Bosna Hersek'te iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti lideri Milorad Dodik ayrılıkçı söylemleri ile gündemde. Bosna Hersek'i "başarısız bir ülke" olarak tanımlayan Dodik üç kutuplu siyasi anlaşmazlığın çözülebilmesinin tek yolunun "Bosna Hersek'in ortadan kaldırılmasıyla" mümkün olabileceğini söylüyor.
Bosna Hersek'in askeri, yüksek yargı ve vergi yönetiminden çekileceklerini belirten Dodik, önümüzdeki aylarda kendi Bosnalı Sırp ordusunu oluşturma sözü de verdi.
Gelen yeni bir habere göre ise; partisi de Dodik'in projesine onay verdi.
Bosnalı gazeteci İbrahim Delic, sosyal medya hesabı Twitter'dan yaptığı açıklamada, olayın teyit edildiğini söyledi:
"Teyit edildi. Önümüzdeki günlerde Sırp Cumhuriyeti Ordusu oluşturulacak. Boşnaklara soykırım yapan ordu."
1990'larda 100 bin kişinin ölümüne neden olan savaş sonrası Bosna fiilen ikiye bölündü ve ülkenin bir yarısı ülkenin etnik Bosnalı Sırplarına verilirken diğer yarısı Müslüman-Hırvat federasyonu yönetimine bırakıldı.
İki taraf, bir zamanlar zayıf olan ancak yıllar içinde Birleşmiş Milletler tarafından atanan bir yüksek temsilci tarafından kademeli olarak güçlendirilen federal kurumlar tarafından birleşmiş durumda.
Bosnalı Sırp lider Dodik, '140 olan bu kurumlara meydan okuyacağını' söyledi ve "Dünyada bizi durdurabilecek hiçbir otorite yok" dedi.
Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Müslüman üyesi Şefik Caferoviç, ülkenin "Dayton barış anlaşmasının imzalanmasından bu yana en tehlikeli krizle" karşı karşıya olduğunu kaydetti.
Euronews'te yer alan habere göre ayrıntıları ekim ayının başlarında Belgrad'da yaptığı bir görüşmede Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a sunan Dodik'e göre, plan Moskova'nın zımni desteğini alıyor.
BM'nin Bosna'daki Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt'in tekrarlanan uyarılarına rağmen Dodik, bu hafta başlarında bir meclis oylamasıyla Sırp Cumhuriyeti'nin kendi ilaç düzenleme dairesini oluşturmak için düğmeye bastı.
Analistler, hareketin büyük olasılıkla ordu, yargı ve vergi sistemi gibi daha güçlü kurumlarla mücadele etmeden önce kışkırtıcı bir hareket olduğunu söylüyor.
Caferoviç ve diğerlerinin girişimlerine rağmen, uluslararası toplum Dodik'in son hamleleri konusunda büyük ölçüde sessiz kaldı.
Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Hırvat üyesi Zeljko Komsic, Dodik'in kendi ordusunu kurma sözü vermeye devam etmesi halinde Bosna'yı savunmak için bir "plan"ın zaten mevcut olduğunu kaydetti.
Siyasi analist Tanja Topiç, Dodik'in saldırgan taktiklerinin büyük olasılıkla kendi düşen popülaritesinden ve partisinin geçen yıl yapılan belediye seçimlerinde gösterdiği kötü performanstan kaynaklandığını söyledi.
Bosnalı köşe yazarı Gojko Beriç, ABD ve Avrupa'ya müdahale çağrısında bulundu. Beriç günlük Oslobodjenje gazetesinde, "Bütün analizler, eski Yugoslavya'daki (1990'larda) savaşın başlamadan önce bir noktada durdurulabileceğini gösteriyor. Ama ertesi gün zaten çok geçti" diye yazdı.
Bosnalı gazeteci Emine Şeçeroviç ise Dodik'in açıklamalarının Dayton karşıtı olduğunu ve Boşnaklara açık bir tehdit olduğunu belirtti.
Srebrenica Anıt Merkezi müdürü Emir Suljagic ise, Twitter'da yaptığı açıklamada, "Dodik, Uluslararası Adalet Divanı tarafından 2007 yılında soykırımdan sorumlu olarak bulunan Bosna Sırp Ordusu'nun yeniden kurulmasına doğru ilerliyor. Bu artık birinci dereceden bir güvenlik krizi. Bosna'da barış tehlikede. Konuşma zamanı bitti." ifadelerini kullandı.