Sudan'da ateşkesin bitmesine saatler kala çatışmalar şiddetlendi

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında nisan ayının ortasından bu yana süren ve 22 Mayıs akşamı başlayan bir haftalık ateşkesin sona ermesine saatler kala başkent Hartum'da çatışmalar yeniden şiddetlendi.

Görgü tanıklarına göre, başkent Hartum'un batısındaki Umdurman bölgesinde ve kuzeydoğusundaki Bahri'nin Kadru ve Halfaya mahallelerinde şiddetli çatışmalar yaşanıyor.

Topların ve ağır silah seslerinin duyulduğu bu bölgelerde duman ve alevler yükselirken askeri uçakların da havalandığı görüldü.

Öte yandan iki taraf arasındaki gerilimin çözümü için çabalayan ABD ve Suudi Arabistan, Sudan'da çatışan iki tarafı, çatışmaya kalıcı bir son vermek ve barışçıl bir çözüm bulmak amacıyla bu akşam sona ermesi planlanan ateşkesi uzatmaya çağırdı.

Kısa vadeli ateşkes

Taraflar, ABD ve Suudi Arabistan aracılığında 20 Mayıs'ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere bir haftalık ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ateşkes yürürlüğe girdikten bir gün sonra Sudanlı generallerin son ateşkese uymamaları halinde yaptırımlarla yüzleşecekleri uyarısında bulunmuştu.

Sudan Savunma Bakanlığı, 26 Mayıs'ta emekli askerlerle eli silah tutanlara seferberlik çağrısı yapmıştı.

Sudan'da ordu ile HDK arasındaki çatışmalar

Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini istemiş, HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

HDK, 2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan, ardından giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.

Sudan Sağlık Bakanlığı, çatışmaların başından bu yana 709 kişinin öldüğünü, 5 bin 424 kişinin yaralandığını duyurdu.