Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis’in Irak ziyareti, geçtiğimiz haftanın en çok konuşulan konuları arasında yer aldı. Bağdat’ta törenle karşılanan Papa, Necef’te ülkenin en etkili Şii lideri Ayetullah Sistani ile buluştu, Hz. İbrahim’in doğum yeri olduğuna inanılan Ur harabelerinde konuşma yaptı, Kuzey Irak ve Musul’u ziyaret etti. Kitab-ı Mukaddes’te zikredilen yerler arasında, şimdiye kadar hiçbir Papa’nın ayak basmadığı tek ülke olan Irak, böylece dünya gündeminin ilk sıralarına yerleşmiş oldu.
Gösterilen sıcak misafirperverliğe rağmen, Katolik liderlerin Ortadoğu turları, beklenen sonuçları doğurmuyor. Bunun en önemli nedeni, İsrail’in Filistin’deki işgali başta olmak üzere, birçok kritik meselede Vatikan’ın oldukça pasif kalması. Bu tutum Arap dünyasında hem Müslümanları hem de Ortodoks Hıristiyanları rahatsız ediyor. Vatikan, 2003’te Irak’ın işgali sırasında da ‘dua’ etmekle yetinmişti.
Tarihi açıdan, Ortadoğu’nun altüst olmasına yol açan Haçlı Seferleri’nin düzenlenmesinde oynadığı başrol de henüz hafızalardan silinmeyen Vatikan, Batılı güçlerin gölgesinde kalmakla suçlanıyor.
Dönemin Katolik lideri Papa Altıncı Paul’ün 1964’te Ürdün’e yaptığı seyahat, Ortadoğu’ya ilk Papa ziyareti olması açısından tarihe geçmişti. Altıncı Paul, ertesi yıl yayınladığı meşhur deklarasyonla “Hıristiyan olmayanlarla” iyi ilişkiler geliştirilmesi konusunda açılım yapmış, onun bu adımını kendisinden sonra gelen papalar da benimsemişti.
2005-2013 arasında görevde kalan Papa XVI. Benedikt ise yüksek sesle dile getirdiği İslâm karşıtı görüşleriyle dikkat çekmişti. Papa Benedikt, sağlık sorunları nedeniyle görevinden ayrılmıştı.
Papa İkinci Jean Paul 2001 yılındaki Suriye seyahati sırasında, Şam’daki ünlü Emevi Camii’ne de gitmişti. Katolik kilisesi tarihinde bir ilk olan ziyarette, Papa’ya Suriye Müftüsü Şeyh Ahmed Kuftaru ve kalabalık bir din adamı heyeti eşlik etmişti. Emeviler tarafından, Bizans döneminden kalma bir kilisenin yerine inşa edilen caminin içinde, Hz. Yahya’nın başının gömülü olduğuna inanılan kubbeli bir yapı da bulunuyor.
Papa Francis, 3-5 Şubat 2019 tarihleri arasında gerçekleştirdiği Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında, “dünya barışı ve insanlık için” oluşturulan forumun açılışını yapmıştı. Vatikan’ın, Somali’den Yemen’e, Suriye’den Libya’ya Ortadoğu’nun birçok bölgesinde çatışmaların bizzat içinde yer alan ve imza attığı insan hakkı ihlalleriyle sürekli gündemde kalan BAE ile böylesi iddialı bir projeye girişmesi, Papa’nın eleştirilmesine yol açmıştı.