Ukrayna'nın liman kenti Mariupol'de direnişin simgesi haline gelen Azovstal Çelik Fabrikası'ndaki askerler aylar süren esaretleri sonrası teslim olarak tahliye edilmişti.
Rusya tahliye edilen askerlerin Donetsk bölgesindeki bir eski cezaevi kompleksine yerleştirildiğini duyururken tahliye edilen askerlere ne olacağı günlerdir tartışma konusu haline geldi.
Rusya, silah bırakan 2439 Ukrayna askerinin can güvenliğinin sağlanacağı ve yaralıların tedavi edileceği sözünü vermişti ancak Rusya Devlet Duması'ndaki tartışmalar askerlerin akıbetine ilişkin endişeleri artırdı.
Develet Duma'sındaki bazı milletvekilleri Ukraynalı askerlerin savaş suçlusu muamelesi görmesi gerektiğini savunuyor. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma'nın başkanı Vyaçeslav Volodin Ukrayna'nın takas talebine karşılık "Nazi suçluları takas konusu olamaz" dedi.
Bir başka önde gelen politikacı esir düşen Ukraynalı askerler için idam cezasının geri getirilmesini önerirken, daha önce Ukrayna ile barış müzakerelerine giden heyette yer alan Leonid Slutsky esirlerden "insan kılığına girmiş hayvanlar" diye söz etti ve yaşamayı hak etmediklerini belirtti.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise Ukraynalı askerlerin, savaş esiri mi yoksa "savaş suçlusu" mu sayılacağı konusundaki soruları yanıtlamadı.
Interfax haber ajansı bugün tahliye edilen askerlerin Rus mahkemesinde yargılanacağını duyurdu. Ukraynalı askerlerin hangi suçlamalarla karşı karşıya kalacağı belirtilmezken mahkemenin ayrılıkçı Donetsk bölgesinde yapılması planlanıyor.
Rusya’nın müzakere heyetinde yer alan Leonid Slutsky fabrikadan çıkan askerlerin çoğunun aşırı sağcı gruplarla ilişkilendirilen Azov Taburu üyesi olduğunu iddia etti. Moskova, Ukrayna silahlı kuvvetlerine entegre olmuş paramiliter örgüt olan Azov Taburu’nu “Nazi” olmakla suçluyor.
Rusya Yüksek Mahkemesi’nin 26 Mayıs’ta Azov Taburu’nu “terör örgütü” ilan etmesi beklenirken, bunun süreci daha da zor hale getireceği belirtiliyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski tahliye edilen askerlerin Ukrayna'ya dönmesi için yoğun çaba verildiğini belirterek "Müzakereler çok hassas bir şekilde yürütülüyor. Zamana ihtiyacımız var" demişti.
Savaşın başlangıcından bu yana binlerce sivilin sığındığı Azovstal, yaklaşık 2 aydır Rus güçlerinin bombardımanı altındaydı. 2 hafta önce gıda, su ve ilaç sıkıntısının yaşandığı çelik fabrikasında bulunan kadınlar, çocuklar ve yaşlılar, Birleşmiş Milletler ile Kızılhaç'ın koordine ettiği ve 7 Mayıs'ta sona eren operasyonla tahliye edilmişti.
RUS ASKERE ÖMÜR BOYU HAPİS CEZASI
Öte yandan Ukrayna'nın Sumi kentinde Ukraynalı bir sivili öldüren 21 yaşındaki Rus askeri Vadim Shishimarin hakkında merakla beklenen karar bugün verildi. Rus Asker, 62 yaşındaki Ukraynalı Aleksandr Shelipov’u öldürmekten suçlu bulunarak ömür boyu hapse mahkum edildi.
Rus askerin devlet tarafından atanan avukatı, Shishimarin'in kendisiyle hiç iletişime geçmediğini söylerken, Kremlin Sözcüsü Peskov, Kremlin'in bu davaya ilişkin bir bilgisi olmadığını belirtti.