Mısır, Süveyş Kanalı'nda 6 gün deniz trafiğinin durmasına neden olan "The Ever Given" isimli dev konteyner gemisinin yaptığı kaza ve karaya oturması ile ilgili soruşturma başlatıldığını duyurdu. Geminin yüzdürülmesi ve kanalın trafiğe açılmasına rağmen bu süreçte yaşanan ekonomik zararın kimlerden ve nasıl tazmin edileceği konusu belirsizliğini koruyor.
Süveyş Kanalı İdaresi Müsteşarı Seyyid Şeişa, özel televizyon kanalı On'a yaptığı açıklamada, kaza yaparak karaya oturan gemi ile ilgili başlatılan soruşturmaya ilişkin bilgi verdi.
Şeişa, Süveyş Kanalı İdaresi'nin soruşturma çerçevesinde "The Ever Given" gemisine çıkıp, geminin sertifikalarını, bakım, teçhizat ve kaza kayıtlarını, kaza anı ve öncesindeki ses kayıtlarının kopyalarını alacağını söyledi.
Geminin Kanal İdaresi'nin talep ettiği belge ve kayıtları hala teslim etmediğini kaydeden Şeişa, istenen belgelerin teslim edilmemesi ve soruşturmanın reddedilmesi durumunda gemiye el konulacağını belirtti.
Şeişa ayrıca soruşturmanın gemi kaptanının Kanal İdaresi kılavuzları tarafından verilen talimat ve uyarılara uyup uymadığının incelenmesini de kapsayacağını aktardı.
Zararın nasıl tazmin edileceği muğlak
Geminin yüzdürülmesi ve kanalın trafiğe açılmasına rağmen bu süreçte yaşanan ekonomik zararın nasıl tazmin edileceği konusu muğlaklığını koruyor.
Kanalın kapalı kaldığı her gün Mısır ve dünya ekonomisine milyarlarca dolara mal oldu.
GÜNLÜK ZARAR 10-15 MİLYON DOLAR
Mısır'ın günlük yaklaşık 10-15 milyon dolar zarara uğradığı tahmin edilirken, The Ever Given'ın küresel ticarete verdiği günlük zararın ise 10 milyar dolar civarında olduğu belirtiliyor.
Süveyş Kanalı İdaresi Başkanı Usame Rabi, konuyla ilgili düzenlenen basın toplantılarında kurumun kanalın kapalı kaldığı sürede geçiş ücretleri, vergiler gibi çeşitli gelirlerin elde edilememesi neticesinde uğradığı zararlar için talep edeceği tazminatlarla alakalı sorulan sorulara cevap vermekten kaçındı.
TELAFİ EDİLMESİ AYLAR SÜREBİLİR
Öte yandan Süveyş Kanalı İdaresi'nin politikasına göre kurum, kanaldan geçen gemilerde meydana gelebilecek herhangi bir arıza, kaza ya da zarardan sorumlu değil. Bu nedenle kanalda bekleyen gemilerin sahipleri, gemileri kiralayanlar, nakliyat şirketleri, nakledilen ürünlerin sahipleri gibi konuyla alakalı diğer tüm kesimlerin yaşadığı zararların da kim tarafından ve nasıl telafi edileceği belirsizliğini koruyor.
Henüz sigorta şirketlerinden gemi krizinin neden olduğu maliyetle ilgili net bilgiler elde edilemedi. Bu yüzden tazminatların değeri konusu da netlik kazanmadı.
Ekonomi uzmanları tarafından kaza nedeniyle gerek Süveyş Kanalı İdaresi gerekse diğer kesimlerin uğradığı zararın telafi edilmesinin aylar sürebileceği yorumları yapılıyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'nin Süveyş Kanalı ve Liman İşleri Danışmanı Muhab Memiş, 29 Mart'ta yaptığı açıklamada, söz konusu kaza ve sonuçlarından Süveyş Kanalı'nın ettiği zarar ve masraflardan geminin sahibi olan şirketin sorumlu olduğunu, beklemek zorunda kalan gemilerin cezalarından da sigorta şirketlerinin sorumlu olduğunu belirtmişti.
ÇALIŞMALAR 6 GÜN SÜRDÜ
"The Ever Given" isimli dev konteyner gemisi, kum fırtınası ve kötü hava koşulları nedeniyle görüş mesafesinin düşmesi sonucu 24 Mart'ta Süveyş Kanalı'nda kıyıya çarparak kaza yapmıştı.
Geminin dar kanalda sıkışarak geçiş yolunu kapatması neticesinde kanalın iki yakasında uzun gemi kuyrukları oluşmuş ve deniz trafiğinin durması nedeniyle ham petrol ve LNG sevkiyatlarında aksamalar yaşanmıştı.
Süveyş Kanal İdaresi, 6 gün süren çalışmaların ardından dev yük gemisini yüzdürme çalışmalarının başarıyla sonuçlandığını ve kanalın deniz trafiğine açıldığını açıklamıştı.
