Doğu Akdeniz bir taraftan askeri gerilimlerle gündeme gelirken, diğer taraftan da kritik diplomatik görüşmelere sahne oluyor. Doğu Akdeniz'in en uzun kıyı hatlarına ev sahipliği yapan Türkiye ve Mısır uzun süredir istihbarat seviyesinde görüşmeler gerçekleştiriyor. Türkiye ve Mısır'ın yapacağı 'deniz yetki sınırlandırma' anlaşmasının Yunanistan'ın Doğu Akdeniz'deki bütün tezlerini bitireceğini söyleyen uzmanlar, "Mısır parlamentosu, bu anlaşmayı henüz alt komisyonlardan birinde onayladı. Bu arada senato seçimleri olacak. 4-5 haftalık bir zaman var. Bu süre iyi kullanılır, Türkiye ve Mısır anlaşma sağlarsa Doğu Akdeniz'de yeni bir dönem başlar" değerlendirmesinde bulundu.
Yunanistan hükümetinin, Doğu Akdeniz'de hukuki statüsü tartışmalar üzerinden çok geniş hakimiyet alanı talep etmesi bölgeyi savaşın eşiğine getirdi.
MISIR İLE GÖRÜŞMELER DEVAM EDİYOR
Bilindiği üzere, Doğu Akdeniz'in en uzun kıyılarına ev sahipliği yapan Türkiye ve Mısır, istihbarat düzeyinde yeni bir anlaşma imzalamak için uzun süredir görüşüyor. Bu görüşmeler daha önce hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Dışişler Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından zikredildi.
- Peki, Türkiye ile Mısır arasında deniz yetki sınırlandırma anlaşması imzalanabilir mi? Anlaşma imzalanırsa Doğu Akdeniz'deki denklem nasıl değişir?
Yeni Şafak'a değerlendirmelerde bulunan Emekli Tümamiral Ali Deniz Kutluk, Türkiye ile Mısır arasında imzalanacak bir anlaşmanın Doğu Akdeniz'de yeni bir sayfa açacağı görüşünde.
Mısır'ın Yunanistan ile imzaladığı anlaşmayı henüz parlamentonun alt komisyonlarından birinde onayladığını belirten Kutluk, "Mısır'da şu anda senato seçimleri var. 4-5 haftalık bir zaman var. Türkiye ile Mısır'ın bir anlaşma için görüştüğünü biliyoruz. Türkiye ile bir anlaşma yaptığı zaman bu deniz alanlarını geri kazanacak, zaten Doğu Akdeniz'de Mısır ve Türkiye kıyı hatları uzunluğu itibarıyla 'deniz yetki alanların' esas sahibidir. Mısır ve Türkiye anlaşması durumunda, diğer ülkeler tali beklenti olma noktasına geri gelecektir. Türkiye için bu imkan henüz var. Mısır da bundan memnun olacaktır." bilgisini paylaştı.
YUNANİSTAN 'ŞÜPHELİ' ANLAŞMAYI İTİRAF ETTİ
Mısır'ın Yunanistan ile imzaladığı anlaşma ile çıkarlarının zedelendiğine dikkat çeken Kutluk şu ifadelere yer verdi:
"Bu anlaşmayı Yunanistan ile zoraki yaptıklarına dair bir sürü işaret var. Hatta Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias'ın Sky TV'ye yaptığı beyanatta, 'Ben Mısır ile bir anlaşma yapmayı ümit etmiyordum. Aramızda devam eden 4 anlaşmazlık konusu vardı. ABD Dışişleri Bakanı Pompeo telefon etti ve anlaşmazlıklarımızın giderildiğini söyledi' diyor. Bütün yanlışlıkların başladığı alan bu anlaşmadır. Mısır, dünya kadar deniz alanı kaybettiği için bu durumdan memnun değil."
TÜRKİYE HIZLI HAREKET ETMELİ
Mısır ve Türkiye'nin yeni bir deniz yetki anlaşması imzalaması durumunda, Yunanistan ile imzaladığı anlaşmanın geçersiz sayılacağını belirten Kutluk şu bilgileri paylaştı:
"Türkiye ve Mısır'ın temel olarak anlaşmazlığa düşmesi için bir sebep yok. O halde iki ülke yetkilileri, başlattıkları görüşme sürecini sonuçlandırılırsa Türkiye ve Mısır daha iyi bir anlaşma imzalayabilir. Bu durumda ise Mısır yönetimi, Yunanistan ile imzaladığı anlaşmayı onaylamaz. Anlaşma ortada kalır. Viyana Anlaşmalar Sözleşmesinin 47. maddesine göre, parlamentoda onaylamayan sonuç doğurmayacaktır. Böyle bir iş birliği imkanı var, Türkiye'nin hızlı hareket etmesi gerekir.
LİBYA KONUSUNDA ULAŞILABİLİR
- Mısır'a söylenmesi gereken başka husus, Mısır'ın Libya'da çıkarları açısından Türkiye'nin bir teminat vermesi olur ki, Mısır da böyle bir beklenti içerisinde görülüyor. Türkiye'nin zaten Libya'da Mısır aleyhinde bir şey yapması için bir neden de yok. Yanlış anlamalar giderilir ve işbirliği sağlanır."
