Avrupa Birliği (AB), Almanya, Fransa ve İngiltere, ABD’nin 5 Kasım’da yürürlüğe girecek İran yaptırımlarına karşı ortak açıklama yaptı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ve İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt’ın imzacılar arasında bulunduğu yazılı açıklamada taraflar, ABD’nin geri çekildiği İran nükleer anlaşmasının önemine vurgu yaptı. Anlaşmanın, “küresel nükleer silahlardan arınma çalışmalarının temelini oluşturduğu” savunulurken, aynı zamanda Avrupa’nın, bölgenin ve tüm dünyanın güvenliği için kilit öneme sahip olduğu kaydedildi.
AVRUPALIYI KORUYACAĞIZ
Ortak açıklamaya imza atan devletler amaçlarının, “İran ile yasal yollardan ticaret yürüten Avrupalı ekonomik aktörleri korumak” olduğuna dikkat çekti. Açıklamada “İran ile finansal kanalların açık tutulacağı” ifade edilirken, “İran ile doğal gaz ve petrol ihracatının da sürdürüleceği” belirtildi.
POMPEO’YA TEPKİ
Açıklamada “ABD’nin Kapsamlı Ortak Eylem Planı’ndan (JCPOA) çekilmesi nedeniyle İran’a tekrar yaptırım uygulama kararından derin üzüntü duyuyoruz” denildi. AB ülkelerinin tepkisi, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun konuyla ilgili açıklamasından sonra geldi. Pompeo, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının 5 Kasım’da yürürlüğe gireceğini, ancak sekiz ülkenin geçici olarak bu yaptırımlardan muaf olacağını belirtti.
ALTERNATİF ÖDEME SİSTEMİ
Söz konusu sekiz ülkenin isimlerini açıklamayan Pompeo, Avrupa Birliği üyesi 28 ülkenin ise bu muafiyet kapsamında olmadığını belirtti. AB geçtiğimiz ay ABD’nin 5 Kasım’da İran’a karşı uygulamaya başlayacağı yeni yaptırım rejimine takılmamak için Swift’e alternatif bir ödeme sistemi oluşturmayı planladığını açıklamıştı.
- Swift uyarı yapacak
- ABD’nin İran yaptırımlarının ilk dilimi 7 Ağustos’ta devreye girmişti. ABD yaptırımların can alıcı ikinci dilimini ise yarın uygulamaya başlayacak. Bankacılık işlemlerinde özellikle uluslararası işlemlerde döviz cinsinden elektronik fon transferi standardını sağlayan bir kod sistemi olan Swift, Pazartesi günü İran bankacılık sistemi ile ilişkilerinin kesilmesi konusunda uyarı yapacak. Yaptırımlar; nakliye, gemi inşaat, finans ve enerji alanlarını kapsıyor. Aralarında büyük bankaların, petrol ihracatı şirketlerinin ve gemi deniz taşımacılığı şirketlerinin de bulunduğu 700 birey, tüzel kişilik, gemi ve uçağa yaptırım gelecek.
