İsrail'in 7 Ekim 2023'ten beri Gazze Şeridi'ne yönelik uyguladığı tam ablukayı kaldırmak için harekete geçmeyen ABD yönetimi, denizden insani yardım ulaştırma bahanesiyle Gazze'ye kuvvet gönderiyor. Pentagon, sözde geçici limanın 60 günde tamamlanacağını, limanın inşası için ise Gazze'de bin askerin görev alacağını açıkladı. Karadan yardımı bypass edecek ve kentin dünya ile bağlantısını kesecek çalışma için uzmanlardan tepki yağdı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü Patrick Ryder, Gazze'de denizden insani yardım ulaştırılması için kurulacağı ilan edilen geçici limana ilişkin detayları gazetecilerle paylaştı. Ryder, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, liman inşaatının en az 60 gün süreceğini ifade etti. Liman inşaatı için bini aşkın bir kuvvete ihtiyaç duyulduğunu belirten Ryder, liman aracılığıyla Gazze'ye günlük 2 milyon öğün gıda sağlanacağını kaydetti. Gazze'nin güneyindeki Refah ve Kerem Ebu Salim sınır kapılarında bekleyen büyük miktarda insani yardımın kolayca karadan ulaştırılmasına izin vermek yerine denizden çetrefilli bir yol seçilmesi ise tepkiyle karşılanıyor.
İki aşamalı plan
Pentagon Sözcüsü Patrick Ryder'in verdiği bilgiye göre, denizden yardım ulaştırılması için Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ndeki (GKRY) Larnaka limanından yüzen deniz konteynerleri aracılığıyla yola çıkarılacak olan yardımlar açık denizde demirleyecek. Ardından ABD ordusu tarafından liman işlevi görmesi için Gazze sahiline kurulacak olan 550 metre uzunluğundaki platforma aktarılacak. Yardımların söz konusu limana ulaştırılmasının ardından dağıtımın kim tarafından yapılacağına dair ise bilgi verilmedi.
Biden dikkat dağıtıyor
ABD Başkanı Joe Biden, dün seçim kampanyası için çalışmalarını yürüttüğü Pensilvanya eyaletinde yaptığı konuşmada, Gazze'de Ramazan ayı öncesi bir ateşkese ulaşılmasının zor gözüktüğünü söyledi. Biden, insani yardımlar için geçici liman kurulması çalışmalarının başladığını ifade ettiği açıklamasında, Gazze'de esir takası ve insani yardım girişine imkan tanıyacak bir ateşkes için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir toplantı gerçekleştireceğini kaydetti. Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) Örgütü ise Biden'ın karadan insani yardımlara izin verilmesi için müttefiki İsrail'e baskı kurmak yerine denizden yardım ulaştırılmasını tercih ederek dikkatleri başka yöne çektiğini bildirdi. MSF'nin Washington Temsilcisi Avril Benoit, sosyal medyadan yayımladığı açıklamasında, ABD'nin kara yerine denizden çetrefilli bir yolu tercih etmesini "Bu lojistikle ilgili değil, politik bir manevra" ifadelerini kullandı.
Baskılardan sıyrılmak istiyor
Katar'ın başkenti Doha'da bulunan Hammad Bin Halife Üniversitesi Profesörlerinden Sultan Bereket ise Refah sınırındaki yardım yüklü tırlara işaret ederek, bu yardımların girişine izin verilmesi yerine denizden yardım ulaştırılmasını eleştirdi. Bereket, ABD Başkanı'nın Gazze konusunda iç ve dış kamuoyunda baskılarla karşılaştığını ve deniz yardımını bu baskılardan sıyrılmak için gündeme getirdiğini öne sürdü.
Hollywood yıldızı gibi davranıyorlar
Japonya'nın Osaka Jogakuin Üniversitesi Profesörü Saul Takahashi ise el-Cezire'ye verdiği röportajda, Amerikalıların söz konusu deniz yardımı ile Hollywood filmlerini aratmayan bir şov sahnelediğini ifade etti. Takahashi, "Amerikalılar, Hollywood yıldızları gibi davranacaklarına İsrail'e verdikleri sonsuz silah yardımını durdurarak insani yardımların kolayca karadan ulaşmasını sağlayabilirler" ifadelerini kullandı.
Konteynerler yükleniyor
Öte yandan, GKRY'nin Larnaka limanını ziyaret eden Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula Von-der Leyen, Kıbıs ile Gazze arasında insani yardımlar için pazar günü 380 kilometre uzunluğundaki deniz koridorunun açılmış olacağını söyledi. Von-der Leyen, Gazze'deki durumu "felaket" olarak niteleyerek AB Komisyonu, Almanya, GKRY, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Hollanda'nın insani yardım çalışmalarına destek vereceğini aktardı. Sosyal medyada yer alan görüntülerde ise insani yardımların Larnaka limanında Gazze'ye gidecek olan gemilere yüklenmeye başladığı görülüyor.
Bir saatlik yol 18 saat oldu
Gazze-Mısır sınırındaki Refah Sınır Kapısı'nda yüzlerce insani yardım kurumu tarafından ulaştırılan insani yardımlar, aylardır bekletiliyor. İsrail'in Gazze'yi kuşatma altında tuttuğu 20 yıldır rutin olarak buradan yapılan yardımlar yerine denizden yardım ulaştırılması için seçilen yol ise 18 saatlik bir yolculuk gerektiriyor. Yardımların ulaştırılması halinde bile dağıtımı için gerekli lojistik operasyonun nasıl yapılacağına dair tatmin edici bir açıklama henüz yapılamıyor.
UNRWA'dan sınırı açın çağrısı
Birleşmiş Milletler (BM) Yakındoğu Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Sözcüsü Juliette Touma, Gazze'ye denizden yardımın daha basit olan karadan yardım seçeneğini göz ettiğini söyledi. Touma, insani yardımlar için kara ulaşımına izin verilmesi çağrısı yaptığı açıklamasında, "bu yol zaten günlük 500 kamyon malzemenin girişi için savaş öncesi de kullandığımız yoldu" ifadelerini kullandı.
