Koronavirüs salgını dolayısıyla hükümetin esnafın yaşadığı mali kayıpların telafisi için sağladığı gelir kaybı, ciro kaybı, kira ve sigorta prim destekleri, tam kapanma döneminde de sürecek. Bu kapsamda yaklaşık 1 milyon 161 bin esnafın 12 milyar TL tutarındaki kredi geri ödemesinin ertelenmesi bekleniyor.
Covid-19 nedeniyle 2020 yılından bu yana dünyanın birçok ülkesinde üretim ve tedarik zincirleri olumsuz etkilendi, ticari faaliyetler küresel ölçekte zarara uğradı. Hükümet, pandemi döneminde de esnafı yalnız bırakmadı. Pandemi sürecinde esnafı yalnız bırakmayan hükümet, 133 meslek koluna Gelir Kaybı Desteği ile 3 milyar TL ödedi. İşyerleri kira olan 160 bin 65 kişiye 3 ay süreyle büyükşehirlerde aylık 750 TL diğer şehirlerde aylık 500 TL olmak üzere toplam 250 milyon 518 bin 870 TL tutarında kira desteği sağlandı. Esnaf ve sanatkârların Halkbank’a olan ve 1 Ocak 2021-30 Haziran 2021 döneminde vadesi dolacak olan kredi geri ödemeleri için de 6 aylık erteleme yapıldı. Bu kapsamda yaklaşık 1 milyon 161 bin esnaf ve sanatkârın toplam 11,9 milyar TL tutarındaki kredi geri ödemesinin öteleneceği öngörülüyor.
BAŞVURULAR SÜRÜYOR
Esnafa salgın döneminde verilen söz konusu destekler tam kapanma döneminde de devam edecek. Bu kapsamda, lokanta, restoran, kafe, kıraathane ve spor salonu gibi birçok alanda 1500 lira sigorta prim desteği mayıs sonuna kadar devam edecek. Gelir kaybı desteği, kira desteği ve ciro kaybı desteğinde başvuru süreçleri de sürüyor. Söz konusu destekler için son başvuru tarihi 30 Nisan olarak belirlenmişti. Pandeminin Türkiye’de başladığı 2020 yılının Mart ayından itibaren Ekonomik İstikrar Kalkanına hayata geçiren hükümet, Gelir Kaybı Desteği, Kira Desteği ve Ciro Kaybı Desteği’ni hayata geçirdi. Bu kapsamda esnafa destek konusunda şu adımlar atıldı:
160 BİN ESNAFA KİRA YARDIMI
133 meslek kolunda 3 ay süreyle aylık bin lira olarak sağlanan Gelir Kaybı Desteğinden 1 milyon 33 bin 589 kişi yararlandı. 133 meslek koluna 3 milyar TL ödendi. İşyerleri kira olan 160 bin 65 kişiye ise 3 ay süreyle büyükşehirlerde aylık 750 TL diğer şehirlerde aylık 500 TL olmak üzere toplam 250 milyon 518 bin 870 lira kira desteği sağlandı. Ciro Kaybı Desteği kapsamında yiyecek ve içecek sektöründe faaliyet gösteren 6 bin 798 işletmeye 73 milyon 297 bin 105 lira destek verildi. Lokanta, restoran, kafe, kıraathane ve spor salonu gibi birçok alanda bin 500 TL ile sigorta Prim desteği verildi. Söz konusu destek Mayıs sonuna kadar devam edecek. Esnafa verilen gelir kaybı desteği, kira desteği ve ciro kaybı desteğinde başvuru süreçleri de Nisan sonuna kadar devam edecek.
GERİ ÖDEMELERE KOLAYLIK GELDİ
456 bin 238 esnaf ve sanatkârın Halkbank’a olan ve 1 Nisan 2020-30 Haziran döneminde vadesi dolacak olan toplam 3 milyar 397 milyon TL tutarındaki kredi geri ödemesi 3 aylık ertelemeye tabi tutuldu. 371 bin 858 esnaf ve sanatkârın Halkbank’a olan ve 1 Temmuz 2020-30 Eylül 2020 döneminde vadesi dolacak olan toplam 2 milyar 286 milyon TL tutarındaki kredi geri ödemesi için de 3 aylık erteleme yapıldı. Halkbank’a olan ve 1 Ocak 2021-30 Haziran 2021 döneminde vadesi dolacak olan kredi geri ödemeleri için de 6 aylık erteleme imkânı sağlandı. 11,9 milyar TL tutarındaki kredi geri ödemesinin öteleneceği öngörülüyor.
GEÇMİŞ BORÇLARA YAPILANDIRMA
Esnaf ve sanatkârların pandemi koşulları nedeniyle kredi ve kefalet kooperatiflerine olan gecikmiş borçları için TESKOMB tarafından yapılandırma imkânı sağlandı. Böylelikle nakit akışları olumsuz etkilenen ticaret insanına geri ödeme kolaylığı sağlandı. Geri ödeme kolaylığından, yaklaşık 30 bin esnaf ve sanatkâr yararlandı. Bu kapsamda, 650 milyon yapılandırıldı. 1 Ocak 2020-31 Aralık 2020 döneminde 984 bin 937 esnaf ve sanatkâra toplam 42,6 milyar TL tutarında Hazine faiz destekli kredi kullandırıldı. Pandeminin Türkiye’de ilk ortaya çıktığı 11 Mart 2020 tarihinden 5 Şubat 2021 tarihine kadar 760 bin 71 esnaf ve sanatkâra ise Esnaf Destek Paketi kapsamında Hazine faiz destekli ve uygun geri ödeme koşullarına sahip yeni işletme kredisi desteği verildi. Bu kapsamda 18,8 milyar lira tutarında kredi kullandırıldı.
