki adayın ekonomi politikalarındaki büyük farklılıklar, seçim sonuçlarının hem ABD hem de dünya ekonomisi açısından kritik rol oynacağına işaret ediyor.

Clinton ve Trump'ın ABD ekonomisini özellikle uzun vadede derinden etkileyecek politikalarının başında vergi reformları geliyor. Hemen her başkanlık seçiminde olduğu gibi ABD'nin çarpık vergi sistemini basitleştirmeyi ve adilleştirmeyi taahhüt eden iki adayın bunun için öngördükleri reformlar ise oldukça farklı. Clinton, adil bir vergi sistemi için zenginlerin daha fazla vergi ödemesi gerektiğini belirterek, yılda 5 milyon dolar ve üstünde gelir elde eden zenginlere yönelik vergi oranının yüzde 39,6'dan yüzde 43,6'ya yükseltilmesini öneriyor. Clinton'ın bu önerisi, şu an yüzde 10'dan başlayarak yüzde 15, yüzde 25, yüzde 28, yüzde 33, yüzde 35 ve yüzde 39,6'a kadar yükselen vergi oranlarına tabi tutulan yedi gelir dilimine bir yenisinin eklenmesi anlamına geliyor. Eski First Lady, yılda 1 milyon dolar ve üzerinde kazancı olanların en az yüzde 30 gelir vergisine tabi tutulmasını da istiyor.

Diğer taraftan Trump, vergilerin azaltılmasının ekonomiyi canlandıracağı teziyle gelir vergisi dilimlerinin ve bunlara karşılık gelen vergi oranlarının yediden üçe indirilmesi teklif ediyor. Ayrıca, şu an yüzde 35 olan kurumlar vergisinin yüzde 15'e çekilmesini öneren Trump, bunun Amerikalı şirketlerin daha düşük vergili ülkelere taşınmasını önleyeceğini ve taşınanların geri dönmesini sağlayacağını öne sürüyor. Trump, buna ilaveten, Cumhuriyetçilerin uzun zamandır karşı çıktığı veraset vergisinin tamamen kaldırılmasını planlıyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşlarından Brookings ve Urban enstitülerinin iş birliğiyle kurulan Vergi Politikası Merkezi'nin analizlerine göre, Clinton'ın vergi politikaları önümüzdeki 10 yıl içinde vergi gelirlerini 1,1 trilyon dolar artıracak. Trump'ın vergi reformu ise 9,6 trilyon dolarlık gelir kaybına yol açacak. Bu doğrultuda Trump'ın başkan seçilmesinin ülkenin bütçe açığını sürdürülemeyecek seviyelere çıkararak, yeni bir finansal krize yol açabileceği konuşuluyor.

Federal asgari ücret ise Clinton ve Trump arasındaki farklılıkların en aza indiği konu başlığı olmaya aday. Demokrat Clinton, saat başına 7,50 dolar olan federal asgari ücretin 12 dolara çıkarılmasını teklif ediyor. Trump ise birçok konuda olduğu gibi asgari ücret konusunda da çelişkili açıklamalarda bulundu. Asgari ücret artışının eyalet yönetimlerine bırakılması gerektiğini savunan Cumhuriyetçi adayın en güncel teklifi ise federal asgari ücretin 10 dolara çıkarılması.